Woensdag vond de uitreiking van de Radboud Science Awards 2011 plaats. Vijf genomineerde wetenschappers presenteerden hun onderzoeken en vertelden over hoe ze die zouden willen vertalen naar projecten op de basisschool, als ze de prijs zouden winnen. Aanwezig waren enkele tientallen scholieren uit Nijmegen en Beuningen die vragen hadden voorbereid als ‘wat is onze belangrijkste cel?’ en ‘heeft het met intelligentie te maken of je je goed kunt inhouden?’ 

Kinderen laten kennis maken met onderzoek, hun nieuwsgierigheid prikkelen, dat wil het Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit. Daarom reikt het nu voor de tweede keer prijzen uit voor onderzoekers die in het afgelopen jaar de beste wetenschappelijke ontdekking hebben gedaan of de meeste onderzoeksartikelen hebben gepubliceerd in vaktijdschriften.

Rector magnificus Bas Kortmann maakte de winnaars bekend: het team Han Brunner en Joris Veltman voor hun onderzoek naar erfelijke ziekten; het duo Jos van der Meer en Mihai Netea, voor hun onderzoek naar infecties en Roshan Cools, hoogleraar Cognitieve Neuropsychologie, voor haar onderzoek naar beloning en straf.

Foutje in DNA
Han Brunner, hoogleraar antropogenetica, en Joris Veltman onderzoeken de genetische achtergrond van mentale achterstand, aangeboren misvormingen, erfelijke blindheid en doofheid, ADHD en diverse soorten kanker. Hun onderzoek geeft een nieuwe kijk op de genetische oorzaken van ziekten. Waar voorheen het onderzoek gericht was op de rol van de overerfbare genetische variatie, kunnen we ons nu misschien veel beter richten op de nieuwe genetische variatie. De jury: ‘Zeer geschikt voor vertaling naar het basisonderwijs, waarbij kinderen zelf de onderzoekscyclus kunnen doorlopen’.

Infectieziekten
Infectieziekten zijn wereldwijd een belangrijke doodsoorzaak. Daarom is het zo belangrijk dat er nieuwe methodes komen om ze te bestrijden. Mihai Netea, hoogleraar experimentele interne geneeskunde, en Jos van der Meer, hoogleraar inwendige geneeskunde, onderzoeken hoe ze het afweersysteem kunnen trainen om infecties beter te bestrijden. Deze kennis wordt verwerkt tot lesmateriaal waarbij schoolkinderen zelf onderzoek gaan doen naar infecties en hun werk vervolgens op een wetenschapsmarkt presenteren.

Straf en beloning
Waarom kan het ene kind wel vijf minuten wachten met het pakken van een snoepje en waarom wil de ander het direct opeten? Dat heeft te maken met het beloningssysteem in onze hersenen. Roshan Cools, onderzoeker aan het Donders Instituut, maakte dat vanmiddag duidelijk met een filmpje. Scholieren zullen dat nu zelf ook gaan meten.

Aan de slag
Het is de tweede keer dat de Radboud Science Awards werden uitgereikt. De prijs is een initiatief van het Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit, dat kinderen op een inspirerende manier kennis laat maken met de wetenschap. Het WKRU heeft 30.000 euro beschikbaar om samen met de drie prijswinnaars te besteden aan de ontwikkeling van op basisschoolleerlingen toegesneden programma’s. / Tekst Bets Berntsen / Foto Dick van Aalst (vlnr Jos van der Meer, Mihai Netea, Joris Veltman en Roshan Cools)