Het Radboud Radio Lab neemt definitief deel aan de Chinese Chang’e 4 missie naar de maan. Op 21 mei lanceren de Chinezen in Xichang een raket met aan boord de Netherlands-China Low-Frequency Explorer (NCLE), een meetinstrument dat vanuit een baan om de maan radiosignalen uit de verre ruimte op gaat sporen. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat een Nederlands instrument naar de maan vliegt.

De Nijmeegse deelname aan de Chang’e-missie was lang onzeker. Aan de lanceerdatum kon niet worden getornd, en de eisen voor het instrument waren streng. Afgelopen week pas klonk het verlossende woord uit China. De Netherlands-China Low-Frequency Explorer (NCLE) is uitgebreid getest en geschikt bevonden om deel te nemen aan de maanmissie.

‘Hier hebben we heel hard naartoe gewerkt’

‘Een enorme opluchting, natuurlijk’, reageert Marc Klein Wolt, directeur van het Nijmeegse Radboud Radio Lab. ‘Hier hebben we heel hard naartoe gewerkt. Het was een hobbelig traject – we zijn pas heel laat bij het project betrokken geraakt. Het was een bus die al aan het rijden was, en waar we halverwege op moesten zien te springen. Daarom moest alles heel snel gaan. Maar nu kunnen we concluderen dat het gelukt is.’

24 uur

Een van die hobbels op het traject was dat het Chinese project al uitgedacht was, zonder dat er rekening was gehouden met een Nederlands instrument. Er was slechts een klein beetje ruimte in de satelliet over. Klein Wolt: ‘Daarom moesten we een geheel nieuw apparaat ontwerpen, dat ook nog eens bestand moest zijn tegen de omstandigheden in de ruimte. Inclusief bouwtijd en tests. En dat allemaal in anderhalf jaar.’

Ondanks de goedkeuring zit het er nog niet op, aldus Klein Wolt. Letterlijk. ‘Eind deze maand vliegen we nog eens naar China om de NCLE op de satelliet te schroeven. Dan hebben we 24 uur lang de kans om laatste testen uit te voeren.’

Uiteindelijk zal de NCLE zo’n 65 duizend kilometer achter de maan gaan zweven. Daar zal hij met drie uitgerolde, in verschillende hoeken gerichte antennes laagfrequente radiogolven uit het allervroegste heelal opvangen. De NCLE, zo hopen de Nijmeegse astronomen, plaveit wellicht de weg voor een radiotelescoop aan de andere kant van de maan, waar de radiogolven niet verstoord worden door de Aarde en haar atmosfeer.

Radio

De lancering is op 21 mei. Klein Wolt is erbij, met zijn team van onder andere het Nederlandse Instituut voor radioastronomie, ASTRON en de Delftse satellietspecialist ISIS. Over aandacht hoeft Klein Wolt tot die tijd niet te klagen. Zo neemt Radio 2-programma De Staat van Stasse vandaag, 23 april, een twee uur durende uitzending op over de NCLE die mee de ruimte in zal worden geschoten. Geïnteresseerden kunnen vooraf een geluid opsturen, dat samen met de muziek van de Nijmeegse band de Hubschrauber op NCLE richting de maan gaat.