De discussie rond het legaliseren van wietteelt is opengebroken. Dat is te danken aan twee juristen van de Radboud Universiteit, die aantoonden dat een overheid in bepaalde situaties wietteelt mag toestaan. Noël Vergunst (GroenLinks) hoopt op een pilot in Nijmegen.

Je mag het wel kopen en gebruiken, maar niet telen. Het softdrugsbeleid in Nederland doet bij veel mensen de wenkbrauwen fronsen. Vooral in gemeentehuizen, waar ambtenaren een hoofdpijndossier hebben aan het bestrijden van de illegale teelt en handel van bijvoorbeeld marihuana.

De discussie over het openbreken van het softdrugsbeleid wordt in Nederland wel gevoerd, maar tot nog toe zonder dat daar consequenties aan worden verbonden. ‘Tot dusver werd slechts aangevoerd dat VN-verdragen de Nederlandse overheid in de weg stonden om cannabisteelt toe te staan’, vertelt jurist Piet Hein van Kempen. ‘Daarom werd er eigenlijk nooit serieus over gediscussieerd. Wij hebben nu aangetoond dat er wel mogelijkheden zijn voor overheden om wietteelt gereguleerd toe te staan.’

De ‘wij’ waaraan Van Kempen refereert zijn Masha Fedorova en hijzelf – ze zijn beiden als strafjurist verbonden aan de rechtenfaculteit. Van Kempen en Federova bestudeerden honderden artikelen, uitspraken en andere juridische stukken om tot een lijvige studie te komen.

‘Een staat heeft de taak zijn burgers te beschermen.’

Gevaarlijke situaties
De rijksoverheid moet goede redenen hebben om wietteelt toe te kunnen staan, is te lezen in de studie. ‘Een staat heeft de taak zijn burgers te beschermen. Alleen wanneer legalisering van cannabisteelt leidt tot enerzijds een betere bescherming van de volksgezondheid, en anderzijds criminaliteit en onveiligheid bestrijdt, heeft de overheid de mogelijkheid om wietteelt toe te staan.’ Voorwaarden zijn dat er draagvlak voor is in de samenleving en dat de overheid een actief ontmoedigingbeleid van wietgebruik voert.

Noël Vergunst is blij met het werk dat de juristen hebben geleverd. Hij is, naast Radboud-medewerker, gemeenteraadslid voor GroenLinks en zwengelde twee jaar geleden de discussie aan in de raad. Burgemeester Bruls van Nijmegen besloot daarop, samen met andere burgemeesters, onderzoek uit te laten voeren, waarvan het rapport van Van Kempen en Fedorova het resultaat is.

Vergunst wil dat er nu door wordt gepakt en dat er voorbereidingen worden getroffen voor een pilot in Nijmegen. ‘Zodat we volgend jaar, na de verkiezingen, meteen van start kunnen met het reguleren van de wietproductie.’ Toestemming vanuit Den Haag is noodzakelijk voor het toestaan van wietteelt.

Schietpartij
De belangrijkste reden om het softdrugsbeleid open te breken is criminaliteitsbestrijding, zegt Vergunst. ‘Twee weken geleden is er nog een schietpartij geweest in Malvert in Nijmegen, waarbij het mogelijk om een afrekening gaat. Niet zelden breekt er brand uit in woonwijken, vanwege de onveilige manier van wietproductie.’ Ook kan er bij gereguleerde teelt beter worden gecontroleerd of wiet wel voldoet aan gezondheidseisen, zoals de hoeveelheid teer die het bevat. ‘Zodat we de bonafide van de malafide wietkwekers kunnen scheiden.’