De Nobelprijs voor de Natuurkunde is vandaag toegekend aan drie Amerikanen, maar ook Nederlandse sterrenkundigen voelen zich vereerd vanwege hun bijdrage aan het onderzoek naar zwaartekrachtsgolven. ‘De prijs gaat natuurlijk niet naar ons, maar het is wel een erkenning van het belang van ons soort onderzoek en dus wel degelijk ook erkenning van ons werk’, zegt Gijs Nelemans, hoogleraar astrofysica aan de Radboud Universiteit.

Ze waren vandaag in Utrecht bijeen om de toekenning te vieren: natuur- en sterrenkundigen van de Nederlandse universiteiten gespecialiseerd in zwarte gaten. Twee jaar eerder maakte een internationaal team van onderzoekers wereldkundig dat ze zwaartekrachtsgolven waarnamen afkomstig van zwarte gaten. De definitieve bevestiging van wat Einstein al had voorspeld. De drie Amerikanen die nu de Nobelprijs krijgen -Rainer Weiss, Barry C. Barish en Kip S. Thorne – hadden daarbij een voortrekkersrol gespeeld.

Grote groep

Stan Bentvelsen, directeur van onderzoeksinstituut Nikhef, zegt daarover: ‘De eerste directe detectie van zwaartekrachtssgolven markeerde het startpunt van het op een volstrekt nieuwe manier naar het universum luisteren. Hiervoor was de visie van deze prijswinnaars noodzakelijk, samen met de enorme inzet van een grote groep experimentele wetenschappers, ingenieurs en technici.’

Hoogleraar astrofysica aan de Radboud Universiteit Gijs Nelemans en zijn groep waren nauw betrokken bij de analyse en interpretatie van de gemeten zwaartekrachtsgolven. In een reactie noemt Nelemans de toekenning van de Nobelprijs aan zwaartekrachtsgolvenonderzoek aan de drie Amerikanen volledig terecht.  ‘Een erkenning voor vernuft en vooral doorzettingsvermogen. Het laat zien dat topwetenschappers soms een hele lange adem moeten hebben. De prijs is daarnaast ook echt erkenning voor de grote groepen technici, ingenieurs, natuur- en sterrenkundigen die hierin samenwerken.’

Hieronder de reactie van het LIGO-team (waartoe de prijswinnaar behoren) bij de bekendmaking van de Nobelprijs: