Ritalin doet meer dan focussen
Ritalin, de pil die kinderen met ADHD krijgen voorgeschreven, wordt steeds meer gebruikt door gezonde studenten. Ze hopen er beter mee te kunnen studeren. Maar Ritalin doet meer: het maakt je gevoeliger voor complimentjes of juist voor uitbranders.
Ritalin beïnvloedt het dopamineniveau in je hersenen, een stof die belangrijk is bij het leren. Maar of je met Ritalin ook daadwerkelijk sneller theoretische begrippen uit het hoofd leert, is nog altijd de vraag. Wetenschappers hebben er tot nog toe geen sluitend bewijs voor gevonden.
Dopamine beïnvloedt ook je gevoeligheid voor straffen en belonen. Neurowetenschapster Marieke van der Schaaf van het Donders Instituut en Radboudumc keek hoe Ritalin deze gevoeligheid verandert. In een experiment gaf ze een kleine twintig gezonde studenten een pilletje. Een week later nog eens. De ene keer was het Ritalin, de andere keer een placebo. De proefpersonen kregen twee plaatjes voorgeschoteld. Het eerste plaatje werd steeds gevolgd door een beloning: een blije smiley. Het tweede plaatje leidde altijd tot straf: een boze smiley. Daarna draaide Van der Schaaf het om. De proefpersonen moesten intussen voorspellen of een plaatje leidde tot een straf (boze smiley) of een beloning (blije smiley).
Van der Schaaf zag dat sommige proefpersonen hun voorspellingen makkelijker aanpassen wanneer iets beter is dan verwacht en anderen juist nadat iets slechter is dan verwacht. Simpel gezegd: de een leert meer van een beloning, de ander van straf. Opvallend genoeg verandert Ritalin dat effect.
Terwijl de een na het nemen van Ritalin beter werd in het leren van beloning, leert de ander juist meer van straf. Zo zal de eerste gevoeliger worden voor een complimentje van de docent en de tweede juist heftiger reageren na een terechtwijzing van diezelfde docent. ‘Als je mensen Ritalin geeft, dan verschuift de balans tussen de twee soorten leren. Vandaar ook die weegschaal op de kaft van mijn proefschrift. Bij de ene persoon verschuift de balans de ene kant op, bij de ander de andere kant op. ’
Onvoldoende
De vraag is natuurlijk: is dat erg? Van der Schaaf: ‘Je kunt je voorstellen dat je beide nodig hebt bij het studeren: dat je leert van de complimentjes die de docent je geeft, maar je moet ook je gedrag aanpassen als je een keer een onvoldoende haalt.’ Hoe de balans uitvalt, hangt af van de hoeveelheid al aanwezige dopamine in je brein. En die kun je niet zo makkelijk meten.
Vandaar ook Van der Schaafs advies: als je al Ritalin wilt slikken, doe het niet voor een belangrijk tentamen, maar probeer het eerst een keer uit. Voel je je na inname somber, dan kan het goed zijn dat je gevoeliger bent geworden voor negatieve informatie. Je kunt je afvragen of je dat wel wilt.
Zelf heeft ze nooit Ritalin uitgeprobeerd. Ze had er als student eenvoudigweg nooit behoefte aan. ‘Ik denk dat het belangrijk is dat studenten zich realiseren dat zo’n pilletje niet altijd helpt. Je kunt jezelf ook manieren aanleren om te focussen.’ / Martine Zuidweg
Marieke van der Schaaf promoveert donderdag 10 juli om 12.30 uur op haar onderzoek in de Aula.
Esther Lycklama schreef op 10 juli 2014 om 12:54
vind ik een enorme dommiteit, dit bericht en nog wel geplaatst op Universitaire site en niveau m.i. onder peil.
Ritalin wordt juist gebruikt als er iets in je hersenen anders functioneert dan de ‘andere gemiddelde’ mens op de wereld. Mensen met diagnose adhd zijn gevoeliger voor complimenten dan de rest. Ritalin doet bij mij: de prio’s beter zien, zelfinzicht, mij meer tussen en bij de mensen voelen ipv veraf en dat ongeacht ik wel of niet meedoe.
