Het Radboudumc hield de deur dicht toen Arnold Mulder om euthanasie en orgaandonatie vroeg. Het ziekenhuis verleent echter wel medewerking in het CWZ-ziekenhuis, waar Mulder in behandeling is. Dat het Radboudumc de behandeling zelf niet uitvoert, heeft met de katholieke grondslag van het ziekenhuis weinig te maken, zegt hoogleraar Medische ethiek Evert van Leeuwen.

Hoe kun je de deur dichthouden voor een man die euthanasie wil plegen en zijn nieren wil afstaan? Die vraag komt op na de publicatiegolf eind vorige week over Arnold Mulder, de man die lijdt aan een dodelijke hersenziekte en een ‘nee’ kreeg van het Radboudumc op zijn verzoek mee te werken aan euthanasie en donatie. Het Radboudumc is een van de zeven donatiecentra in Nederland. Een woordvoerder van het ziekenhuis spreekt van een ‘relatief nieuw vraagstuk waarvoor geen algemeen beleid bestaat’.

Evert van Leeuwen, hoogleraar medische ethiek en lid van de commissie medische ethiek van het Radboudumc, ontkent dat de zaak-Mulder een ‘nieuw vraagstuk’ zou zijn. Een donatie na euthanasie heeft in het Radboud al eerder plaatsgevonden. Maar elk nieuw verzoek om euthanasie vraagt om een nieuwe afweging, zegt Van Leeuwen, en dat staat los van de donatie. ‘In de media leek het alsof een euthanasieverzoek een recht is van de patiënt dat ons huis naast zich neerlegde. Maar het ís helemaal geen recht, nergens niet, ook niet in het Radboudumc.’

Kort door de bocht
De verwijzing naar een ander ziekenhuis werd door de buitenwacht gelijkgeschakeld aan de katholieke signatuur, wat Van Leeuwen te kort door de bocht noemt. ‘Ons uitgangspunt is om zorgvuldig te handelen met respect voor het leven en vragen van zingeving.’ Het is binnen het Radboudumc beleid om een euthanasieverzoek goed te bespreken en om de patiënt alternatieven voor te dragen. Dat was in het geval van Mulder op deze termijn niet mogelijk, zegt Van Leeuwen. ‘We hadden geen behandelrelatie, en wij willen iemand beter kennen om zo’n verzoek eventueel te honoreren.’ Euthanasie en donatie zijn inmiddels toegezegd door het CWZ. Het team van het Radboudumc dat is belast met orgaandonaties zal gewoon zijn medewerking verlenen.

Evert van Leeuwen moest de handelswijze van het Radboudumc in de kranten vernemen. Dat zou anders moeten, reageert hij. De commissie medische ethiek heeft zich immers eerder over een soortgelijke casus gebogen en het lag in de rede om over deze casus een nieuw, moreel beraad te houden. De woordvoerder van het ziekenhuis zegt dat de ethische commissie er vooral is voor algemeen advies, niet voor individuele gevallen. En in het uitzonderlijke geval dat er sprake is van individuele casuïstiek, dient er bovendien sprake te zijn van een behandelrelatie. ‘Die was er niet en dan is een advies ook niet aan de orde’, aldus de woordvoerder. / Paul van den Broek