Mensen imiteren elkaar voortdurend. Dat lijkt een sociale functie te hebben en te helpen om van elkaar te leren. Maar helpt imitatie ook bij het begrijpen van andermans actie? Onderzoekers van het Nijmeegse Donders instituut bedachten een spraakexperiment om dat op te helderen. De resultaten staan in het nieuwe nummer van Psychological Science. Het experiment is te zien in het wetenschapsprogramma Pavlov, waarin eerste auteur Patti Adank Carlo Boszhard aan het experiment onderwerpt.

Nieuw dialect
Voor het experiment werd speciaal een nieuw dialect verzonnen. Vooraf werd gekeken hoe goed proefpersonen dit dialect konden verstaan. Daarna werden er vijf oefencondities bedacht, die varieerden van alleen luisteren, het opschrijven van het dialect, tot het nazeggen van het dialect in je eigen taal. In een andere conditie moesten de proefpersonen het dialect imiteren. Tijdens de test-fase bleek de imitatie-groep het dialect  veel beter te verstaan dan de andere groepen. Het verstaan van taal doen we dus niet alleen met behulp van waarneming, maar ook met onze motoriek.

Spieren leren
‘Als je een actie waarneemt – dus ook als je spraak hoort – worden in je hoofd de gebieden actief die je spraaksysteem aansturen alsof je zelf die actie zou uitvoeren. Napraten van een accent leert de hersenen hoe een klankvariant motorisch wordt gemaakt en bij welke standaardklank die hoort. Als je vervolgens iemand het dialect hoort praten, wordt dat motorische systeem in je brein weer actief en draagt het bij aan het begrijpen van de betekenis van woorden’ zegt Harold Bekkering, een van de auteurs van het paper dat Psychological Science deze week publiceert.

De onderzoekers denken dat hun ontdekking van belang kan zijn voor het vreemdetalenonderwijs: je zou regionale varianten van een taal actief moeten oefenen om die goed te leren verstaan. Ook gebruikers van een gehoorapparaat kunnen er baat bij hebben. Ze zullen het vervormde signaal beter verstaan als ze de klankvervormingen van hun apparaat hardop zouden nazeggen.

Imitation Improves Language Comprehension. Patti Adank ^{1 ,2}, Peter Hagoort ^2,3, and Harold Bekkering ^2
1University of Manchester, ² Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, Radboud Universiteit Nijmegen, en ³ Max Planck Institute for Psycholinguistics

Psychological Science, november 2010, DOI: 10.1177/0956797610389192
Patti Adank ontving een Veni-subsidie van NWO voor dit onderzoek