‘Nederland gastvrij? In ieder geval niet op de huizenmarkt’
-
Studenten tijdens de introductie. Foto: Marjolein van Diejen
OPINIE - Filosofiestudent Sami Dogan had zich nooit gerealiseerd dat zo veel internationale studenten geweerd worden op de huizenmarkt, tot hij zelf op zoek ging naar een kamer. 'Het weren van internationale studenten uit studentenhuizen is een wijdverbreide, geaccepteerde praktijk.'
Stel je voor: je gaat aan de andere kant van de wereld studeren in een land waarvan je de taal niet machtig bent en de mores je onbekend zijn. Maar niet getreurd: gelukkig spreekt bijna iedereen in dit land de lingua franca, Engels, en verder klopt het volk zichzelf graag op de borst om zijn tomeloze tolerantie. Vol goede moed open je Facebook, maar al snel zakt de moed je in de schoenen. Boven de meeste advertenties prijkt de uitroep ‘NO INTERNATIONALS’. Een warm welkom is anders. Zoals je misschien al doorhebt, is het land in kwestie Nederland.
Communiceren
Sinds een tijdje ben ik op zoek naar een nieuwe woning in Nijmegen en daardoor kwam ik tot de ontdekking dat het weren van internationale studenten uit studentenhuizen een wijdverbreide, geaccepteerde praktijk is. Ik was in de eerste plaats verwonderd over dit feit, omdat Nederlanders zichzelf over het algemeen graag tolerant noemen. Daarbovenop wordt de Radboud Universiteit vaak omschreven als ‘progressief’. De werkelijkheid (b)lijkt anders te zijn. In ieder geval als het gaat om buitenlandse studenten.
‘Iedere student heeft de mogelijkheid om nieuwkomers welkom te heten’
De cijfers rondom het welbevinden van internationale studenten zijn schrijnend. Ruim een derde van de internationals heeft problemen met het vinden van een woning in Nederland. Dit blijkt uit onderzoek van het ISO. Tevens geeft 75 procent van de respondenten in het voorgenoemde onderzoek aan meer contact te willen met Nederlandse studenten. Nederlandse studenten beheersen over het algemeen prima Engels. Sommige studenten volgen zelfs een hele studie in het Engels. Het is dus onaannemelijk dat de Nederlandse studenten niet kunnen communiceren met de internationals. Het gebeurt simpelweg niet.
Leerzaam
Samenwonen zou een mooie eerste stap zijn om dit gat te dichten. Internationale studenten zijn dan minder vatbaar voor de uitbuiting van huisjesmelkers die internationals proberen te strikken voor hun veel te dure kamers. De internationale studenten leren meteen het een en ander over de Nederlandse cultuur via huisgenoten, en als ze geluk hebben pikken ze een beetje Nederlands op. Deze uitwisseling heeft niet alleen maar voordelen voor de nieuwelingen: de omgang met andere culturen kan bijzonder leerzaam zijn.
Ik ben de eerste om toe te geven dat de universiteit de taak heeft om dit contact te stimuleren. Bijvoorbeeld door het eenvoudiger te maken voor internationals om Nederlands te leren. Tegelijk heeft iedere student de mogelijkheid om nieuwkomers welkom te heten. Weiger dus niet internationals puur en alleen omdat ze uit het buitenland komen. Zij hebben het immers al moeilijk genoeg, waarom zou je niet iets gastvrijer zijn?
Sami Dogan is student Filosofie en was eerder internationaal student in Berlijn.
Mienke de Wilde schreef op 29 juni 2020 om 14:48
Toch denk ik dat je wel een belangrijk ding over het hoofd ziet. Het is echt heel vervelend voor internationals, maar ik snap het bij woningen waarin je met meerdere personen woont ook wel weer een beetje. Ik denk dat het heel vaak niet gaat om het buitenlands zijn van iemand, maar vooral om het niet Nederlands spreken. Engels kunnen spreken is wat anders dan het de hele tijd te moeten spreken, als je er zelf niet voor kiest. Voor je studie, voor je werk, zelfs buiten in je vrije tijd, prima, maar ik snap ook wel dat, als je thuis bent, je ook graag de mogelijkheid hebt om even ‘uit’ te staan en gewoon in je eigen taal te kunnen communiceren.
