Ellen de Bruijn en Inti Brazil, onderzoekers aan het Donders Institute, zijn dinsdagavond te zien in het tv-programma Labyrint. De uitzending heet ‘Zonder Geweten’ en gaat over psychopatie.

De Bruijn en Brazil (foto) doen onderzoek naar het leervermogen van psychopaten. Bij gezonde mensen wordt een gebied midden voorin de hersenen, de anterieure cingulate cortex (ACC), actief als zij zelf een fout maken of anderen een fout zien maken. Om deze reden wordt dit gebied ook wel het ‘oepsgebied’ genoemd. Deze hersenactiviteit na fouten waarschuwt ons dat er iets mis is, zodat we ons gedrag aan kunnen passen of kunnen leren het de volgende keer anders te doen.
Uit eerder onderzoek bleek dat de activiteit in dit oepsgebied bij psychopaten normaal reageert nadat ze zelf een fout gemaakt hebben, maar de wetenschappers hebben nu ontdekt dat het EEG-signaal dat de reactie van de ACC registreert op de fout van een ander, bij de psychopaten de helft zwakker is dan bij de controlegroep van ‘gewone’ mensen. Oftewel: het brein van een psychopaat reageert nauwelijks op de fouten van anderen.

Foutje
In de uitzending behandelen De Bruijn en Brazil een casus met een fictieve patiënt en leggen ze uit hoe psychopaten zich gedragen. Bij elk aspect van psychopathisch gedrag dat de revu passeert, laten de onderzoekers zien waar het op dat moment fout gaat in de hersenen.
De tv-ploeg heeft ook gefilmd in het laboratorium waar De Bruijn en Brazil met EEG-electrodes hersengolven opvangen van psychopaten en gezonde proefpersonen. De Bruijn: ‘We laten zien hoe ons onderzoek er in de praktijk aan toe gaat.’

Knuffelhormoon
De twee cognitief psychologen doen nog een ander onderzoek van hun groep uit de doeken. Daarin kijken ze naar het effect van oxytocine. Dit zogenaamde knuffelhormoon zou sociale stress verminderen. Ze onderzoeken of mensen socialer worden door het hormoon. De Bruijn en Brazil hebben de aflevering nog niet gezien. ‘We gaan dinsdag met de onderzoeksgroep naar de studio om samen de uitzending te bekijken’, aldus De Bruijn. ‘Daar beantwoorden we dan vragen via twitter.’ Iedereen kan vragen stellen onder vermelding van#labyrint. /Erik Arends

Labyrint: Zonder Geweten is dinsdag om 21:15 uur te zien op Nederland 2