Mentale klachten kunnen voortkomen uit het gevoel bezeten te zijn door demonen. Maar artsen nemen dat vrijwel nooit serieus, aldus hoogleraar theologie Mart-Jan Paul van de universiteit van Leuven tijdens een lezing bij het UMC St Radboud.

Volgens Paul moeten sommige psychiatrische stoornissen vanuit een bijbelse invalshoek bekeken worden. ‘Soms is er sprake van de beleving bezeten te zijn door demonen.’
Het Christian Medical Fellowship CMF had Paul uitgenodigd voor de lezing over psychiatrie en demonie op de medische faculteit. De zaal zat vol met overwegend vrouwelijke geneeskundestudenten. Als toekomstig arts zitten zij met de vraag: ‘Hoe ga ik om met geloof terwijl ik wel binnen de wetenschappelijke grenzen van mijn vak blijf?’

Bezeten
Tijdens zijn lezing haalt Paul veel voorbeelden aan van jongeren die zich met geesten hebben beziggehouden en vervolgens ziek zijn geworden. Ook kregen sommigen problemen terwijl hun familie occulte zaken beoefende. “Als je doorvraagt dan blijkt er soms méér aan de hand te zijn bij mensen met mentale klachten.” Hij noemt als voorbeeld een vrouw die aangaf hoofdpijn te krijgen van godsdienstige muziek. Mensen die bezeten denken te zijn, zouden volgens hem een echte behandeling moeten krijgen. Artsen doen hier nooit iets mee. “Patiënten hebben het recht om vanuit hun eigen overtuiging te worden geholpen.”

Geloof
Anne Marie de Man is een van de organisatoren van de avond. Ze is enthousiast over de spreker. “Paul is theoloog, maar hij heeft ook ervaring in een ziekenhuis.” CMF is een landelijke vereniging die zich bezighoudt met vraagstukken rondom het geloof en ethische dilemma’s die medici kunnen tegenkomen. De Man: “We organiseren dit soort bijeenkomsten om na te denken over de invulling van het geloof in ons vakgebied. Je ziet dat veel geneeskundestudenten hiermee bezig zijn.”

Praktijk
Na de lezing is het tijd voor vragen. De studenten zijn vooral benieuwd naar de praktische kant: ‘Hoe weet je of iemand ‘bezeten’ is?’ Het gevoel bezeten te zijn, kan alleen voorkomen bij mensen die met het oproepen van geesten in aanraking zijn geweest – zoals bijvoorbeeld met ‘glaasje draaien’ – of bij mensen die geesten als een realiteit van het bestaan zien en die door die geesten worden lastig gevallen. ‘Het is van belang om hier goed over [bw] door te vragen bij patiënten met een mentaal probleem’, stelt Paul.
De avond wordt afgesloten met een gebed door Paul. Hij benadrukt dat je je moet houden aan de wetenschappelijke normen van je vakgebied, maar dat geloof daarbinnen wel een aandachtspunt moet zijn. /Erik Arends