Nieuwe richtlijnen over demonstraties op campus nog geen uitgemaakte zaak: ‘Waar hebben we het precies over?’
De Radboud Universiteit wil toekomstige demonstraties en bijeenkomsten op de campus in goede banen leiden. Maar hoe? Na forse kritiek tijdens de vorige vergadercyclus van de Gezamenlijke Vergadering presenteerde het college van bestuur afgelopen maandag nieuwe plannen. Maar ook daarover had de medezeggenschap nog de nodige vragen.
Demonstraties op de campus dienen te voldoen aan de voorwaarden die de gemeente Nijmegen daaraan stelt. Gezichtsbedekkende kleding is niet toegestaan, er mogen geen gebouwen bezet worden en er mogen geen andere activiteiten zoals tentamens of ceremonies worden verstoord. Ook vraagt de universiteit om demonstraties vooraf aan te melden. Het is een greep uit de nieuwe richtlijnen omtrent demonstraties op de campus die maandag werden besproken tijdens de Gezamenlijke Vergadering (GV), het centrale overlegorgaan van de universiteit.
‘De bedoeling is dat we met deze documenten alle demonstraties en bijeenkomsten zo goed en veilig mogelijk plaats kunnen laten vinden op de campus’, benadrukte vicevoorzitter Agnes Muskens bij aanvang van de discussie.
Afgezwakte plannen
De plannen zijn afgezwakt ten opzichte van een vorig document dat opgesteld was door de universiteit. Dat zou in de vorige GV besproken worden, maar werd na kritiek van de medezeggenschap op het laatste moment van de agenda gehaald. In de huidige plannen staat bijvoorbeeld niet meer dat voor demonstraties vooraf toestemming gevraagd dient te worden bij de directeur van Campus & Facilities. Ook zijn de huisregels, academische bijeenkomsten en demonstraties als die losse eenheden behandeld.
Maar ook de nieuwe plannen leidden tot de nodige vragen vanuit de medezeggenschap tijdens de GV afgelopen maandag. Al snel bleek namelijk dat de plannen niet louter ter goedkeuring werden voorgelegd, maar ook nog aangepast konden worden. Want zo wordt er flink gewisseld tussen ‘regels’, ‘richtlijnen’, ‘een handreiking’ en ‘voorwaarden’ die gesteld worden aan het organiseren van een demonstratie. ‘Maar’, zoals OR-lid Mathijs van de Sande meteen van wal stak, ‘er zit een discrepantie tussen die verschillende termen’. Waar hebben we het precies over, vroeg hij zich af.
‘We hebben een verantwoordelijkheid voor de gehele campus’
‘Laten we er dan vooral richtlijnen van maken, voor de duidelijkheid’, antwoordde collegevoorzitter Daniël Wigboldus, voor wie dit de laatste GV was. De richtlijnen komen volgens Wigboldus niet uit de lucht vallen. ‘Een groot deel is gebaseerd op de eerdere richtlijnen van Universiteiten van Nederland en bestaande wetgeving’.
Demonstratie tijdens vergadering
Opvallend genoeg werd ongeveer een half uur na de discussie een pro-Palestinademonstratie gehouden tijdens de GV. Demonstranten kwamen tijdens een agendapunt over de recent ingestelde adviescommissie over internationale samenwerkingen met een spandoek en roodgeverfde handen de vergaderzaal in. Na afloop scandeerden zij leuzen, deelden ze flyers uit en hielden ze een die-in onderaan de trap van het Aulagebouw.
Het verzoek om demonstraties 48 uur van tevoren aan te melden, is vooral een praktische, volgens vicevoorzitter Muskens. ‘Zodat we bijtijds kunnen zorgen dat alles goed georganiseerd is. Dat is in iedereens belang, voor de veiligheid van studenten, medewerkers, aanwezigen, sprekers. We hebben een verantwoordelijkheid voor de gehele campus. En dat, indien nodig, de gemeente ons van advies kan voorzien of kan ondersteunen.’
Onverhoopt escaleren
Mocht een demonstratie toch ‘onverhoopt escaleren’, zo staat te lezen in een van de documenten, dan gaat het instellingsbestuur in overleg met de lokale driehoek (de burgemeester, politie en het Openbaar Ministerie) om te kijken wat de beste aanpak is om de actie te doen eindigen. Ook is een eventuele strafrechtelijke vervolging mogelijk. In het voorjaar werden bezettingen van het Erasmusgebouw en Thomas van Aquinostraat 1 door tussenkomst van de politie beëindigd. Bij de bezetting van TvA 1 werd flinke schade aangericht, het gebouw ging enkele dagen op slot voor herstel- en schoonmaakwerkzaamheden.
‘Er zit verschil in de ernst van de overtreding. Het gaat om proportionaliteit’
De huisregels zijn niet vrijblijvend, zo valt te lezen. Studenten die zich niet aan regels houden kunnen een schriftelijke waarschuwing krijgen of een (tijdelijke) ontzegging tot een deel van de campus en het onderwijs. In het ergste geval kan er zelfs overgegaan worden tot een definitieve beëindiging van de inschrijving van de student. Medewerkers kunnen naast waarschuwingen en ontzeggingen ‘rechtspositionele maatregelen’ verwachten, conform de cao. Voor bezoekers geldt dat zij een gebiedsverbod voor het universiteitsterrein kunnen krijgen.
Maar hoe streng moet dat geïnterpreteerd worden, wilde OR-lid Elco Nab weten bij de GV. ‘Er zit verschil in ernst van de overtreding’, stelde Wigboldus gerust. ‘Het op de grond gooien van afval kan uiteraard afgedaan worden met een goed gesprek. Het gaat om proportionaliteit.’
Maatwerk dus, elke casus moet apart afgewogen worden. Gevolgd door de conclusie dat er nog flink doorgepraat moet worden over de documenten. De herziene plannen komen op de agenda voor een volgende GV te staan.