Rutger Engels, hoogleraar orthopedagogiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen, is winnaar van de Huibrengtsenprijs 2011. Engels ontving de prijs voor zijn baanbrekend onderzoek naar de  beginfasen van verslaving bij adolescenten.

De prijs, een cheque ter waarde van € 25.000, is hem maandag 7 november op de Avond van Wetenschap en Maatschappij uitgereikt door Halbe Zijlstra, staatssecretaris van Cultuur en Wetenschap. Het is de zevende keer dat de Huibregtsenprijs werd uitgereikt. In 2008 won de Nijmeegse natuurkundige Theo Rasing deze prijs.

Vernieuwend en maatschappelijk belang
De Huibregtsenprijs is bestemd voor het beste Nederlandse onderzoek dat opvallend wetenschappelijk vernieuwend is en dat uitzicht biedt op een waardevol maatschappelijk effect. Een jury onder voorzitterschap van de president van de KNAW Robbert Dijkgraaf selecteerde uit acht voordrachten het onderzoek van Rutger Engels.

Engels was compleet verrast en is erg trots op de prijs. ‘Het resultaat van teamwerk. Het gaat om kennis uit fundamenteel en  multidisciplinair onderzoek dat we samen met anderen ontwikkelen tot programma’s in de praktijk. Het is onderzoek dat ertoe doet en dat bewezen effectief is. Het is het succes van de groep, anders kun je nooit onderzoek doen op zo’n grote schaal’.

Effectieve preventie
Rutger Engels en zijn groep – waar momenteel vijfentwintig promovendi werkzaam zijn – doen onderzoek naar de beginfasen van verslaving bij adolescenten. Zijn onderzoek draagt bij aan de ontwikkeling van effectieve preventie en interventieprogramma’s. Onderzoeksresultaten worden in samenwerking met het Trimbos Instituut en Stivoro (met financiële steun van ZONMW) vertaald naar preventiebeleid, massamediale campagnes en preventie op scholen.

Ouderlijke regels
Rutger Engels doet al bijna tien jaar onderzoek naar beginnende verslaving bij adolescenten en publiceerde daarover meer dan vijftig artikelen in wetenschappelijke tijdschriften. De focus ligt sterk op het effect van opvoeding. De houding van ouders heeft veel te maken met de vraag of jongeren al vroeg beginnen met roken of drinken. Kinderen van ouders die op dit punt strenge regels stellen gaan minder snel roken of drinken. Het effect van opvoeding werkt jarenlang door, zelfs als jongeren de roerige pubertijdsperiode ingaan. Genetische aanleg doet daar niet veel aan af, blijkt uit recent longitudinaal onderzoek opgezet samen met genetici en psychiaters. / Tekst: Bets Berntsen. Foto: Frank van Driel.