‘Iets gastvrijer’ zoals jij voorstelt, betekent in de praktijk dat dit nauwelijks meer kan, want je wil geen huisgenoten buitensluiten tijdens een gesprek. Veel studenten hebben al zoveel aan hun hoofd. Ik kan me dus ook wel voorstellen dat je thuis echt rust wil en gewoon op de automatische piloot wil kunnen varen, zonder extra (taal)verplichtingen. Het blijft voor de andere kant natuurlijk erg vervelend, maar ik denk niet dat het met gastvrijheid te maken heeft. Bij een gast heeft denk ik niemand er problemen mee om even te switchen in je taal en doen en laten, maar huisgenoten zijn geen gasten meer. Die zijn er altijd. Ik vind niet dat je zo’n permanente taalswitch zou moeten verlangen van mensen in hun thuissituatie.
Student politicologie schreef op 29 juni 2020 om 15:20
Het is geheel begrijpelijk dat studenten met hun huisgenoten willen communiceren in een taal die zij meester zijn. Het is inderdaad zo dat vrijwel iedere student engels spreekt, maar je hoeft maar een paar minuten in een engels-talig college of werkgroep te zitten om door te hebben dat er substantiële verschillen in vaardigheid zijn tussen de moedertaal en de aangeleerde taal. Het argument van de auteur dat Nederlandse studenten na het halen van een vwo-diploma en het kijken van Netflix de engelse taal op hetzelfde niveau beheersen als hun moedertaal is dus totale onzin. Zelf hebben wij in ons huis tweemaal een Duitse student en een Arabische student de vrije kamer gegeven, maar deze 3 studenten spraken Nederlands. Niet allemaal perfect, maar wel genoeg om zonder moeite mee te converseren. Het is niet onrechtvaardig of discriminerend om van mensen te verwachten dat ze de taal leren van het land waarin ze willen wonen, werken, studeren, vrienden maken, etc. Dat gezegd hebbende, racisme is een heel ander verhaal en dat moet vanzelfsprekend bestreden worden. Maar iemand niet als huisgenoot willen omdat die letterlijk niet jouw taal spreekt is in mijn ogen niet meer verkeerd dan iemand weigeren omdat die figuurlijk jouw taal niet spreekt omdat die persoon andere interesses heeft.
Sami Dogan schreef op 29 juni 2020 om 18:08
Als het klopt wat jij schrijft, dan zou je boven je kameradvertentie moeten schrijven: “Alleen mensen die Nederlands beheersen” en niet “NO INTERNATIONALS”. Daarnaast: een uitgelezen manier om Nederlands te leren, is met Nederlanders wonen. Een taal leren gaat nogal moeilijk in je eentje: dat is een uiterst sociale bezigheid. Als je wordt opgenomen in een Nederlands huis als international zal je ook sneller Nederlands kunnen leren. Om het over een andere boeg te gooien: als de Engelse taalvaardigheid van Nederlanders zo erbarmelijk slecht is als jij in je reactie doet geloven, zal samenwonen met internationals misschien wel een goed idee zijn…
Sami Dogan schreef op 29 juni 2020 om 18:10
Als het klopt wat jij schrijft, dan zou je boven je kameradvertentie moeten schrijven: “Alleen mensen die Nederlands beheersen” en niet “NO INTERNATIONALS”. Daarnaast: een uitgelezen manier om Nederlands te leren, is met Nederlanders wonen. Een taal leren gaat nogal moeilijk in je eentje: dat is een uiterst sociale bezigheid. Als je wordt opgenomen in een Nederlands huis als international zal je ook sneller Nederlands kunnen leren. Om het over een andere boeg te gooien: als de Engelse taalvaardigheid van Nederlanders zo erbarmelijk slecht is als jij in je reactie doet geloven, zal samenwonen met internationals misschien wel een goed idee zijn… Over dat ‘figuurlijk’ niet jouw taal spreken: ik vind dat er nogal een verschil bestaat tussen vooraf een hele groep mensen afwijzen door een discriminerende titel als ‘NO INTERNATIONALS’ en bij wijze van spreken liever iemand in huis hebben die dezelfde interesses heeft. (Dit kan overigens prima een international zijn).
Bert schreef op 29 juni 2020 om 17:15
Jarenlang met heel wat leuke internationals in mijn gang op Hoogeveldt gewoond. Ik ben echt geen topper wat betreft Engels, maar communiceren is echt niet zo moelijk als bovenstaande reacties impliceren.
