Peter praat politiek (7): Leegte
Op 22 november mag Nederland weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zo ook politiek commentator en universitair docent Peter van der Heiden. Wat valt hem op? In deze serie becommentarieert hij het politieke nieuws.
Het moet me even van het hart: wat een leegte in de campagne tot nu toe! Ik erger me er kapot aan. Terwijl de wereld in brand staat lijkt het hoofdthema van de verkiezingen het veranderen van de bestuurscultuur – waarover Sander Schimmelpenninck afgelopen week in de Volkskrant mooie woorden schreef. Stemmen op Omtzigt vergeleek hij met naar het voetbal gaan voor de scheidsrechter of trouwen met de trouwambtenaar, want we weten nog altijd niet waar dat NSC, in de aloude CDA-traditie, voor staat. Alhoewel, in diezelfde christendemocratische traditie ligt er binnen die club natuurlijk wel een voorkeur voor rechts.
En dan de VVD. Die heeft het voor elkaar gekregen – en dat moet moeite gekost hebben – om een soort Rutte te vinden met nóg minder inhoud. Die spotjes van haar, waarin ze met ‘gewone mensen’ op een stip staat. ‘Ik ben Dilan en ik sta aan jouw kant’, is de punchline, van de lijsttrekker dus van de partij die er in hoge mate verantwoordelijk voor is dat al die gewone mensen in de problemen zijn gekomen. Ik denk dat die gewone mensen liever hadden gehoord wát Dilan dan, staande aan jouw kant, gaat doen, maar dat verklapt ze lekker niet. Nee, ze ‘is er om te dienen’. Hou toch op. Een leider is er om te leiden! Dat mag dienend leiderschap zijn, graag zelfs – maar leidt de boel eerst maar eens – en laat ons vooral weten waarheen en waarvoor.
De kroon spant natuurlijk trekkerkoningin Caroline van der Plas. Ophouden over het klimaat, vindt ze, want ‘het is voor de kiezer niet belangrijk’. Nu staat klimaat inderdaad niet in de top vijf van issues waarmee het electoraat zich volgens de peilingen bezighoudt, maar dat wil niet zeggen dat onze politieke leiders diezelfde struisvogelpolitiek kunnen bedrijven. Ga je echt zeggen als het zeewater ons door klimaatverandering letterlijk aan de lippen staat en grote delen van de wereld onbewoonbaar worden dat we er niets aan hebben gedaan, want de kiezer vond het in 2023 niet belangrijk?
Wat een ondraaglijke leegte en ergerlijke dommigheid! Nee, die campagne kan mij niet snel genoeg voorbij zijn. Ik verheug me nu al op de formatie. Dan zijn we hopelijk van die holle, goedkope retoriek af en moeten de partijen eindelijk laten zien waar ze écht voor staan.