Afgelopen november mocht Nederland weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zo ook politiek commentator en universitair docent Peter van der Heiden. Wat valt hem op? In deze serie becommentarieert hij het politieke nieuws.

Zelden heb ik zo’n janboel aanschouwd in Den Haag als bij de huidige formatie – en als parlementair historicus heb ik aardig wat gezien. Ruim drie maanden na de verkiezingen is er nog geen begin van een oplossing van de puzzel waarmee de kiezer, die volgens het gezegde altijd gelijk heeft maar waar ik zo mijn vraagtekens bij heb, de dames en heren politici mee heeft opgezadeld.

Natuurlijk wil niemand onder Geert Wilders in een kabinet – dat wisten we van tevoren. Van een premier mag je verwachten dat hij een samenbindend figuur is, en je kunt van de Twitterverslaafde PVV-leider veel zeggen, maar dat dus juist niet. Alleen Caroline van der Plas lijkt dat niet uit te maken, maar ik krijg toch steeds meer het gevoel dat haar club de Haagse werkelijkheid niet helemaal doorheeft.

Het enige dat we weten is dat een rechts meerderheidskabinet – de droom van VVD en NSC vóór de verkiezingen – niet doorgaat, omdat ze die droom alleen maar werkelijkheid wilden maken als ze zelf aan de touwtjes konden trekken. Iedereen wil schone handen houden, en dat kun je met Wilders in een hoofdrol gevoeglijk vergeten.

‘Het lijkt erop dat er vooral politieke amateurs aan het werk zijn’

De uitkomst van de ‘constructieve gesprekken’ (het mantra van informateur Kim Putters) zal dus straks wel zijn dat er een extraparlementair minderheidskabinet uitrolt, op welks premature einddatum ik al wel een flesje wijn wil zetten.

Nee, zo’n kabinet zal geen lang leven beschoren zijn. Dus mogen we snel weer naar de stembus. Ik ben benieuwd of de partijen die nu weigeren om verantwoordelijkheid te nemen in de nieuwe politieke verhoudingen, dan hun strategie gaan wijzigen. Of ze dan vooraf duidelijk maken wat achteraf evident is, dat ze gewoon niet met de PVV willen.

Dat is de enige manier om weer tot werkbare politieke verhoudingen te komen. Maar ik vrees het ergste. Het lijkt erop dat er vooral politieke amateurs aan het werk zijn, die het blijkbaar geen probleem vinden om drie maanden in kringetjes om elkaar heen te lopen – ondertussen de hele boel verlammend.