Sinds kort heeft de Radboud Universiteit naast de eenjarige ook een tweejarige educatieve master. Met de nieuwe opleiding wil de universiteit iets doen aan het nijpende lerarentekort in Nederland. De eerste lichting studenten in het schoolvak Nederlands is inmiddels afgestudeerd en vol aan de bak in het onderwijs.

Of we haar na 15.15 uur kunnen bellen, appt Marieke Korsten tussen twee lessen door. Op haar laatste stageschool, het Pax Christicollege in Druten, kreeg ze meteen een baan aangeboden. Korsten geeft vier dagen per week les aan klassen 3 tot 6 vwo en aan de havo – ‘zo’n beetje aan de hele bovenbouw’, zegt ze later aan de telefoon. Ook Koen Grubben heeft al een baan, op het Blariacumcollege in Blerick. ‘Ik vervang iemand die met zwangerschapsverlof is tot en met Kerst’, zegt hij.

Korsten en Grubben studeerden in juni samen met twee andere studenten af in de nieuwe tweejarige educatieve master van de Radboud Universiteit. Die combineert de specifieke vakinhoud – in dit geval neerlandistiek  – met een opleiding tot leerkracht.

Levensbeschouwing

‘Deze twee jaar durende integratie van vakinhoudelijk en didactisch onderwijs is uniek in Nederland’, zegt Margit Rem. Ze is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de nieuwe masters aan de Radboud Universiteit. De opleiding Nederlands beet het spits af, in de vakken Duits en geschiedenis hebben toekomstige leerkrachten het eerste van twee jaar studeren en stage lopen achter de rug. Ook alle andere schooltalen, wiskunde, natuurkunde, filosofie en godsdienst en levensbeschouwing zijn dit jaar van start gegaan. De komende jaren krijgen aardrijkskunde, maatschappijwetenschappen, kunstgeschiedenis, scheikunde en biologie een tweejarige educatieve master.

Rem noemt de nieuwe opleiding een bijzondere samenwerking tussen de faculteiten en de Radboud Docenten Academie (RDA). De faculteiten blijven verantwoordelijk voor de vakinhoud. Voor de vakdidactiek en pedagogische inhouden volgen studenten cursussen bij de RDA.

‘Voor de leerlingen ben je als iedere andere docent’

In het eerste jaar van de opleiding lopen studenten mee met een bevoegde docent, in het tweede jaar staan ze zelfstandig voor de klas, waarbij de begeleider meer op de achtergrond aanwezig is. ‘Voor de leerlingen ben je eigenlijk als iedere andere docent’, zegt Korsten daarover.

Lerarentekort

De opleiding is nadrukkelijk bedoeld voor academici die voor de klas willen staan. ‘We willen topdocenten opleiden die thuis zijn in de wetenschap’, zegt Harmen Schaap, opleidingscoördinator van de RDA, die de opleiding mee vormgaf. ‘Wetenschap en het onderwijs staan niet stil. Het onderwijs heeft docenten nodig met een wetenschappelijke attitude, die goede verbindingen weten te leggen tussen wetenschap – zowel vakinhoudelijk als onderwijskundig – en het schoolvak.’

De nieuwe master is bedoeld als aanvulling op andere lerarenopleidingen tot eerstegraadsdocent (die voornamelijk in de bovenbouw van havo en vwo lesgeven, red.) en is gericht op studenten die al na de bachelor weten dat ze het onderwijs in willen. ‘Dat wist ik inderdaad al van jongs af aan’, zegt Korsten. ‘Ik heb voor deze master gekozen omdat ik dan kan groeien als leraar.’ Daarnaast trekt de opleiding veel studenten met een tweedegraadsbevoegdheid die via de universiteit ook een eerste graad willen halen.

Met de tweejarige educatieve master wil de universiteit iets doen aan het nijpende lerarentekort in Nederland. ‘Voor de schoolvakken Frans, Duits en Nederlands zijn nu al grote tekorten, binnenkort gaan nog eens veel docenten met pensioen’, zegt Rem. ‘Dat geldt ook voor alle bètavakken. Scholen hebben echt moeite om aan goede eerstegraads docenten te komen.’ Om extra studenten te werven voor de educatieve opleidingen, stelde de opleiding onlangs nog een nieuwe marketingmedewerker aan.

Schoonheidsfoutjes

De eerste alumni zijn overwegend positief over de opleiding. ‘Ik heb het als prettig ervaren dat je, in plaats van één hectisch jaar, twee jaar krijgt om je voor te bereiden op het leraarschap’, zegt Grubben. ‘Je hebt echt de tijd om als student het onderwijs te verkennen, waardoor je met meer zelfvertrouwen voor de groep staat.’ Ook de combinatie van de vakinhoudelijke kennis met de kennis over lesgeven noemen beide alumni positief.

Korsten en Grubben vinden de opleiding wel pittig en in de studie zitten nog wat schoonheidsfoutjes. ‘In een enkel vak werd veel stof herhaald, aangezien we dat ook al in de bachelor hadden gekregen’, zegt Korsten. ‘Ook het vormgeven van de stages kon beter. Maar het is positief dat wij als eerste lichting mee konden werken aan de inhoud van de vakken.’

Dat beaamt ook Margit Rem: ‘We hebben als opleiding goed geluisterd naar deze groep studenten en verbeteringen aangebracht in het curriculum.’ Schaap vult aan: ‘We zijn daarom begonnen met de ontwikkeling van een praktijkcurriculum voor de stages’.

‘Het is superfijn om op deze manier het onderwijs in te rollen’

En dan is er natuurlijk het uitzicht op werk. ‘Als je de tweejarige master doet in een taalvak, heb je al bijna een baangarantie’, zegt Rem. Korsten mocht als docent dus meteen op haar stageschool beginnen. ‘Als ik deze opleiding niet had gedaan, dan had ik deze baan niet gehad’, zegt ze. ‘Het is superfijn om op die manier het onderwijs binnen te rollen.’