Misschien is dit eens iets voor de geleerde universitaire mensen die dit stuk schreven en is een rectificatie en soort van stempel-discriminerend en meer richting erkennings-excuus hier meer op zijn plaats. Ja ik heb diagnose adhd, ben hoogbegaafd en heb ptss tgv jeugd en pesten met onbegrip nog steeds van mensen die de diagnose niet serieus nemen. Ik zal vaak een kakelende kip blijven, gek ben ik beslist niet. Voor een deel heb ik inderdaad een beschadiging en deels ben ik iets anders dan gemiddeld. Wel ben ik me bewust van mijn eigen fouten en leer omgaan met mijn gedrag.
Omdat er in deze maatschappij geen stukje is, waar mijn stukje klei in past. Nee, die moet ik vormen, zodat ik in pas, mij aangepast heb. Of men negeert mij en stempelt nog eens door.
Wellicht kan de auteur en degene die dit artikel plaatsen, zich eens afvragen, waarom mensen na heel veel testen en diagnose adhd, dagelijks een pillen dagboek met gedrag, medicatie en gesprekken en therapie, eigenlijk Ritalin krijgen.
Misschien komen ze er dan achter, dat dit iets compenseert in de hersenen, iets corrigeert of ondersteunt.
Dat Ritalin bij adhd mensen een ander effect heeft dan bij mensen zonder adhd.
Met adhd maakt het minder gevoelig en afhankelijk van complimenten, straf en belonen.
Zonder adhd zou dit dus heel logisch, het omgekeerde effect kunnen hebben; namelijk: gevoeliger.
Goh.
Maar ja, wie gelooft mij, ik heb immers adhd en nog meer van die stempeltjes.
Raak er ondertussen aan gewend, dat mensen mij af en toe negeren of even niet willen horen, als ik te lang praat, enthousiast of creatief ben en het even ‘vergeet’, dat ik te snel ga of dit anderen niet interesseert. Dan voor raar vreemd en gek word gezien.
Ik vraag me dan ook af, of mijn bericht daadwerkelijk serieus genomen wordt.
Kom op mensen en reageer.
Lees eerst maar eens het volgende artikel. En eigenlijk denk ik: mensen, schaam je, door bovenstaand artikel op een website van de UV te zetten ook nog. Geeft wel n knauw naar beneden, wat intellect en peil betreft.
En o ja, complimenten en zo straffen en belonen, die heb ik niet nodig, Ritalin heb ik daarvoor.
Gesprekken en therapie ivm mijn ptss, omdat ik niet goed bestand ben tegen de mensen die mijn kwetsbaarheid gebruiken, om hun disbalans en conflict binnen zichzelf, hun weegschaaltje, weer in balans te krijgen, door van mij wat af te nemen, te compenseren.
Mij daarna aan de kant te mikken. Mijn vuilniszakje raakt overvol. En net hoe t uitkomt, word ik af en toe wel en niet gezien, alsof ik zelf een vuilniszak ben.
De maatschappij mag soms wel eens zelfbewuster zijn of worden. Wie weet, moet iedereen maar eens aan de Ritalin en een dagelijks gedrags dagboekje bij gaan houden.
Zou de wereld veel gezelliger en vredelievender van worden.
http://www.balansdigitaal.nl/data/nieuws/2012/maart/door-methylfenidaat-bewuster-van-eigen-fouten/
Dan nog wat. In de bijsluiter van Methylfenidaat, Ritalin, staat dat kinderen met adhd zich niet goed netjes kunnen gedragen. Aha. Weliswaar ben ik geen kind, ben al 49 jaar mens en begin nu zichtbaar te worden met veel geploeter en geknok, mocht iemand beweren dat ik mij niet netjes gedraag, dan kan ik refereren naar deze tekst in de bijsluiter. Want inderdaad: ik kan er niets aan doen dat ik me niet netjes gedraag.
Hoe zielig kan een maatschappij zijn.
