Na twee jaar soebatten met Volkswagen is het zover: het ‘verboden’ artikel over de gebrekkige startonderbrekingschip wordt alsnog gepresenteerd. De advocatenrekening voor de universiteit is aanzienlijk.

Dat de openbaarmaking van onderzoek twee jaar op zich heeft laten wachten, is gevolg van een door Volkswagen aangespannen rechtszaak tegen de Radboud Universiteit, in 2013. De onderzoekers hadden, zoals het hoort, de bevindingen over de ondeugdelijke chip keurig met de fabrikant gedeeld. Maar in plaats van een overleg hoe een en ander te verbeteren, kreeg de universiteit een rechtszaak aan broek. Onderzoeksleider Bart Jacobs, hoogleraar Digital security, noemde het optreden van Volkswagen gisteren in Nieuwsuur ‘ongehoord’.

Zwakheden
De Nijmegenaren ontdekten zwakheden in de zogeheten Megamos Crypto Chip, die wereldwijd is verwerkt in miljoenen auto’s. De beveiliging van de autosleutel is ondeugdelijk, wat kans biedt aan dieven om relatief eenvoudig met de auto’s aan de haal te gaan. Welke automerken zijn toegerust met die gehekelde chip kan Jacobs niet precies zeggen, wel dat tientallen merken vijftien jaar lang dat ding hebben ingebouwd. Naast Volkswagen gaat het ook om Bentley, Porsche en Lamborghini.

Volkwagen stapte naar de rechter met het argument dat openbaarmaking diefstal zou aanmoedigen. Weliswaar wist de fabrikant die zaak te winnen, maar verdere onderhandelingen tussen universiteit en Volkswagen gaven toch groen licht voor de publicatie. Daarvoor moest één zin in het artikel worden geschrapt, een inbreuk die volgens de onderzoekers de wetenschappelijk inhoud niet aantast. Het resultaat van de onderhandelingen geeft de universiteit vanavond in Washington eindelijk de kans de bevindingen te delen met de academische gemeenschap.

Van meet af aan heeft de universiteit zich hard opgesteld tegen de oekaze van Volkswagen: de autobezitters hebben recht op deze informatie en bovendien was de academische vrijheid in het geding. De gang naar de rechter – de zaak speelde in Londen – maakte de Radboud Universiteit ‘een aantal honderdduizenden euro’s’ lichter, aldus Jacobs tegenover Nieuwsuur. ‘Dit heeft ons ontzettend veel tijd, geld en moeite gekost, die wij liever steken in goed onderwijs en goed onderzoek’, aldus Jacobs.

De woordvoerder van de universiteit kon vandaag niet zeggen hoeveel kosten de universiteit precies heeft gemaakt, maar hij bevestigt dat het om ‘veel geld’ gaat.  Inspanningen om de kosten te verhalen bij Volkswagen liggen niet voor de hand. ‘Het is maar zeer de vraag of je dat met succes kunt doen en een nieuwe procedure brengt weer nieuwe kosten met zich mee.’ / Paul van den Broek