Jarenlang wist geen universiteit in Nederland meer studenten uit niet-academische nesten te trekken dan Nijmegen. Vox zoekt naar nieuwe cijfers, in de week dat rapporten uitwijzen dat studenten steeds minder gaan studeren.

Jarenlang pronkte de Radboud Universiteit op haar homepage dat ze van alle brede universiteiten in Nederland relatief de meeste eerste generatie-studenten trekt. Die trots borduurt voort op de missie van de universiteit, in 1923 opgericht mede om het katholieke volksdeel te emanciperen. Een student heet ‘eerste generatie’ als geen van beide ouders een academische studie heeft genoten.

Twee recente rapporten uiten hun zorgen over de emancipatiekansen van studenten uit lagere milieus. Onder meer door het leenstelsel weten die hun weg naar de universiteiten steeds slechter te vinden. De Onderwijsinspectie signaleert een groeiende tweedeling in de aanwas van universiteiten, met een afnemende toeloop uit kansarme milieus. Onderzoek van Researchned leert dat studenten uit arme gezinnen en zonder hoogopgeleide ouder iets minder vaak gaat studeren dan voorheen.

Nijmegen trekt niet langer de meeste eerste generatie-studenten

Een emancipatie-universiteit als Nijmegen mag zich achter de oren krabben. Treft deze afname van eerste generatie studenten ook Nijmegen? En is de Radboud Universiteit van alle brede universiteiten nog steeds nummer een in het aantrekken van studenten met niet-academisch opgeleide ouders? De jongste cijfers, van de lichting 2014 – 2015, geven een minder rooskleurig beeld.

Terugloop eerste generatie
Was rond de eeuwwisseling zo’n driekwart van de Nijmeegse universiteit nog ‘eerste generatie’, inmiddels is dit teruggelopen naar 68 procent. En was Nijmegen vanaf 2009 universiteit nummer een als magneet voor eerstejaars uit nesten zonder universiteitsalumni, voor de lichting uit 2014 gaat die eer naar Groningen. Nijmegen staat op nummer twee. Over een reeks van jaren blijft de positie van de Radboud Universiteit op dit punt overeind: wie een student op een Nederlandse universiteit vraagt naar de studieachtergrond van de ouders, heeft in Nijmegen de grootste trefkans op een student met niet-academisch opgeleide ouders. Dit laatste geldt voor de zes brede universiteiten in Nederland.

Universiteitswoordvoerder Martijn Gerritsen kan op basis van deze cijfers niet concluderen dat we inboeten op het emancipatiestreven. Volgens hem is aannemelijk dat sowieso het aantal ouders met academisch diploma toeneemt. ‘Dat verklaart voor alle universiteiten een terugloop van eerstejaars uit gezinnen waarvan geen van de ouders academisch geschoold is.’/ Paul van den Broek