De Radboud Universiteit roept nog steeds op om medewerkers te nomineren voor de Heineken Young Scientists Awards. Opmerkelijk, want afgelopen juli verbrak de Koninklijke Nederlandse Akademie der Wetenschappen haar banden met de organisatie wegens de activiteiten van de biergigant in Rusland.

‘Zeer geschokt’, was hoogleraar Mathematische fysica Klaas Landsman naar eigen zeggen toen hij van het bestuur van de bètafaculteit een oproep ontving om medewerkers te nomineren voor de Heineken Young Scientists Awards.

De prijzen voor jonge en beloftevolle wetenschappers worden gesponsord door stichtingen van de familie Heineken, de jurering gebeurde sinds 1964 door de Koninklijke Nederlandse Akademie der Wetenschappen (KNAW). De prijzen zijn best prestigieus, want heel wat vroegere laureaten kregen een Nobelprijs.

Wetenschappers nomineren

Begin dit jaar onthulde onderzoeksplatform Follow the Money dat biergigant Heineken in weerwil van eerdere beloftes nog steeds actief is in Rusland, wat omstreden is gezien de Russische inval in Oekraïne.

De onthulling schoot in het verkeerde keelgat bij de KNAW, die afgelopen juli bekendmaakte niet langer in te staan voor de nominatie en de selectie van de Heinekenprijzen. De bierbrouwer heeft de organisatie van de wetenschapsprijzen daarom zelf in de hand genomen, en ze vraagt universiteiten om zelf wetenschappers te nomineren.

‘Decanen maken zelf de afweging of ze wel of geen kandidaten aandragen’

De Radboud Universiteit geeft gevolg aan deze oproep. De call van Heineken is inderdaad ter informatie gedeeld met de faculteiten, legt universiteitswoordvoerder Martijn Gerritsen uit. ‘Decanen maken, zoals in de afgelopen jaren is gebeurd, zelf een afweging over of ze wel of geen kandidaten aandragen.’

61 nieuwe producten

Spinozaprijswinnaar Landsman heeft weinig begrip voor die reactie. ‘Zelfs nu de KNAW haar medewerking aan de Heinekenprijzen heeft opgeschort, gaan de universiteiten er kennelijk gewoon mee door’, zegt hij.

Heeft het college van bestuur dan geen probleem met de activiteiten van Heineken in Rusland? Zelfs na de Russische inval in Oekraïne bracht de bierbrouwer via een Russisch dochterbedrijf nog 61 nieuwe producten op de markt. Eerder had Heineken nochtans gezegd niet meer actief te zijn in Rusland.

‘De awards bieden kansen voor jonge wetenschappers’

Universiteitswoordvoerder Gerritsen wijst erop dat op dit moment een dialoog plaatsvindt met medewerkers en studenten over de betekenis van de missie van de Radboud Universiteit en met welke partners ze dan zou moeten samenwerken. ‘Die dialoog moet uitmonden in een advies aan het college van bestuur. Mogelijk dat die uitkomsten ook van waarde zijn bij de afweging hoe om te gaan met de Heineken Young Scientists Awards.’

Ook geeft de woordvoerder aan dat het college van bestuur na deze ronde graag het gesprek aangaat met onderzoekers en andere universiteiten over hoe ze in de toekomst met de Heinekenprijzen willen omgaan.

Bierpromotie

Volgens Landsman hadden de KNAW en de Radboud Universiteit de samenwerking met Heineken overigens al veel vroeger moeten stopzetten. ‘Via wetenschapsprijzen lenen universiteiten zich tot het promoten van bier. De bierbrouwer manipuleert systematisch wetenschappelijke resultaten die de gevaren van alcohol hebben aangetoond.’

Of de Radboud Universiteit via de wetenschapsprijzen meewerkt aan de promotie van bier is volgens universiteitswoordvoerder Gerritsen een terechte en ook ingewikkelde vraag. ‘De awards bieden kansen voor jonge wetenschappers die op basis hiervan onafhankelijk onderzoek kunnen doen’, zegt hij. ‘Het college van bestuur waardeert een kritische discussie hierover.’