Er komen dialoogsessies voor medewerkers en studenten over universitaire samenwerkingsverbanden. Dat vertelde rector magnificus José Sanders bij de Opening van het Academisch Jaar in concertgebouw De Vereeniging. Aanleiding zijn de pro-Palestinademonstraties die vorig jaar op de campus plaatsvonden.

De beveiliging bij de ingang van de Vereeniging was dit jaar strenger dan anders. Wie de Opening van het Academisch jaar wilde bijwonen, moest zich op voorhand aanmelden en een QR-code en identiteitsbewijs laten zien.

Of de maatregelen te maken hebben met het voorkomen van mogelijke acties van pro-Palestijnse demonstranten, zoals aan de Rijksuniversiteit Groningen, wil een universiteitswoordvoerder niet bevestigen. ‘We vragen mensen om aan te melden, zodat we weten wie in de zaal zit. Protesten en demonstraties kunnen wat ons betreft plaatsvinden, maar we willen ook een fijne opening van het academisch jaar hebben.’

Of er ook extra beveiligers zijn opgetrommeld in de Vereeniging, is niet duidelijk. ‘We zijn alert’, is het enige wat de universiteitswoordvoerder daarover kwijt wil.

Titus Brandsma

Niettemin was de Vereenging goed volgelopen voor de Opening van het Academisch Jaar, die in het teken stond van het thema waarheid. ‘Universiteiten dagen zichzelf uit, en worden door politiek en samenleving uitgedaagd’, aldus rector José Sanders in haar speech, ‘om hun positie ten opzichte van de werkelijkheid te verduidelijken: hoe verhouden we ons tot feiten, en wat houden we voor waar? Bestaan zwarte gaten en hoe zien ze er dan uit? Welk deel van het taalsysteem is aangeboren? Hoe definiëren we genocide? Wat, of wie, veroorzaakt klimaatverandering?’

Maar, benadrukte de rector, ook ‘truth seeking’ is een rol van universiteiten. Dat is volgens de rector de attitude om ware kennis te blijven zoeken, ook als die complex of buiten bereik is, en om bereid te zijn om met andere wetenschappers in gesprek te gaan. Met de woorden van haar verre voorganger Titus Brandsma stelde Sanders: ‘Onze taak is om dienaren van de waarheid te zijn.’

Protesteren

In haar speech maakte Sanders een bruggetje naar de Pro-Palestina-studentenprotesten die vorig jaar op de campus van de Radboud Universiteit plaatsvonden. Vier weken lang kampeerden studenten toen in een tentenkamp naast het Maria Montessori-gebouw. Hun belangrijkste eis, dat de universiteit de banden met Israëlische instellingen zou verbreken, werd niet ingewilligd. Na de bezetting van gebouw TvA1, dat flink besmeurd werd met graffiti en rode verf, werd het tentenkamp ontruimd door de politie.

Sanders: ‘Bewogen kunnen worden door de waarheid is belangrijk. Verschrikkelijke feiten die iedere dag plaatsvinden, die je niet met rust laten, hardop benoemen en ertegen protesteren is een grondrecht en al vinden anderen dat soms lastig, het blijft een groot goed, ook – en juist – aan de universiteit.’

‘Uiteraard zal de commissie aan experts vragen om hun kennis te delen zodat die bij adviezen betrokken wordt’

Vanaf dit academisch jaar, herhaalde Sanders, zal een adviescommissie buitenlandse samenwerkingsverbanden die op universitair of facultair niveau gesloten worden met kennisinstellingen, bedrijven en organisaties onder de loep nemen. ‘Uiteraard zal de commissie daarbij aan experts vragen om hun kennis te delen zodat die kennis bij adviezen betrokken wordt.’ Ook gaf ze aan dat er dialoogsessies worden gehouden waarin medewerkers en studenten kunnen meepraten over hoe afwegingen gemaakt worden.

Tot slot kwamen ook de bezuinigingen van het kabinet op het hoger onderwijs, waarvan de exacte bedragen bekend worden op Prinsjesdag, nog kort aan bod in de speech. Frustrerend, noemde de rector de plannen van de nieuwe regering. ‘Als Radboud Universiteit zullen we ons, samen met de andere universiteiten in het land, actief inzetten om de minister en de regering op andere gedachten te brengen en de belangen van ons wetenschappelijk personeel en van de wetenschap niet op het spel te zetten.’