En een Universiteit….
Ben blij dat ik tgv Ritalin wel mijn eigen fouten kan zien en zelfbewuster in het leven sta.
Het boek van Brene Brown is ook een goeie De moed van imperfectie.
Mij uitnodigen als ervaringsdeskundige? Prima, heb n baan en een goeie ook, hobby en doe theater. en ja, ik ben goed. Zegt men. Nu ikzelf nog. Ik ploeter onderaan en kom langzaam boven. Ik heb lucht en zie het licht.
Martine en anderen kunnen nog wat van mij leren.
Esther Lycklama
Hennie schreef op 3 juni 2019 om 13:03
Hoi Esther,
Hoe is het met jou. ik kom vaak bij jou huis langs. En denk zal ik een kopje koffie halen.
Gr. Hennie Lensink
Frans schreef op 10 april 2017 om 18:47
Ik ga een boek schrijven over mijn leven , op dit moment gebruik ik sinds 5 jaar ritalin ,ik ben 60 jaar jong , ik heb meerdere zeer ernstige traumatische gebeurtenissen meegemaakt , waarbij ik 5 keer de dans ontsprongen ben van de dood , 3 maal mijn partner gered heb van de dood en ook meerdere malen mensen heb zien sterven door ongelukken of aanslag ,verder ben ik heel erg gepest in mijn jeugd en ontsnapt uit een sekte ,dit is nog maar een klein deel
Rose schreef op 12 maart 2018 om 15:13
Ook ik heb baat gehad aan Ritalin om met mijn klachten om te gaan. Toewongenn werd ik .varipripazol te nemen. Door toename serotine kreeg/krijg ik juist problemen, extremen angsten en flash-backs.
Toen moest ik Seroquel nemen. Hierdoor begon ik te denken als iemand die paranoïde is.
Ik kreeg van vorige huisarts Ritalin, maar die ging met pensioen. De nieuwe huisarts maakte er een puinhoop van,
Wie heeft baat bij extra dopamine, en wordt overspoelt door serotonine? Wie wil einde maken aan serotonine-sprookje.
Jeanette schreef op 2 januari 2020 om 10:30
Nu, een week na de eerste pil die ik nog aarzelend in nam, ben ik overtuigd van het nut dat dit medicijn kan hebben. Voor het eerst in m’n leven ben ik in staat om m’n omgeving weg te filteren zodat ik me kan focussen op m’n taak of het gesprek dat ik voer. Ik ben geduldiger, blijf op m’n plek zitten en maak dingen af. Zo heb ik dit hele stuk geschreven zonder overal op te reageren op Facebook en Twitter en heb ik nog niks op eBay gekocht. Sterker nog, ik heb hiervoor nog een ander stuk geschreven ook, met twee spelende kinderen in dezelfde kamer. Je vindt er hier alles over: https://onlineapotheek.co/product/atomoxetine-concerta/ Het lukt me om geconcentreerd een aantal uur achter elkaar college te volgen en in de supermarkt haal ik alleen dat waar ik voor kwam. Het is slechts die ene dag per week waarop ik met kleuters werk dat ik het liever zonder doe. Het is juist dan dat het me goed uitkomt van de hak op de tak te kunnen springen en dat is nu net wat me niet lukt wanneer de Ritalin z’n werk doet.
Het is nog even afwachten wat het effect op de langere termijn zal zijn. Het is nog nieuw, mijn lijf reageert er nog maximaal op en ik ben me ervan bewust dat dit zal veranderen en/of afnemen. Maar zo ver zijn we nog niet en dus geniet ik van een rust in m’n hoofd die ik tot nog toe niet kende. Wie weet, met een beetje geluk rond ik eindelijk eens een studie af en als ik echt mazzel heb schrijf ik nog een boek ook. Ik heb iets teruggevonden dat ik al jaren kwijt was, vertrouwen, en dat in een klein, wit pilletje. Ik ben nog steeds van mening dat het een laatste redmiddel moet zijn, maar if all else fails… Ritalin rules!