Ik begrijp dat je bij coöptatie die keuze zelf hebt, maar niet-Nederlands sprekenden bij voorbaat uit je studentenhuis weren geeft inderdaad geen gastvrij signaal af aan de steeds groter wordende groep studenten die het Nederlands niet machtig zijn. Bovendien kun je het gewoon organiseren zoals je het normaal ook doet: klikt het niet op een kijkavond, wat voor soort student het ook betreft, dan bied je die persoon de kamer gewoon niet aan.
Het is tevens goed je te bedenken hoe jij ontvangen zou willen worden als jij een semester in een ander land zou gaan studeren. Behandel je medestudenten dan ook op die manier.
Student Politicologie schreef op 29 juni 2020 om 21:32
@Sami Dogan,
Ik kan niet reageren op je reactie dus zal ik het hier maar doen. Ik maak wel degelijk een onderscheid tussen het wel of niet spreken van de Nederlandse taal en racisme. Dat eerste is prima maar dat tweede duidelijk niet. Tenminste, voor zoverre een kop als ‘no internationals’ door kan gaan voor racisme. Racisme heeft immers een duidelijke superioriteits-dynamiek die afwezig is bij de voorkeur om gewoon Nederlands met je huisgenoten te kunnen praten. Veel advertenties maken ook een onderscheid op basis van leeftijd en geslacht, maar daar maakt bijna niemand zich druk om. Waar ligt dan wel de grens? Mijn antwoord op die vraag is waar de mensen die de nieuwe huisgenoot moeten uitkiezen willen dat die grens ligt. Een regel handhaven om mensen te dwingen een huisgenoot uit te zoeken die ze eigenlijk niet willen lijkt mij een zeer kwalijke zaak omdat die een te grote inbreuk maakt op de privésfeer. Het is ook niet zo alsof internationale studenten geen woonruimte hebben, de universiteit en SSH& faciliteren dit (los van de algemene woningnood in Nijmegen waar iedereen last van heeft). En de verantwoordelijkheid zou ook bij die partijen moeten liggen en niet bij de particuliere sector. Er is dus eigenlijk geen enkel probleem.
En dit argument van persoonlijke vrijheid en keuze over je privésfeer (in dit geval je ‘thuis’) vind ik zo ontzettend belangrijk, dat ik ieder oordeel over een keuze die mensen daarin maken afwijs.
Ru student schreef op 30 juni 2020 om 13:39
Mensen mogen toch zelf weten met wie ze in een huis wonen? Hoe vaak zie je niet voorbij komen dat er alleen mannen of vrouwen kunnen reageren, of dat ze op zoek zijn naar iemand binnen een specifieke leeftijdsgroep. Dat is toch exact hetzelfde? Misschien zelfs nog met het verschil dat een internationale student Nederlands kan leren en ik niet denk dat er dan iemand een probleem mee zou hebben, aangezien het volgens mij vooral er om gaat dat mensen geen zin hebben om de hele dag Engels thuis te moeten praten. Ik ben het wel met je eens dat de tekst onhandig gekozen is en dat er meer de nadruk op de taalbeheersing zou moeten komen te liggen als dat het geval is. Maar het is nu eenmaal zo dat er genoeg studenten op zoek zijn naar een kamer. Dus de mensen in een huis hebben nu eenmaal de luxe om een keuze te maken uit de grote groepen die zich aanmelden voor kijkavonden. Dus ik kan vanuit die positie me goed voorstellen als je al meer dan genoeg aanmeldingen hebt als je in de Nederlands sprekende groep gaat zoeken je dan daar uit kiest.
Student schreef op 30 juni 2020 om 16:06
Verbeter me als ik het verkeerd heb, maar volgens mij is het gebeuren “NO INTERNATIONALS” ontstaan doordat een aantal internationale studenten hierom vroeg zodat ze direct duidelijkheid hadden en verder konden zoeken zonder na het hele stuk erachter te hoeven komen. Het is een beetje bruut verwoord, maar alsnog beter dan hen de tijd laten verspillen om ze bij voorbaat toch niet te kiezen.
Ik heb op mijn 17e als man ook met heel veel moeite een kamer moeten vinden. Dat is ook niet helemaal eerlijk, maar met wie je woont is niet een kwestie van eerlijk verdeelde kansen zolang de huisgenoten dat bepalen.
