In het UMC St Radboud hebben hoogleraar experimentele intensive care geneeskunde prof. dr. Peter Pickkers en zijn team onderzoek gedaan naar ‘Iceman’ Wim Hof. Hof zegt dat hij, door meditatie en concentratie, zijn autonome zenuwstelsel kan beïnvloeden en zo de reacties van zijn immuunsysteem kan onderdrukken. De resultaten van het onderzoek bij Hof zijn opmerkelijk, maar de onderzoekers benadrukken dat het hier gaat om een experiment bij slechts één persoon. Dat is onvoldoende als wetenschappelijk bewijs voor de stelling dat het autonome zenuwstelsel en de immuunrespons bewust te beïnvloeden zijn. Vervolgonderzoek met meerdere mediterende proefpersonen is noodzakelijk.

Onderzoek naar immuunrespons
Een goedwerkend immuunsysteem beschermt ons tegen virussen en bacteriën. Echter, als het immuunsysteem overactief reageert, kan dat schade aanrichten aan organen. Het immuunsysteem staat onder invloed van het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel is niet bewust te beïnvloeden. Peter Pickkers en promovendus Matthijs Kox doen onderzoek naar de invloed van het autonome zenuwstelsel op de werking van het immuunsysteem.
Pickkers: ‘We dienen gezonde proefpersonen endotoxine toe, dat is een dood bestanddeel van de celwand van een bacterie. Eigenlijk houden we het lichaam voor de gek. Het immuunsysteem reageert alsof er een levende bacterie binnendringt en maakt ontstekingseiwitten aan. De proefpersonen krijgen door deze immuunrespons kortdurende griepachtige verschijnselen zoals koorts, rillerigheid en hoofdpijn.’ Het onderzoek is volstrekt veilig en inmiddels hebben 240 proefpersonen deelgenomen.

Iceman resultaten
‘Iceman’  Wim Hof, bekend door zijn opvallende activiteiten bij extreem lage temperaturen, zegt dat hij via concentratie en meditatie zijn autonome zenuwstelsel kan beïnvloeden en zo zijn immuunrespons kan onderdrukken. Om daarover meer te weten te komen, is ook bij hem endotoxine toegediend, terwijl hij mediteerde. Vervolgens zijn metingen gedaan van zijn hersenactiviteit, autonome zenuwstelsel en ontstekingseiwitten in zijn bloed.
Pickkers: ‘We zien na het toedienen van de endotoxine dat bij Hof het stresshormoon cortisol veel sterker toeneemt dan bij andere proefpersonen. We weten dat dit stresshormoon vrijkomt bij verhoogde activiteit van het autonome zenuwstelsel en dat cortisol de immuunrespons onderdrukt. We zien in zijn bloed dat hij veel minder ontstekingseiwitten aanmaakt. Gemiddeld was de immuunrespons van Wim Hof 50 procent lager dan van andere proefpersonen. Bovendien vertoonde hij vrijwel geen griepachtige symptomen. Deze resultaten zijn beslist opmerkelijk, maar wetenschappelijk gezien kan een bevinding bij één persoon niet bewijzen dat meditatie het autonome zenuwstelsel en de immuunrespons kan beïnvloeden. Daarvoor moeten we onderzoeken of er verschillen in immuunrespons zijn tussen een groep mensen die de concentratiemethode van Wim Hof heeft aangeleerd en een groep die de methode niet beheerst.’