Nieuwe Refter stopt met Meat Free Monday
-
De Refter. Foto: Leoni Andriessen
Na drieënhalf jaar gaat het universiteitsrestaurant op maandag weer vlees verkopen. Het roer gaat echter niet radicaal om. ‘We zetten de duurzame ambities voort’.
Op 26 maart gaat de vernieuwde Refter met zes foodcounters officieel open. De ‘Refter 2.0’ neemt niet alleen afscheid van het oude interieur: ook de vleesvrije maandag komt niet terug. De meningen over Meat Free Monday waren bij de invoering, eind 2015, al verdeeld. ‘Betutteling’ en ‘inperken van de vrije keuze’ volgens sommigen, terwijl in het andere kamp argumenten als ‘voorbeeldfunctie van de universiteit’ en ‘breken met de norm van vlees’ de boventoon voerde. Wat ligt ten grondslag aan het afschaffen van Meat Free Monday en wat vinden studenten hier eigenlijk zelf van?
Vegamaandag
Het verdwijnen van de vleesloze maandag is geen stap terug, maar juist een volgende stap in de duurzame ambities van de Radboud Universiteit, vertelt Gerben Smit, directeur van het Facilitair Bedrijf (FB). ‘Eind 2017 hebben we een onderzoek gedaan onder onze klanten en daaruit bleek dat onze gasten het belangrijk vinden dat er een breed aanbod is aan duurzame producten. In het nieuwe Food Court concept hebben we ons assortiment daarom flink uitgebreid en hebben we een veel groter aanbod aan vegetarische en veganistische producten.’
De Refter sluit voortaan dus niet een dag in de week het vlees uit, maar gaat vijf dagen in de week meer vegetarische en veganistische producten aanbieden ‘om mensen te verleiden om duurzaam te eten’. Meat Free Monday was volgens Smit een goede maatregel, omdat die mogelijk succesvol heeft bijgedragen aan verdere bewustwording onder studenten en medewerkers. ‘We zetten de duurzame ambitie voort, maar op een andere manier.’
Is het doek dan nu definitief gevallen over vegamaandag? Niet per se, stelt Smit. ‘We proberen steeds te achterhalen wat onze gasten belangrijk vinden en wat ze willen kopen. Dat vertalen wij dan naar ons assortiment. Veel mensen vroegen bijvoorbeeld of de pannenkoek terugkwam in de nieuwe Refter. Daar hebben we naar geluisterd: de pannenkoek blijven wij aanbieden’.
Toch laat het FB haar duurzame agenda niet uitsluitend voorschrijven door de gast. Vanuit de faculteit sociale wetenschappen gaat namelijk een student onderzoeken hoe gasten van de Refter meer verleid kunnen worden om vaker vegetarisch of veganistisch te eten.
‘Vleeseters pesten’
Voor sommige studenten is het opgelucht ademhalen dat de vleesloze maandag het onderspit heeft gedolven. Joppe Hamelijnck, student filosofie en premaster bedrijfskunde, bijvoorbeeld, is blij met de ontwikkeling. Het idee achter de vegamaandag – wat minder vlees eten in het kader van milieu en gezondheid – is volgens Hamelijnck goed, maar het middel is niet doeltreffend en past niet bij de universiteit. ‘De universiteit wilde studenten niet dwingen, dus was er op andere plekken op de campus nog wel vlees te krijgen. Dit heeft geen effect voor het milieu: het is symboolpolitiek.’
Verder past het opleggen van een ideologie niet bij een universiteit, betoogt de student. ‘Bewustwording is goed, maar niet door de vleeseter te pesten. Wel doe je dat door mensen te informeren en discussies te faciliteren. We hebben alle tools om een intellectuele discussie te voeren over zaken als de vleesindustrie en duurzaamheid.’
‘Het is niet de taak van de universiteit om studenten iets op te leggen’
Hoewel Hamelijnck te spreken is over de keuzevrijheid die de student nu weer in de Refter krijgt, is hij kritisch op de ambitie van het FB om studenten te nudgen meer vegetarisch en veganistisch te eten. ‘Er zit een scheidslijn tussen studenten aan het denken zetten en ze sturen. Intellectuele uitwisseling is goed, maar iets opleggen of stiekem studenten sturen, past niet bij een universiteit.’
