Lang niet elke student die aan een massive open online course (mooc) begint, rondt die ook af. Tijdens een minisymposium van de Koninklijke Nederlandse Akademie der Wetenschappen (KNAW) vertelden ervaringsdeskundigen gisteravond waarom moocs een universiteit toch verder brengen. Vox keek mee.

Voor er misverstanden ontstaan: weblectures zijn digitale colleges voor studenten, zodat die colleges nog eens terug kunnen kijken. De Radboud Universiteit gaat daar ook campusbreed mee beginnen, de bètafaculteit doet het al jaren. Massive online open courses (moocs) zijn volledige cursussen, online door iedereen – waar dan ook ter wereld – te volgen en met een certificaat af te ronden. Nijmegen is op dit gebied terughoudend.

Arie den Boon, projectmanager moocs van de UvA, begint zijn verhaal met een aantal vragen. Wie kent er iemand die – of heeft zelf – een online course gevolgd? Er gaan veel vingers omhoog. En wie kent er iemand die er een daadwerkelijk heeft afgerond? Dat blijken er een stuk minder. Het is een voornaam kritiekpunt. Er beginnen veel mensen aan een online cursus, maar een groot deel haalt de eindstreep niet. Den Boon: ‘Er hebben zich ruim 47000 mensen voor onze cursus Communicatiewetenschap ingeschreven. Ruim 26000 ingeschrevenen zijn ook van het materiaal gebruik gaan maken. En 3150 online studenten hebben de cursus ook afgerond met een certificaat.’

Ook elders lijkt het percentage dat de cursus met een certificaat afmaakt, laag te liggen. De TU Delft biedt op het moment twee moocs aan. Er komen binnenkort nog drie bij. Voor de cursus Solar Energy schreven zich ongeveer 57500 mensen in, voor Water Treatment 27500, vertelt onderwijsdirecteur Timo Kos. Kos: ‘Ruwweg vijf tot vijftien procent is ook actief en werkt naar een certificaat toe.’ Gideon Shimshon (Universiteit Leiden): ‘Voor onze cursus EU Law schreven zich 41103 mensen in, 23634 studenten gingen ook van start, 3157 studenten zijn tot het einde actief, 1292 deelnemers hebben een certificaat behaald.’

Is een mooc wel de moeite waard?
Ja, althans, de sprekers zijn tevreden. ‘Een klein percentage rondt de cursus af, dat is waar’, zegt Den Boon. ‘Maar er zijn drieduizend studenten die een cursus communicatiewetenschap hebben afgerond. Dat zijn er veel, vergeleken met wat we ‘normaal’ afleveren in diezelfde periode.’ Er moet niet te veel waarde worden gehecht aan het aantal inschrijvers, aldus Shimshon. ‘Inschrijven is makkelijk en gratis. Veel mensen schrijven in, proberen een college, en stoppen weer. Velen, ook mensen die de hele cursus volgen, willen gewoon leren, die hebben nooit de intentie gehad een certificaat te halen.’
Het publiek is divers en heeft verschillende doelen. Kos laat een reeks cijfers zien. Het leeuwendeel van de deelnemers aan de Delftse courses is qua leeftijd begin twintig, maar ook tot begin veertig zijn er veel volgers. Driekwart heeft al een bachelor of zelfs master afgerond.

Waarom heeft een instelling er baat bij?
Den Boon: ‘Naamsbekendheid. Zowel de docent als het instituut hebben er baat bij. De cursus is bij ons door de deelnemers zeer goed gewaardeerd, dat straalt goed af op de universiteit.’ Daarbij is het materiaal op meerdere manieren te gebruiken. Bij de UvA gebruiken ze de colleges ook als wervingsmiddel, door scholieren te laten proeven aan het echte werk. Delft geeft aan dezelfde ervaringen te hebben. De TU blijft inzetten op digitalisering: van moocs tot een volledig digitaal tweejarig masterprogramma. / Mark Merks