Wie weigert de dood als het einde van het leven te zien, kan zijn lichaam na overlijden laten invriezen. Neurowetenschapper Anders Sandberg is een cryonist. Hij hoopt op een dag ontdooid te worden - of nou ja, alleen zijn hoofd.

Vredig overlijden in hun slaap. Dat willen de meeste mensen wel, als ze dan toch dood moeten. Voor wetenschapper Anders Sandberg (44) is dat scenario een nachtmerrie. Het zou betekenen dat hij niet kan worden ingevroren om vervolgens, over een jaar of dertig, weer tot leven te worden gewekt. Voor hem zou een dodelijke ziekte beter nieuws zijn. ‘Het best kan ik gecontroleerd en langzaam sterven, zodat ik nog een ticket naar Arizona kan boeken waar het bedrijf staat dat me zal invriezen’, vertelt hij vanuit zijn woonplaats Londen.

Alcor heet het bedrijf waar een roestvrijstalen tank, gevuld met vloeibare stikstof, op hem wacht. Rustig zal hij daar na zijn dood de komende decennia afwachten, in de hoop dat de wetenschap op een dag zo ver is dat hij kan worden ontdooid en aan een tweede leven kan beginnen.

De Zweedse Anders Sandberg is neurowetenschapper. Daarnaast is hij een cryonist. Om zijn nek draagt hij opzichtig een hanger met daarop de tekst: ‘no embalming, no autopsy, see reverse for biostasis protocol’. ‘Als ik ben overleden, moeten ze me zo snel mogelijk behandelen’, legt hij uit via Skype. ‘Mijn lichaam koelen en mijn lichaamsvocht vervangen door een soort antivries. Dan is de kans op succes het grootst.’

Hij heeft een stevig bedrag neergeteld voor een kans op een leven na de dood. Zo’n tachtigduizend dollar. Plus het jaarlijkse abonnementsgeld van zevenhonderd dollar. Hoe groot de kans is op zijn wederopstanding, durft hij niet te zeggen. Maar positief is zijn middle name. ‘Het leven is leuk. De wereld wordt steeds veiliger en mensen worden gezonder. De toekomst is veelbelovend, ik wil daar deel van uitmaken.’

Celschade
De technologie moet wel een beetje meewerken, wil hij de planeet aarde nog een keer vereren met een bezoekje. Het is waarschijnlijk dat cryonisten ziek zijn – kanker zou kunnen – op het moment dat ze hun lichaam toevertrouwen aan de wetenschap van de toekomst. Ze vertrouwen erop dat er dan dokters zijn die in staat zijn de celschade te herstellen.

Overigens heeft Sandberg gekozen voor de goedkope variant: alleen zijn hoofd wordt ingevroren. Hij hecht aan het behoud van zijn brein, niet aan dat van de rest van zijn lichaam. Hij gaat ervanuit dat zijn hersencellen, compleet met herinneringen en met behoud van identiteit, op een dag worden verbonden met een computer of een plek krijgen in een gekloond lijf. Zijn moeder moest wel even wennen aan het idee. ‘Maar uiteindelijk vond ze het typisch iets voor mij’, aldus de neurowetenschapper. Sandberg probeert zijn echtgenoot over te halen ook cryonist te worden (‘hij ziet vooral op tegen het papierwerk’), dan zien ze elkaar in een volgend leven vast terug. ‘Tot de dood ons scheidt’ gaat voor het Zweedse stel dus misschien nooit op.

Anders Sandberg (1972) is een transhumanist, ofwel iemand die technologische ontwikkelingen wil inzetten om de evolutie te versnellen. Doel: een beter type mens creëren. Sterfelijkheid en veroudering zien transhumanisten als een biologische beperking die overwonnen moet worden. Hij is als onderzoeker verbonden aan het Future of Humanity Institute van de Universiteit van Oxford.

Dit artikel verscheen eerder in de eindejaarsspecial van Vox met als thema ‘kou’.