Zweden hadden ze al op zak, nu komt Egypte daarbij. Nijmeegse studenten die gefascineerd zijn door ruimtevaart, werken volgend jaar mee aan een nagebootste Mars-missie en een raketlancering. Een eerste test is over twee maanden in Scandinavië.

Het woestijnlandschap in Egypte lijkt een beetje op Mars. Daarom gaat de Oostenrijkse ruimtevaartorganisatie ÖWF (Österreichischer Weltraum Forum) daar in 2024 een Mars-missie nabootsen. Studententeams uit heel Europa konden voorstellen indienen om mee te werken aan dat plan. Nijmeegse studenten vieren volgende week een klein feestje in hun lab omdat zij onlangs zijn geselecteerd om mee te doen. Samen met studenten van de TU/Eindhoven vormen ze het twintigkoppige team PR^4. Ze gaan een astronaut voorzien van een zender, zodat ze elk moment kunnen zien waar hij of zijn zich precies bevindt.

Raket

Het principe is gebaseerd op een raketproject waar ze al langere tijd mee bezig zijn. ‘Wij kijken hoe je een raket heel nauwkeurig kunt lokaliseren’, vertelt student Roel Kleinhans namens het team. ‘De raket krijgt een zender en verschillende grondstations met antennes staan daarmee in verbinding. Door middel van die signalen kun je heel precies de positie en de richting bepalen.’

‘Het is op die plek erg koud, en daar konden de vorige grondstations niet tegen’

Dat is handig, omdat een raket veel snelheid heeft en met enkel een gps-zender (zoals nu gebeurt) al snel uit beeld verdwijnt. Het zou niet handig zijn als je moet gaan zoeken waar het ding na lancering gebleven is. Eerdere teams uit Nijmegen en Eindhoven werkten ook al aan het systeem van zenders en grondstations, hun methode wordt nu verbeterd.

‘Met een klein groepje gaan we in april naar Zweden om een eerste test te doen voor het REXUS-programma van ESA (zie kader, red.). Een jaar laten wordt daar een echte raket gelanceerd’, vertelt Kleinhans. ‘Het is op die plek erg koud, en daar konden de vorige grondstations niet tegen. We bouwen dus nu onder meer een verwarmingselement in.’

Een grondstation bestaat uit een constructie van aluminium pijpen die op de grond worden gelegd. Daarbij hoort een soort gereedschapskist met printplaten en ontvangers. De techniek moet ook tegen trillingen kunnen, want een raket die de lucht in gaat, beweegt nogal.

‘Het is heel fijn dat we dit jaar alvast een test kunnen uitvoeren ter plaatse. In maart 2024 wordt in Zweden echt een raket van zo’n 5,5 meter lang afgeschoten met onze module aan boord, dat moet dan wel in één keer allemaal goed gaan.’

De test in april is dus nog zonder raket, maar wél met alle omstandigheden die roet in het eten zouden kunnen gooien. Denk aan vorst en regen. De studenten gaan met de trein naar Zweden, ter plekke huren ze een auto om naar de afgelegen raketbasis midden in het bos te rijden.

Radio Lab

Het lab dat de ruimtevaartstudenten in Nijmegen gebruiken, grenst aan het Radboud Radio Lab van Marc Klein Wolt, de astronoom die telescopen wil neerzetten op de achterkant van de maan. Die nabijheid is voor beide partijen interessant, vertelt Kleinhans. ‘Voor studenten is het heel interessant om bezig te zijn met raketlanceringen, tegelijkertijd is het voor de onderzoeker een soort werving. Misschien willen de studenten straks ook wel in zijn lab werken.’

Kleinhans studeert zelf natuurkunde. Of hij van ruimtevaart zijn beroep wil maken, weet hij nog niet. Dat zijn team is geselecteerd voor twéé projecten, vindt hij alvast heel bijzonder. ‘We doen dit niet voor studiepunten, maar omdat het gewoon ontzettend interessant is.’