Tientallen orakels lanceerden gisteren in vier universiteitssteden nieuwe ideeën  over het hoger onderwijs. Want, zo stelt de organisatie, het actuele onderwijsdebat is gepolariseerd en te zeer gefocust op financiën en rendementseisen. In Nijmegen deden tien orakels een duit in het zakje. Een bloemlezing met drie frisse ideeën. #1 Orakel Daniel Wigboldus: ‘Studeren moet een baan zijn’ Daniel Wigboldus, hoogleraar Sociale Psychologie, hoort regelmatig van studenten dat ze achteraf gezien meer uit hun studie hadden willen halen. ‘Dat is zonde. Je moet nú studeren. Dit is dé tijd in je leven om je echt in zaken te kunnen verdiepen.’ Te vaak wordt studie gezien als een baan naast een ander bijbaantje. ‘Maar het student zijn is je baan.” Dit veronderstelt een gemotiveerde groep studenten en Wigboldus ziet niet te veel heil in allerlei middelen vooraf om gemotiveerde studenten te selecteren. ‘De propedeuse moet hét selectiemiddel zijn.’ Behalve studenten moeten ook docenten alles uit de kast zien te halen. Wigboldus wijst op het intensieve onderlinge debat onder collega’s als het over onderzoek gaat. ‘Maar hoe vaak praten we onderling over ons onderwijs? Hoe vaak volgen we een college van een collega? Op dit terrein is nog een wereld te winnen.’ #2 Orakel Henk Strikkers: ‘Sloop de drempels naar hoger onderwijs’ Radboud-alumnus Henk Strikkers is debatorganisator bij LUX, freelance journalist en voormalig hoofdredacteur van ANS. Hij hekelt het ratjetoe aan drempels dat wordt opgeworpen om te kunnen studeren, zoals het bindend studieadvies, de selecties aan de poort en de extra obstakels die Den Haag wil opwerpen voor MBO’ers die naar het hoger onderwijs willen. Weg ermee, zegt Strikkers, want het is allemaal verspilling van talent, terwijl Nederland het in de toekomst maar van één ding moet hebben: kennis. Strikkers beseft dat het slopen van drempels een grotere toestroom creëert. ‘Maar iedereen moet een kans krijgen. Massaliteit is geen keuze, massaliteit is een taak.’ Wat Strikkers betreft wordt de propedeuse een soort ‘vormingsjaar’, waarna studenten in de bachelorfase zich verder verdiepen. ‘En bij de entree van de masters kun je altijd nog selecteren.’ #3 Orakel Wouter Exterkate: ‘Een oriëntatiejaar voor aanvang studie’ Wouter Exterkate, student rechten en actief in de studentenraad namens asap, loopt al een tijdje rond met het idee dat hij gisteren als orakel wereldkundig maakte: Nijmegen moet een oriëntatiejaar invoeren voor studenten die nog niet precies weten wat te studeren. De Universiteit van Amsterdam en de hogeschool aldaar hebben sinds kort een dergelijk jaar. Dat beperkt volgens Exterkate de veel te hoge uitval in het begin van het eerste jaar: vijftienduizend eerstejaars stoppen voor 1 februari, wat een verspilling van tijd en geld is, vindt hij. ‘Alle voorlichtingsactiviteiten voorkomen niet dat studenten nog te vaak met de verkeerde instelling of verwachting aan een studie beginnen.’ Een snuffeljaar (of semester) zal volgens hem tot een meer weloverwogen studiekeuze leiden. Exterkate vindt dat orientatiestudenten ‘echte’ studenten moeten worden, met ov-kaart en beurs. ‘Het vergt nog nadere uitwerking.” Maar dat geldt wel voor meer orakels. De winst van gisteren: er is stof genoeg om over na te denken. / Paul van den Broek Onderwijs Orakels. 1000 minueten over beter onderwijs. De orakels zijn terug te zien via deze link.