Overigens denk ik wél dat het meevalt om met niet-Nederlandstalige studenten samen te wonen. Het probleem wordt een beetje opgeblazen, maar wie ben ik om een waardeoordeel van anderen te bepalen…
Sem schreef op 30 juni 2020 om 21:08
Internationals hebben het al moeilijk genoeg? Alsjeblieft zeg. Heb je wel door wat je zegt?
Je hoort bij top van de wereldwijde intellectuele elite. Je bent enorm geprivilegieerd dat je überhaupt de kennis en middelen hebt om aan een wetenschappelijk onderwijsinstituut te kunnen studeren. Laat staan dat je ook nog eens voor de lol (en oké, wellicht een interessante minor Filosofie) een tijdje in het buitenland kunt studeren. Dat beseffen wij, opgesloten in onze academische bubbel, vaak niet genoeg.
Je kiest er zelf voor om tijdelijk naar een ander land (waar je niemand kent, de taal niet spreekt en moet wennen aan de culturele gebruiken) te gaan. Dat dat soms lastig is, staat buiten kijf. Een buitenlandverblijf IS nu eenmaal een ervaring die het uiterste van je vraagt. Je moet creatief zijn, open staan voor nieuwe ervaringen en je vooral niet laten kennen door de tegenslagen waar je tijdens je tijd in het buitenland ongetwijfeld mee te maken gaat krijgen.
In het buitenland ben je op jezelf aangewezen. Neem vaker het initiatief en je zult zien dat de wereld aan je voeten ligt. Maar bespaar me alsjeblieft je zelfmedelijden. Er zijn miljarden mensen op deze aardkloot die het zich niet eens kunnen veroorloven om hun landsgrenzen over te gaan, om verschillende redenen. Een klein deel van hen leeft in Nijmegen. Of vergeet je dat maar voor het gemak als je de dakloze bij de Appie niet in zijn ogen durft te kijken wanneer hij je vraagt om een kleine bijdrage voor de nachtopvang?
Sami Dogan schreef op 1 juli 2020 om 21:09
Ik snap je punt, en ik ben het grotendeels met je eens. Dit artikel is dus geen zelfmedelijden. Ik ben trouwens geen internationale student en ik besef dat ik (internationale) studenten geprivilegieerd (kunnen) zijn. Maar het bestaan van daklozen en privileges, of het behoren tot een ‘elite’, betekent niet dat je niet bepaalde dingen aan de kaak mag stellen. Moeten we bijvoorbeeld niets aan huisjesmelkers doen, omdat er meestal studenten in deze huizen wonen, en die zijn toch al bevoorrecht? Ik zou zeggen van niet. Voorrechten zijn relatief tot een situatie, en ik zou zeggen dat internationale studenten naast het feit dat ze bevoorrrecht zijn, tegelijk inderdaad in een situatie zitten die veel van ze vraagt. Het zou mooi zijn – naar mijn mening – als studenten iets welwillender zouden zijn in het opnemen van internationale studenten in hun huizen. Heb je het onderzoek van de ISO bekeken?
R. de Graaf schreef op 7 juli 2020 om 10:53
Vergeet ook niet de economische en sociale argumenten. Veruit de meeste internationale studenten zijn short-stay studenten. Deze groep studenten zijn voor verhuurders daarom alleen al een risico, na een (half)jaar ben je namelijk je huurder kwijt en moet je op zoek naar een nieuwe. Niets is natuurlijk zo fijn voor een verhuurder als een huurder die netjes zijn huur betaalt, het appartement goed onderhoudt en ook nog eens gedurende langere tijd er blijft wonen, zodat hij zekerheid biedt.
Hetzelfde geldt natuurlijk voor de medebewoners. Ik heb een aantal jaar op een internationale gang gewoond. Ik ergerde me eraan dat het op geen enkele manier mogelijk is om een goede binding te krijgen met je ganggenoten. Na een halfjaar heb je eindelijk een beetje een band met elkaar, maar dan gaat bijna iedereen weer weg. Vervolgens komt er weer een volledig nieuwe samenstelling op de gang wonen. Die na een halfjaar weer helemaal verdwijnt.
Het praten van Engels met elkaar is daarentegen echt geen probleem. Het is niet alsof je heel de dag door alleen maar aan het communiceren bent met je huisgenoten (in het Engels). Het is ook niet alsof je niet meer Nederlands mag praten met je Nederlandse vrienden, omdat er toevallig een internationale huisgenoot ook in de keuken aan het koken is.