‘Verkeerd signaal’
Masterstudent Environment & Society studies Lisa Busink vindt het jammer dat vleesloze maandag verdwijnt. ‘Ik vond het juist vet dat de Radboud Universiteit Meat Free Monday durfde in te voeren. De universiteit liet zo zien dat het helemaal niet erg is om een dagje zonder vlees te leven. Daarnaast was, denk ik, de ecologische footprint van de universiteit lager doordat er op maandag geen vlees werd geserveerd.’
‘Het is nog steeds noodzaak om minder vlees te eten’
Volgens Busink geeft het verdwijnen van vegamaandag een verkeerd signaal af. ‘De Radboud Universiteit geeft aan dat het wel oké is om op maandag weer vlees te eten; dat de Meat Free Monday niet meer nodig is. Dat is gek, want het is nog steeds noodzaak om minder vlees te eten.’
Hoewel de studente vindt dat de universiteit best wat leiderschap mag tonen en haar maatschappelijke functie moet vervullen, gaat het haar om het eindresultaat: ‘Als nudging helpt om mensen minder vlees te laten eten en minder vlees weg te laten gooien, dan ben ik tevreden.’
Carolien Hendrix schreef op 13 maart 2019 om 09:28
Persoonlijk vind ik het erg jammer dat de universiteit de Meatfree Monday heeft afgeschaft. Het was juist een voorbeeld voor de rest van kantoorhoudend en studerend Nederland. De universiteit toonde hiermee haar MVO-leiderschap in het bewust maken dat geen vlees eten heel smakelijk en gezond is, veel dierenellende voorkomt en bijdraagt aan een beter klimaat. Daar is niks mee, integendeel. M.i. een verkeerde timing om af te schaffen, nu er zo’n grote milieuproblemen zijn.
E.A. schreef op 14 maart 2019 om 13:48
Zou je dit ook zeggen als het omgedraaid was? Meat monday? Ter promotie van het Nederlandse vlees alleen maar vlees op maandag? Niks geen vega die dag? Of zou je dan hebben lopen klagen? Ik vond het juist weer afgrijselijke betutteling door een zogenaamde elite die het wel weer even beter weet dan het plebs. En we hoeven maar naar het voormalige Oost-blok te kijken waar ‘ik weet het beter, dus je hebt maar te volgen’ toe leidt. Meer doden dan de Holocaust. Ze hadden ook kunnen zeggen we willen vegetarisch stimuleren, dus op maandag voortaan 2 vega maaltijden ipv 1 en deze 20% goedkoper dan die ene vleesmaaltijd. Of desnoods twee dagen in de week? Allemaal prima, zolang er maar betutteld wordt. En alle spin dat ‘de student’ meer open staat voor minder vlees, wanneer stonden er de langste rijen in de Refter? Als er shoarma op het menu stond. Dan kon je over de hoofden heenlopen zo druk was het.
En ik voorspel Gerben Smit een glansrijke carriëre in de politiek want hij kan voortreffelijk wat eigenlijk een stap terug is zodanig spinnen zodat het een stap vooruit lijkt. Solliciteer bij Rutte zou ik zeggen, die kan nog wel wat media woordvoerders gebruiken nu zijn klimaatplannen onder vuur liggen.
Janna schreef op 3 mei 2019 om 14:03
Laatst een keer terug geweest in de Grotius kantine (paar jaar na afstuderen) en de keuze aan vegetarische broodjes is nog steeds zo klein, vooral als je niet houdt van labberige gegrilde groente of opgedroogde kaas 🙁
Ik ben voor een cantine waarin er altijd veel lekkere vegetarische opties zijn en biologisch vlees. Het moeten gewoon zo goede en zo gevarieerde vegetarische opties in de menus zitten dat het niet nodig is om een meat free dag te maken (waarbij een vleesvrije dag er dan af en toe misschien vanzelf komt als je kiest voor de menus die het beste passen op dat moment en waarom zou je dan niet soms uitkomen op drie lekkere vegetarische gerechten?). Biologisch vlees zou ervoor zorgen dat vleesmaaltijden duurder zijn, wat misschien niet iedereen goed vindt of kan betalen, maar je overlijdt ook niet omdat je een keer voor groentepasta moet kiezen in plaats van schnitzel! En dan worden mensen zich er misschien ook iets meer bewust van hoe vaak ze zonder na te denken goedkoop vlees kopen.
Zeg ik als flexitarier 🙂