De rente op studieschulden gaat omhoog, maar lang niet iedereen merkt dat meteen. Tegelijkertijd hebben sommige oud-studenten juist méér last dan je zou denken. Een paar prangende vragen en antwoorden.

De rente op studieschulden stijgt naar 0,4 procent, schreef het Financieele Dagblad vorige week. We hebben het nagerekend: er is geen speld tussen te krijgen. Achter de komma is het zelfs iets meer.

Ik studeer nog. Wat merk ik ervan?

Dat je studieschuld een beetje harder gaat stijgen. Studenten hoeven nog geen rente te betalen, maar als je komend jaar bijvoorbeeld een schuld hebt van tienduizend euro, dan is je schuld een jaar later veertig euro hoger.

Dat klinkt niet zo alarmerend.

Nee, maar het kan zijn dat de rente harder gaat stijgen. In de loop der jaren kan dat flink aantikken. Een petitie tegen rente op studieschulden is inmiddels meer dan honderdduizend keer getekend. Die wordt vandaag aangeboden aan de Eerste Kamer.

Ik ben dit jaar begonnen met aflossen. Gaat mijn maandbedrag in januari omhoog?

Nee, nog niet. DUO zet de rente steeds voor vijf jaar vast, zodat terugbetalers weten waar ze aan toe zijn. Als je dit jaar bent begonnen, is de rente dus nul procent en blijft dat nog vier jaar lang zo. Dan pas krijg je met een nieuw rentepercentage te maken.

Mijn schuld is hoog, mijn salaris laag. Wat nu?

De kans is groot dat het dan niks uitmaakt. DUO berekent immers je ‘draagkracht’. Als het niet lukt om binnen 35 jaar je schuld terug te betalen, dan wordt het restant kwijtgescholden. En dan maakt de rente ook niets uit.

Geef eens een voorbeeld.

Je schuld is 60 duizend euro. Je bent single en verdient 40 duizend euro per jaar. Eigenlijk moet je elke maand 143 euro terugbetalen, maar dat gaat niet. Via de rekenhulp van DUO kun je je maximale maandbedrag bekijken: 61,89 euro. In 35 jaar tijd betaal je dan 26 duizend euro. Alle schuld en rente boven dat bedrag wordt kwijtgescholden.

Ik ben al jaren afgestudeerd. Maakt dat uit?

Kreeg je studiefinanciering vóór 2015 en had je nog een basisbeurs? Dan val je vermoedelijk onder het oude stelsel van de studiefinanciering. Het staat een beetje gek in de wet, maar je krijgt dan te maken met hetzelfde rentepercentage als mbo’ers.

Hoe hoog wordt dat percentage dan?

Volgens het FD stijgt de rente op studieschulden van mbo’ers naar 1,8 procent. Hier geldt ook weer die termijn van vijf jaar.

Waar komt dat verschil vandaan?

De rente op studieschulden is relatief laag, omdat die is gekoppeld aan de rente die de Nederlandse staat op de kapitaalmarkt voor leningen moet betalen. Voor het hoger onderwijs kijkt de overheid naar de gemiddelde rente in een heel jaar. Voor het beroepsonderwijs wordt alleen naar de maand september gekeken. Het soort leningen verschilt ook een beetje (respectievelijk een looptijd van vijf jaar en een looptijd van drie tot vijf jaar).

Gek verschil.

Nu de basisbeurs weer terugkeert, wil minister Dijkgraaf ook de leenvoorwaarden voor mbo-studenten versoepelen. Ook zij krijgen dan vijfendertig in plaats van vijftien jaar de tijd om hun schulden terug te betalen. Mogelijk trekt hij dan ook de rente gelijk.

Zijn de nieuwe rentepercentages al officieel bevestigd?

Nee, en dat wil het ministerie ook nog niet doen. Binnenkort gaat het ambtenarenapparaat de afgesproken rentes zelf uitrekenen en dan pas zal de minister die officieel vaststellen. Daarna gaat DUO erover communiceren met studenten en aflossers.