Ruim een half jaar geleden mocht Nederland weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zo ook politiek commentator en universitair docent Peter van der Heiden. Wat valt hem op? In deze serie becommentarieert hij het politieke nieuws.

Het is bijna zo ver. Nog een paar weken, en we hebben een nieuw kabinet. Ik zal daar verder geen kwalificaties aan geven; ik heb namelijk ondervonden dat mensen hun eigen stemgedrag nogal persoonlijk opvatten als je een negatief label aan hun partij hangt. Heb ik zelf overigens nooit last van gehad, ik heb me nog nooit geschaamd voor mijn politieke keuze – maar ik stem dan ook nooit op partijen met een dubieus democratiegehalte.

De verdeling van de ministersposten is klaar, evenals de personele invulling. Tenminste, die was klaar – ware het niet dat de voormalige AIVD-baas Dick Schoof had zitten snurken toen Geert Wilders zijn kandidaat-vicepremier voordroeg. Hoe is het in godsnaam mogelijk dat de beoogd premier met al zijn inlichtingenervaring niet (zoals ik) meteen op tilt sloeg toen de naam Gidi Markuszower werd genoemd?

De man met banden met een vreemde inlichtingendienst (lees: de Mossad), die al eens uit Den Haag moest vertrekken omdat hij een gevaar voor de integriteit was. Na Gom van Strien, die als verkenner moest vertrekken nog voor hij echt begon, hebben we nu een vicepremier die alweer weg is voor de beëdiging. Het geeft te denken over de professionaliteit bij deze formatie, zowel bij de onderhandelaars als bij de formateur en de beoogd premier.

‘Het hele gedoe over de aard van het kabinet was niet veel meer dan gratuit geouwehoer’

Nu is er al een alternatief: Marjolein Faber, om wie ook wat (vooral financiële) integriteitsdingetjes spelen, maar dat is nog niet eens het meest interessante. Het opmerkelijkste vind ik dat dit kabinet, dat ronkend als extraparlementair zakenkabinet werd gepresenteerd en waarvan minstens de helft van de ministers van buiten de politiek moest komen, op een enkele uitzondering na bestaat uit doorgewinterde partijtijgers. Er komt een voormalige horecabaas op Economische Zaken en de premier is partijloos, maar verder zien we gestaalde kaders in vak K plaatsnemen – wat hen hooguit extraparlementair maakt is dat ze ervaring hebben binnen een andere partij dan die waarvoor ze nu het landsbestuur gaan overnemen.

Daarmee is duidelijk dat het hele gedoe over de aard van het kabinet, wat de formatie maanden heeft opgehouden, niet veel meer was dan gratuit geouwehoer. Alleen maar om Pieter Omtzigt genoeg tijd te geven om te wennen aan het feit dat hij zich, de heilig verklaarde bewaker van rechtstaat en fatsoen, gewoon met huid en haar verbindt aan de PVV. Een door de fracties ondertekend akkoord en een normale, politieke ministersploeg: dit is net zo’n parlementair kabinet als alle anderen. Op het beleid na dan – maar daar komen we nog wel achter…