Na een succesvol eerste jaar begint Sterrenkundeclub Radboud morgen aan haar tweede seizoen. Dat betekent: een collegezaal vol kinderen die leren over wormgaten, exoplaneten en donkere materie. De gemiddelde leeftijd? Twaalf jaar.

Ga daar maar eens staan, als twaalfjarige. In een ‘echte collegezaal’ in het Huygensgebouw, met ‘echte hoogleraren, onderzoekers en promovendi’ krijgen de kinderen van Sterrenkundeclub Radboud vanaf morgen les over thema’s als de relativiteitstheorie, zwarte gaten en ruimtereizen. Eens per maand komen ze samen. De jongste is zeven, de oudste achttien. Sommigen komen speciaal uit Breda en Meppel om de colleges bij te wonen. Het thema van morgen: Waarom kunnen we niet sneller dan het licht?

Sterrenkinderen

Anderhalf jaar geleden bezochten Alex van Haren en zijn toen twaalfjarige dochter een middag voor hoogbegaafde kinderen op de Radboud Universiteit. Thomas Bronzwaer, promovendus Astrophysics, sprak daar over zijn onderzoeksgebied: zwarte gaten. Van Haren zag zijn dochter spontaan opbloeien bij het college. Achteraf zei hij tegen Bronzwaer: ‘Dit zou er meer moeten zijn. Mijn dochter wil dit elke maand wel.’ Bronzwaer was meteen enthousiast.

‘Ik zag aan mijn dochter dat ze allang was uitgekeken op amateurclubs als de sterrenwachten,’ vertelt Van Haren nu, anderhalf jaar later, bij een kop koffie in het Huygensgebouw. ‘Voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong is het moeilijk om een écht uitdagend programma te vinden. Zeker bij thema’s als sterrenkunde – die niet op een middelbare school worden gegeven.’

En zo kwam van het één het ander: een pilot-programma, een website, een promotieplan. Dat nam Van Haren, marketeer van beroep, op zich. Ondertussen zorgde Bronzwaer via zijn connecties voor sprekers en een locatie. ‘We hadden meteen zo’n veertig kids die mee wilden doen,’ vertelt Van Haren. ‘Gaandeweg het eerste jaar groeide dat naar vijfenzeventig. In eerste instantie mikten we alleen op leerlingen uit de omgeving Nijmegen en Arnhem, maar na een tijdje kwamen ze uit alle hoeken van het land.’

Succes

Inmiddels staat de teller op 120 en beginnen de twee organisatoren morgen, na een succesvol eerste jaar, aan hun tweede seizoen. Dit jaar staat vooral de ‘echte sterrenkunde’ – de basis, zeg maar – op het programma. Daarnaast is er aandacht voor ruimtereizen. Ook thema’s als dubbelsterren en astrobiologie komen aan bod.

De grootste reden voor het succes? Op scholen wordt vrijwel geen aandacht besteed aan sterrenkunde, zegt Bronzwaer. ‘Terwijl sterrenkunde juist iets is waar kinderen zich van nature in interesseren: ze kijken al sinds ze klein zijn naar boven en vragen zich af hoe dat eraan toegaat. Het voordeel is ook: voor sterrenkunde heb je niet eens zo veel basiskennis nodig van de andere bètavakken.’

Daarnaast hebben de twee vooral geluk met de sprekers, zegt Van Haren. ‘Sommigen spreken normaal voor een kapitaal op TEDx-evenementen, of hebben bij belangrijke organisaties als NASA gewerkt. Maar ze willen toch ook graag deze kinderen iets bijbrengen.’

Meisjes

Ongeveer twintig procent van de groep bestaat uit meisjes. Dat is hoger dan het gemiddelde bij de studie, waar het nog op zo’n op tien procent ligt. ‘Voor dit seizoen heb ik bewust geprobeerd om vrouwelijke sprekers te vinden,’ zegt Van Haren. ‘Toch is dat best moeilijk: er zijn wel goede vrouwelijke sterrenkundigen, maar ze zijn nog steeds in de minderheid.’

‘Vrouwelijke sterrenkundigen zijn nog steeds in de minderheid’

Of de nieuwe André Kuipers al in de groep ronddwaalt, is nog even afwachten. Ondertussen heeft de club wél een andere leuke bijkomstigheid: slimme kinderen hebben de kans om meer peers te ontmoeten. Van Haren: ‘Mijn dochter vindt het soms lastig om vriendinnen te vinden die op dezelfde manier denken als zij. Op deze manier lukt dat toch. In juni vierde ze haar verjaardag twee keer: één keer voor haar vrienden van school, één keer voor de vriendinnen van de Sterrenkundeclub. Toen hadden we dus een pyjamaparty bij ons thuis. Niet met de laatste aflevering van How The Universe Works hoor, ze kletsen gewoon over meidendingen. De rest komt zaterdag wel weer.’