Ruim een jaar wonen de zestig paters uit het voormalig klooster Berchmanianum in hun nieuwe huis in Brakkenstein. Hoe gaat het intussen met ze? En kunnen ze hun klooster - momenteel in verbouwing tot universitair bestuursgebouw - wel missen?

Pater Guus Ziggelaar vertelde tijdens zijn laatste dagen in Berchmanianum op te zien tegen de verhuizing. Oude mensen zoals wij kun je beter niet meer verplaatsen, zei hij december 2016 tegen Vox. Maar als we hem opzoeken in zijn nieuwe en veel ruimere kamer, maakt de inmiddels 87-jarige Ziggelaar een opgeruimde indruk. ‘Ach, het viel allemaal wel mee. Inmiddels zijn we hier allemaal wel goed gewend.’

Ja, hij had in het voormalig klooster een mooi uitzicht op de sportvelden: er was veel leven te zien, anders dan het uitzicht nu, op een stille binnenplaats van Aqua Viva, het geheel vernieuwde onderkomen honderd meter verder aan de Heyendaalseweg. Gelukkig wordt in het huis genoeg georganiseerd, zo wijst Ziggelaar op de gymles op maandagochtend en op de film die vanmiddag op het programma staat. ‘Ach, een film over farao’s, heeft niet mijn echte interesse maar het is beter dan niks.’

Rijkdommen

Het kost Ziggelaar geen moeite afstand te doen van de rijkdommen in het klooster, waarover hij als koster speciale bemoeienis heeft gehad. Het orgel, de mooie banken, de beelden. Een deel is meeverhuisd, voor het andere deel koestert hij zijn hoop op de zorgzaamheid van de universiteit. ‘Ik hoop vooral dat ze goed passen op de kerk en op al die beelden daarin. Daarover maak ik me soms wel eens zorgen.’

De universiteit opent na de zomer het gerenoveerde klooster Berchmanianum als nieuw bestuursgebouw. Remy Ramaekers, beleidsmedewerker bij de paters: ‘Er zijn goede afspraken gemaakt over met name het erfgoed. We hebben er alle vertrouwen in dat dit bij de universiteit in goede handen is.’ Hij en de paters hopen het met eigen ogen te aanschouwen bij de heropening, al is het voor pater Ziggelaar nog een vraag of hij dan komt kijken. ‘Ik ben heel slecht ter been’, zegt hij. ‘Maar als ze me komen ophalen, neem ik misschien toch een kijkje.’

Guus Ziggelaar richt zich weer op het Bijbelboek voor hem op tafel. Bidden voor onze orde, zegt hij. De paters zijn een orde van de jezuïeten, die is gericht op studie en middenin de wereld staat. ‘Ik bid voor onze missionarissen, voor de asielzoekers en tegen abortus’, zegt hij. Zelf heeft hij drie jaar filosofie gestudeerd in Nijmegen, waarna hij voor zijn orde vijftig jaar werkzaam was in Denemarken. Je hebt het niet voor het zeggen waar je heen ging, legt Ziggelaar uit: dat werd van bovenaf bepaald. ‘We zijn dus wel gewend om te verhuizen, ook daarom is het ons in dit nieuwe huis niet zo moeilijk gevallen.’

Ook voor Herman Peters is de verhuizing meegevallen, al zag hij destijds enorm op tegen de verhuizing van de honderden heiligenbeelden op zijn kamer. ‘Het is gelukt’, zegt Peters nu. ‘Ze hebben allemaal ontzettend goed meegeholpen om dit voor elkaar te krijgen.’ In totaal bezit Peters zo’n vijfhonderd beelden, deels nog in de voormalige parochies waar hij heeft gediend, zoals in Sneek en Dokkum. ‘Hopelijk komen ze ooit nog een keer samen.’

Het nieuwe brengt ook wat goeds, zegt Ziggelaar: de ruimere kamers, de nieuwe bewoners op het complex, onder wie inmiddels zeven zusters. Ook zijn al twaalf externe bewoners verwelkomd op het complex, die desgewenst mee kunnen doen aan activiteiten en maaltijden. Er staan nog twaalf appartementen vrij, zegt Ramaekers. ‘Iedereen is welkom’, zegt hij. Ziggelaar plaatst één kanttekening: ‘Nieuwe bewoners moeten wel respect tonen voor het leven van de paters.’

[kader-xl]

Het nieuwe kloosterhuis en de buurt

De paters zijn met nadruk geen gesloten bolwerk. Remy Ramaekers wijst op de open deuren van het kloosterhuis: buurtverenigingen die gebruik maken van de refterzaal voor hun vergaderingen, de kerk die ook gelovigen in de buurt verwelkomt en het restaurantgedeelte van de refter dat vanaf maart ook toegankelijk is voor buurtbewoners. Op het puntje van de kloostertuin huist bovendien broeder Alex Grooten in zijn witte boerderij, waar hij met het oog op de buurtbewoners een dierengaarde onderhoudt. ‘Hier lopen veel ouderen hun rondje, toen ik vertelde dat er ook schaapjes zouden komen, pikte een van die mensen een traantje weg, zo mooi is dit werk.’ Broeder Alex bestiert verder een buurtwinkel met zelf gegraveerde glazen, tal van beelden en allerhande cadeau-artikelen.’ De opbrengst komt ten goede aan een kinderhuis in Tanzania. Broeder Alex maakt van de gelegenheid gebruik een oproep te plaatsen: mensen met garens, breiartikelen of textiel kunnen hun spullen bij hem inleveren. ‘En als iemand postzegels overheeft, oude en nieuwe, binnenlands of buitenlands: die kun je hier komen afleveren. Ook die opbrengt gaat naar Tanzania.’

[/kader-xl]