Even een sigaretje opsteken op het terras van het Cultuurcafé? Liever niet, zegt vicevoorzitter Wilma de Koning van de universiteit. ‘Wij zijn verantwoordelijk voor een gezond werkklimaat.’

Wie de universiteitsbibliotheek binnengaat, loopt eerst door een walm van sigarettenrook. Vicevoorzitter Wilma de Koning vindt dat storend. ‘Ik ben niet de enige die daar last van heeft. En al die peuken op de grond – het ziet er niet uit.’

Begin deze maand stuurde het college van bestuur een korte notitie naar de medezeggenschap. Daarin staat dat een rookvrije campus het streven is. Concrete maatregelen of tijdpaden ontbreken nog. ‘Dat hebben we bewust gedaan’, zegt De Koning. ‘De eerste stap is de dialoog aangaan.’

‘Het is een lastig gesprek dat we met studenten en medewerkers willen voeren’, vertelt ze. ‘Maar we willen het niet uit de weg gaan. We hebben als universiteit een voorbeeldrol. En als werkgever hebben wij de verantwoordelijkheid om medewerkers en studenten in een gezond klimaat te laten werken en studeren.’

Geen lifestyle

Het universiteitsbestuur wordt op het gebied van het rookbeleid geadviseerd door kinderlongarts Peter Merkus van het Radboudumc. ‘Roken is geen lifestyle, maar een verslavingsziekte’, benadrukt hij. ‘Het is de nummer één killer – er sterven jaarlijks 20.000 Nederlanders aan roken en meeroken. Het aantal rookgerelateerde zieken is nog vele malen hoger.’

‘Roken is geen lifestyle, maar een verslavingsziekte’

‘Het overgrote deel van de rokers wíl geen overlast veroorzaken’, gaat Merkus verder. ‘Begrip voor de verslaving is daarom belangrijk, net zoals begrip voor de overlast en de negatieve gezondheidseffecten van roken.’ Om die overlast terug te dringen, denkt de universiteit na over het beperken van de plekken waar gerookt mag worden. Net als bij het Radboudumc zouden zones aangewezen kunnen worden waar nog gerookt mag worden. Nu is het andersom: buiten mag overal gerookt worden, behalve op bepaalde plekken, zoals ingangen van gebouwen.

Maar het terugdringen van rookzones is niet genoeg, benadrukken arts Merkus en bestuurder De Koning. ‘We willen onze medewerkers, en wellicht ook studenten, die van plan zijn te stoppen met roken daarbij helpen’, zegt De Koning. ‘Door professionele begeleiding aan te bieden.’

Handhaving

Wie verbiedt, moet ook handhaven. Dus staat de campus straks vol met verboden-te-roken-borden? Als het aan Peter Merkus ligt niet. Hij hamert erop dat er geen sprake is van een anti-rookbeleid, maar dat het erom gaat studenten, medewerkers en andere bezoekers van de campus een gezonde omgeving te bieden. De campagne moet daarom positief worden ingestoken. ‘80 procent van het werk zit in goede communicatie’, zegt hij. ‘Van die verkeersborden met een sigaret en een rode streep erdoorheen: dat is niet de manier.’

Betutteling ligt op de loer, weet ook Wilma de Koning. ‘Verbieden te roken doen we niet, dat kan zelfs averechts werken.’ Wat wel helpt volgens haar: mensen meenemen in het proces naar een rookvrij(ere) campus. ‘We willen hen ervan overtuigen dat het een goed idee is. En als daardoor meer mensen stoppen met roken, dan is dat heel mooi meegenomen.’