Wat is groener? Even met de auto naar de supermarkt, of toch je pakketje laten bezorgen? Onderzoeker Sadegh Shahmohammadi berekende de voetafdruk van verschillende manieren van winkelen.

In doodnormale dagelijkse dingen de ‘groenste’ optie kiezen, is soms niet makkelijk. Neem boodschappen doen. Wat is milieuvriendelijker? Is je boodschappen bestellen van supermarkten een doodzonde wat het milieu betreft, of juist niet?

Sadegh Shahmohammadi, onderzoeker aan de afdeling milieuwetenschappen, bestudeerde welke manier van boodschappen doen tot de minste uitstoot leidt. Hij keek naar drie manieren: traditioneel winkelen door naar de supermarkt te gaan, gebruik maken van een bezorgservice van de supermarkt zelf én bestellen via een webshop, zoals bol.com of Amazon. De resultaten van het onderzoek publiceerde de promovendus vorige week in Environmental Science & Technology.

Shahmohammadi keek alleen naar zogenaamde fast moving consumer goods. Dat zijn huishoudelijke producten of dingen voor persoonlijke verzorging, zoals shampoo en toiletpapier, of eten dat op kamertemperatuur bewaard kan worden. Gekoelde producten telden niet mee.

‘We wilden zo compleet mogelijk zijn’, vertelt de onderzoeker, die inmiddels bij TNO werkt. Hij verzamelde data gerelateerd aan broeikasgasuitstoot van het vervoer van producten van fabriek tot consument, opslag en verpakking. Ook keek hij naar meerdere landen: het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, China en Nederland, en nam verschillende manieren van transport, zoals fiets of auto, mee.

Wat vond je?

‘De grootste uitstoot krijg je bij het shoppen via een webshop, zonder fysieke winkel. En online shoppen bij de supermarkt zelf, is in de meeste gevallen groener dan het traditioneel winkelen. Met onze data deden we honderdduizend simulaties, elke simulatie was één tripje naar de winkel. In 81 procent van die simulaties hadden webshops een hogere voetafdruk, in 63 procent van de gevallen had online bestellen bij de supermarkt zelf een kleinere voetafdruk dan traditioneel winkelen. Dit geldt voor alle landen waar men veel naar de supermarkt rijdt met de auto. De VS, of het VK bijvoorbeeld.’

Maar dat doen we in Nederland niet.

‘Precies. In Nederland, of in China, waar mensen vooral lopen of fietsend naar de supermarkt gaan, is in de meeste gevallen de traditionele manier van winkelen de groenste optie. Dan heb je bijna geen emissie. In de VS worden 94 procent van de tripjes naar de supermarkt met de auto gemaakt. In Nederland is dat maar 44 procent. En de auto’s in de VS stoten ook nog eens meer uit. Als we alleen naar de weg van supermarkt tot consument kijken, het zogenaamde last mile transport, dan zien we dat de voetafdruk daarvan in de VS 32 keer groter is dan in Nederland.’

Wat vertelt dit ons precies?

‘In ons onderzoek konden we ook zien wáárom een bepaalde manier van winkelen groener is dan de andere. Het aantal producten dat je koopt, speelt voor de uitstoot de grootste rol. Hoe meer je koopt in één keer, des te kleinere voetafdruk je hebt. Alleen als je per fiets winkelt, maakt het niet uit. Dan kun je elke dag wel naar de winkel. Ook de verpakking speelt een rol, bij webshops moet een product verpakt worden. Bij webshops zijn mensen bovendien geneigd om weinig items in hun mandje te leggen. En áls je daar meer items bestelt, krijg je dat vaak in meerdere rondes thuisbezorgd.’

Wat kunnen we hiervan leren?

‘Neem de fiets, dat is het beste. Het is altijd beter om meer te kopen in één keer, en minder vaak. En als je bij een webshop bestelt, bundel dan je producten in één bezorging.’

Was er niet al veel onderzoek op dit vlak?

‘Het is niet het eerste onderzoek naar de impact van het boodschappen doen op het milieu, maar vorige studies lieten tegenstrijdige uitkomsten zien. Die onderzoeken namen voor verschillende variabelen, zoals het aantal gekochte producten, de afstand tot de supermarkt of de uitstoot van auto’s die gebruikt werden, telkens één gemiddelde. Wij hebben geprobeerd echte data te vinden, maakten normaalverdelingen, en deden daarmee onze berekeningen.’