Een nieuw platform moet de status van talenstudies in Nederland verbeteren. ‘We zitten in een verdomhoekje waarin we niet thuishoren.’

Het landelijk talenplatform  – alle Nederlandse faculteiten die talen doceren doen eraan mee – moet ervoor zorgen dat de belangstelling voor talen op orde blijft. Dat het ministerie van onderwijs een gesprekspartner heeft als het gaat om talenonderwijs. En dat de vernieuwingen en know how op de universiteit hun weg vinden naar de docentenopleidingen en het voortgezet onderwijs.

Bij uitstek

Decaan Margot van Mulken van de letterenfaculteit benadrukt dat ze de kwestie graag positief insteekt. Maar tegelijk zijn de feiten verontrustend en is een platform voor talen gewoon heel hard nodig. ‘Niet meer dan zes procent van de leerlingen in het middelbaar onderwijs kiest een cultuur- en maatschappijprofiel, omdat door de omgeving wordt gezegd dat ze met een bètaprofiel beter af zijn.

Raar, vindt Van Mulken. ‘Dat doet geen recht aan de urgentie van de geesteswetenschappen. Wij zitten in een verdomhoekje waarin we niet thuishoren. Je kunt even goed beweren: zonder de geesteswetenschappen, dus de talen en een vak als geschiedenis, is het moeilijker de menselijke factor in techniek en medische vraagstukken te begrijpen. Hetzelfde geldt voor communiceren met en begrip krijgen voor andere culturen. Als je niet geleerd hebt oog te hebben voor het andere perspectief, dan draai je vast in je eigen gelijk. ’

‘Als je niet geleerd hebt oog te hebben voor het andere perspectief, dan draai je vast in je eigen gelijk’

Het Landelijk Platform voor de Talen, zoals het platform officieel heet, krijgt een voorzitter in de persoon van emeritus hoogleraar Mike Hannay. Zo’n emeritus, een hoogleraar met pensioen, is niet (meer) aan een universiteit gebonden. ‘Dat is dus bij uitstek iemand die onafhankelijk is en de belangen van álle talen kan behartigen.’

Deltaplan

De eerste taak van Hannay is het schrijven van een Deltaplan voor de talen. Van Mulken: ‘Hoe zorgen we ervoor dat de talen op de agenda blijven en hoe kunnen we fungeren als een serieuze gesprekspartner als het gaat om zoiets als het docententekort in het voortgezet onderwijs.’

Het platform wil de mogelijkheden van een talenstudie beter communiceren naar scholen en met docenten uit het voortgezet onderwijs samenwerken aan de ontwikkeling van uitdagende curricula. ‘Op dit moment bestaat het vak Nederlands op school bijvoorbeeld in de laatste twee jaar vooral uit het trainen voor het examen. Voor de dingen die het vak boeiend maken, is nauwelijks ruimte.’

Het platform hoopt ook de aantrekkelijkheid van talenopleidingen voor studenten te vergroten, om meer scholieren te stimuleren een letterenstudie te kiezen.

Onlangs vroegen wetenschappers, docenten en lerarenopleiders ook middels een manifest aandacht voor de positie van de talen in het Nederlandse onderwijs.