Opleidingsdirecteur Ron Scholte windt er geen doekjes om: de zorgen over het voortbestaan van de PWPO-opleiding zijn terecht. Maar dat de problemen alleen op die specifieke opleiding afkomen, wijst hij van de hand. ‘Wat bij PWPO speelt, speelt bij pedagogische wetenschappen net zo.’

Ron Scholte begint met een disclaimer. Hij is als opleidingsdirecteur niet alleen verantwoordelijk voor Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs (PWPO) maar ook voor de andere opleidingen binnen zijn afdeling. Veruit de grootste daarvan is pedagogische wetenschappen, goed voor zo’n 90 procent van alle studenten. Scholte behartigt net zo goed de belangen van die opleiding, benadrukt hij.

Dat gezegd hebbende, erkent hij de zorgen die bij PWPO leven volledig. ‘Het is een heel grote opdracht waar we voor staan. Er is geen sprake van een reorganisatieplan dus er zijn geen gedwongen ontslagen van vast personeel. Natuurlijke afvloeiing (mensen die met pensioen gaan, red.) hebben we nauwelijks, dus houden we maar één manier van bezuinigen over: de tijdelijke contracten niet verlengen. Dat voelt heel onredelijk tegenover de mensen met een tijdelijk contract. Die hebben gewoon pech.’

Pedagogische Wetenschappen en Onderwijswetenschappen (PWO), zoals de afdeling van Scholte heet, moet fors bezuinigen. Hoe veel precies weet de opleidingsdirecteur ook nog niet – de bedragen variëren tussen de 700.000 en 1,1 miljoen euro op een begroting van ruim 7 miljoen. ‘We zijn al met bepaalde cursussen gestopt. We kijken: wat zijn de kwalificaties waaraan studenten moeten voldoen. Langs die meetlat leggen we de cursussen en als een cursus niet essentieel is, maar wel veel geld kost, kan dat een reden zijn om die te laten eindigen.’

Personeel van de opleiding PWPO maakt zich zorgen over het voortbestaan van de opleiding. Is dat terecht?

‘We kunnen veel opvangen. Maar we kunnen niet al het tijdelijke personeel missen. Dat krijgen we niet opgevangen op zo’n korte termijn. Als we cursussen moeten aanpassen of moeten stopzetten, moet dat in het Onderwijs- en Examenreglement voor volgend jaar komen te staan. Dat is een praktisch probleem omdat de OER nu al vastgesteld moet worden.’

‘Daarnaast maken de mensen bij PWPO zich terecht zorgen over expertises die verloren gaan als alle tijdelijke docenten niet kunnen blijven. PWPO is een heel specialistische opleiding waar docenten niet inwisselbaar zijn. We hebben niet automatisch de kennis in huis om vertrekkende collega’s te vervangen. Gevolg kan zijn dat PWPO niet kan voldoen aan de bekwaamheidseisen voor leerkrachten.’

Tijdelijke docenten hebben al een brief gekregen dat hun contract niet wordt verlengd, maar u zegt dat de opleiding niet zonder hen kan. Gaat u over een aantal maanden toch weer mensen aannemen om de gaten te vullen?

‘Dat zal moeten. We kunnen niet in één klap zo veel contracten laten aflopen – dan krijgen we het onderwijs niet bemenst, omdat we niet alle expertises in huis hebben. Daar heb je op z’n minst twee of drie jaar voor nodig. Het komend jaar zullen we moeten gebruiken om de vaste staf te bekwamen in de specialismes die onderdeel zijn van de opleiding. Daarna kunnen we misschien afscheid nemen van een deel van de tijdelijke medewerkers.’

‘Opleidingen dreigen ongecontroleerd te gaan omvallen’

‘Dit is wat er op de werkvloer gebeurt door de bezuinigingen. Opleidingen dreigen ongecontroleerd te gaan omvallen. Als wij geen enkel contract kunnen verlengen, dan is het risico daarop voor PWPO heel groot.’

Uiteindelijk komt het neer op de vraag, aldus Scholte, of de faculteit als geheel gebonden blijft aan de begrotingsafspraken met het college van bestuur. Die houden in dat de faculteit in 2027 niet méér geld mag uitgeven dan er binnenkomt. ‘Als dat zo blijft, en wij al ons tijdelijke personeel verliezen, dan durf ik niet te voorspellen wat er gaat gebeuren.’

PWPO-docenten zeggen: over drie maanden hebben alle mensen die nu de deur worden gewezen allemaal ander werk.

‘Ik krijg ook telefoontjes van medewerkers die zeggen: als ik nu geen duidelijkheid krijg, ga ik op zoek naar een andere baan. Dat is het risico. Maar aan die onzekerheid kan ik op dit moment niks veranderen.’

Emoties

Scholte vertelt over een bijeenkomst van alle medewerkers binnen zijn afdeling van eind februari. Ook vicedecaan onderwijs Jochem Tolsma was daarbij. Daar werden zij geconfronteerd met de emoties van medewerkers die zich grote zorgen maken over het voortbestaan van hun opleiding. Er kwam veel los, tot een woede-uitbarsting aan toe.

‘Ik sta er als directeur en kan wel omgaan met de kritiek. Maar ik werd na afloop door medewerkers van andere opleidingen erop gewezen dat ze zich onveilig voelden door de manier waarop PWPO voor zichzelf opkwam. Die misten een gevoel van solidariteit.’

Kunt u zich de emoties voorstellen? PWPO stelt dat ze, door haar grote afhankelijkheid van tijdelijk personeel, onevenredig hard wordt getroffen door de bezuinigingsmaatregelen.

‘Natuurlijk, en ik heb de emoties opgevat als een belangrijk signaal. Maar wat bij PWPO speelt, speelt bij pedagogische wetenschappen net zo. Daar leiden we jaarlijks 400 professionals op om de wachtlijsten voor kinderen met complexe zorg terug te dringen. In de klinische specialisatie bij pedagogische wetenschappen werken ook veel mensen uit de praktijk met tijdelijke aanstellingen. Die weten alles over behandelingsvaardigheden, bijvoorbeeld. Die expertises dreigen we ook te verliezen.’

Had u iets kunnen doen om de emoties bij PWPO-collega’s te temperen?

‘Ik probeer zo transparant mogelijk te zijn. De mensen met een aflopend contract heb ik geïnformeerd door hun een mailtje te sturen. Daar spraken sommigen schande van. Maar een paar dagen later zou er een algemene e-mail rondgestuurd worden waarin stond dat alle tijdelijke contracten niet worden verlengd. Dat zou nog veel erger geweest zijn.’