Op 22 november mag Nederland weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zo ook politiek commentator en universitair docent Peter van der Heiden. Wat valt hem op? In deze serie becommentarieert hij het politieke nieuws.

Laat ik nou eens – ik ben blijkbaar in een milde bui – geheel tegen mijn gewoontes in Pieter Omtzigt een keer gelijk geven. En dan doel ik niet eens op zijn (ik vrees boterzachte) standpunt om niet in zee te willen gaan met partijen die de rechtsstaat om zeep willen helpen en ook niet op het tamelijk absurde (maar electoraal waarschijnlijk zeer aantrekkelijke) idee van zakenministers in het volgende kabinet, nee, dan heb ik het over het afschaffen van debatten in de aanloop van de verkiezingen. In ieder geval in de huidige vorm. Die hebben nul nut, brengen desinformatie en zijn vooral irritant om naar te kijken.

Vooral in het debat op SBS6 ging het er weer op. Dat heeft wellicht te maken met de doelgroep van deze zender, waar de politieke duiding werd gedaan door een fossiel dat na zijn akkefietje met een mevrouw en een kaars (wat gewoon verkrachting heet in het Wetboek van Strafrecht) natuurlijk allang gecanceld had moeten zijn en een, laat ik het vriendelijk zeggen, in hersenactiviteit uitgedaagde dom giechelende oud-voetballer. Maar het heeft ook te maken met de setting. Te veel ‘debaters’, te veel onderwerpen, te weinig tijd. En een gespreksleider die te weinig benul had van politiek en meer uit was op reuring dan op inhoud.

En dus was het lekker feitenvrij tegenstanders bashen, waarbij het me meeviel dat de jaren zeventig niet belden dat ze hun clichés terug wilden. Een GL-PvdA die het MKB kapot zou belasten (25 miljard, daar gaan alle banen!) en een VVD die blijkbaar als enige verantwoordelijk was voor alle ellende. Het leek wel een revival van Wiegel en Den Uyl, al baseerden die zich destijds doorgaans nog op een vorm van de werkelijkheid. Dan kun je daar feiten tegenover proberen te zetten, maar de schade is al aangericht, vooral omdat het doorgaans in de slotseconden van een ‘debat’ gebeurt en er niet meer gereageerd mag worden. Gooi er nog wat onbenullige ‘duiding’ overheen, en je bent als inhoudelijk politicus de sjaak.

Nee, dan kijk ik nog liever naar het Jeugdjournaal, waar de dames en heren lijsstrekkers gezamenlijk het Torentje moesten bouwen. En om heel eerlijk te zijn: ze verdienen het met hun zwakke optredens eigenlijk geen van allen om daar hun intrek in te nemen.