In het kader van Nijmegen Taalhoofdstad lanceert hoogleraar Spaanse taal en cultuur Brigitte Adriaensen samen met verschillende partners morgen een nationaal Platform Spaans. Het doel is om de Spaanse taal en cultuur, maar ook Latijns-Amerikaanse culturen, beter zichtbaar te maken in Nederland. ‘Het zou jammer zijn als Nederland op dit vlak geen goede studenten meer aflevert.’

Het is best moeilijk om Nederlanders te vinden die heel goed Spaans spreken. Dat hoort de onderzoeksgroep Spaanse taal en cultuur van de Radboud Universiteit met enige regelmaat van de ambassades van Spaanstalige landen. Heel vreemd is dat niet: in vergelijking met de aandacht voor het Frans en Duits in het Nederlandse onderwijs, hinkt het Spaans er een beetje achteraan. Een nieuw Platform Spaans, dat morgen wordt gelanceerd in het Elinor Ostromgebouw, moet daar verandering in brengen.

Het platform bestaat uit een website, een jaarlijks colloquium en een maandelijkse nieuwsbrief, legt Brigitte Adriaensen uit aan de telefoon. De website verzamelt allerlei informatie over de Spaanstalige wereld die relevant is in Nederland, zoals plekken waar je Spaans kunt leren en een overzicht van activiteiten op het gebied van de Spaanse taal en cultuur.

Diepgang

Adriaensen nam het initiatief voor de oprichting van het platform samen met Pilar Tena. Zij is de directeur van Instituto Cervantes, een non-profitorganisatie die de zichtbaarheid van de Spaanstalige wereld wil vergroten. Het tweetal kreeg steun van de ambassades van een tiental Spaanstalige landen, waaronder Spanje, Mexico, Argentinië, Peru en Cuba, en van een werkgroep van vakdocenten en universitaire docenten die de website het voorbije jaar vormgaf. De organisatoren willen iedereen die geïnteresseerd is in het Spaans met elkaar verbinden, van leraren en studenten tot tolken en vertalers.

Dat is hard nodig, maar niet omdat het Spaans niet populair is. Volgens Adriaensen is er juist veel vraag naar, ook aan de universiteit. ‘Het probleem is alleen dat studenten vaak voor een brede studie kiezen, zoals Europese Studies, Arts and Culture Studies en International Relations. Binnen die opleidingen is Spaans populair als bijvak, maar dat gaat ten koste van de diepgang. Het niveau van deze afstudeerders is daardoor nog niet zo hoog als we zouden willen.’

Het baart Adriaensen zorgen dat niet veel studenten in Nederland kiezen voor een studie Spaanse taal en cultuur. ‘Het zou jammer zijn als Nederland op dit vlak geen goede studenten meer aflevert. Dat klinkt misschien dramatisch, maar er zijn steeds minder leerstoelen. Naast de bredere leerstoel Latijns-Amerikastudies aan de UvA, zijn het er nog maar drie: in Utrecht, Amsterdam en Nijmegen. Daarnaast kan je ook Latijns-Amerikastudies volgen in Leiden. Op dit moment gaat het goed met die opleidingen, maar we willen wel dat die positie behouden blijft.’

Toekomst

Volgens Adriaensen is het juist in Nederland belangrijk om de Spaanse taal in het zonnetje te zetten. ‘Nederland legt een sterke nadruk op buurtalen’, legt ze uit. ‘Het is bijvoorbeeld niet altijd makkelijk om Spaans te leren op de middelbare school. Er zijn steeds meer scholen waar dat kan, maar de taal is minder prominent aanwezig dan het Frans en Duits, terwijl het toch een wereldtaal is. Er is bovendien een grote Latijns-Amerikaanse gemeenschap in Nederland, vooral in de Randstad.’

Platformen voor het Frans en Duits bestaan al langer, en de twee talen zijn ook nog eens verenigd op de website Buurtaalonderwijs.nl. ‘We willen geen aandacht wegnemen van die talen, maar we merken wel dat Spaanse docenten, studenten, tolken en vertalers minder goed verenigd zijn. Daar willen we graag verandering in brengen.’

Adriaensen erkent dat de Spaanse taal op dit moment minder impact heeft op onze economie dan het Frans of Duits, maar vraagt zich af of dat ligt aan de sterke handelsrelaties met Duitsland en Frankrijk. ‘Je kunt die argumentatie ook omdraaien. Misschien komt het wel doordat er minder leerlingen zijn die Spaans leren en de kans krijgen om nieuwe mogelijkheden te verkennen.’ Bovendien kijkt Adriaensen liever vooruit. ‘Je kunt ervoor kiezen om de status quo als uitgangspunt te nemen, maar je kunt ook proactief nadenken en naar de toekomst kijken. Daar zou het Spaans best eens hoog op de lijst kunnen staan.’