De viering van de Dies in de Vereeniging stond vandaag niet alleen in het teken van de 89^ste verjaardag van de universiteit. Er werd ook afscheid genomen van collegevoorzitter Roelof de Wijkerslooth. 13.45 uur: ‘Hoe een Hagenaar Nijmegen verkwanselde om er zelf beter van te worden’ staat prominent te lezen op het scherm achter collegevoorzitter Roelof de Wijkerslooth, die klaar staat om aan zijn rede te beginnen. Er klinkt wat geroezemoes, er wordt wat gelachen. De volle zaal gaat er voor zitten: de laatste rede van Roelof is begonnen. 13.46 uur: De Hagenaar uit de titel? Dat is de Hollandse graaf Willem II, die Nijmegen in 1247 verpandde aan zijn neef. Willem II was zojuist gekozen tot koning van het Heilige Roomse Rijk, had dringend geld nodig om zijn gezag te vestigen en gaf Nijmegen in onderpand voor tienduizend zilveren marken. 13.49 uur: De Wijkerslooth: ‘Een geniaal idee dat de wereld aan je voeten doet liggen: dat willen wetenschappers net zo goed als politici. Maar eenvoudig is dat niet.’ De wereld veroveren is een langdurig proces, waarbij de kans groot is dat er ergens een kink in de kabel komt, waarschuwt de collegevoorzitter. Zijn stem is helder, het lijkt gewoon weer een klusje. Niets verraadt dat het zijn laatste rede is. Hij vertelt over de balans tussen maatschappelijke waardering en wetenschappelijke erkenning, over de kloof tussen wetenschap en politiek en de wijze waarop ze op elkaar aangewezen zijn. Om die kloof te overbruggen zijn bruggenbouwers nodig, betoogt De Wijkerslooth, die verwijst naar de Duitse premier Angela Merkel en Nederlandse wetenschappers in de politiek. Over zichzelf rept hij niet, rector magnificus Bas Kortmann doet dat later op de middag wel. 13.55 uur: ‘Het is maar goed dat slechts weinigen meer weet hebben van die gebeurtenis in 1247, waarbij de eerste Hagenaar het trotse en toonaangevende Europese Nijmegen verkwanselde om er zelf beter van te worden’, glimlacht De Wijkerslooth. Dan zou het er slecht voor hem hebben uitgezien toen hij ruim twaalf jaar geleden op gesprek kwam bij het benoemingscomité. Dan zou hij ‘de opmerkelijke ontwikkeling van deze bijzondere universiteit’ wellicht niet hebben meegemaakt, niet hebben kunnen sturen. 13.58 uur: Roelof zal Nijmegen missen, met name drie eigenschappen die hij bijschrijft aan de katholieke wortels van de universiteit: de Nijmeegse betrokkenheid, het medeleven en een soms wat overdreven neiging tot vergevingsgezindheid. De Wijkerslooth: ‘Besturen is pijn doen, zei Ad Geelhoed ooit. Als bestuurlijke opperbeul heb ik uitbundig geprofiteerd van de Nijmeegse vergevingsgezindheid. Wat zo uiteindelijk bij mij beklijft, zijn de in al die jaren ondervonden hartelijkheid, collegialiteit en ongedachte vriendschap van voorgangers, collega’s, medewerkers, disgenoten, decanen, hoogleraren, studenten, portiers, promovendi en veel, heel veel anderen. Daarvoor ben ik u intens en blijvend dankbaar.’ 14.02 uur: Na zijn rede pakt De Wijkerslooth een brillenkoker en begint zijn leesbril te verruilen voor zijn reguliere bril. Het duurt wat langer dan absoluut noodzakelijk en de scheidende collegevoorzitter kijkt de zaal niet in tijdens de brillenwissel. Hij lijkt zich wat ongemakkelijk te voelen tijdens het applaus en wuift naar rector magnificus Bas Kortmann, die rustig afzijdig blijft staan wachten. Het aanwezige publiek kent geen medelijden en staat als één man op en luidt deze Hagenaar uit met een staande ovatie. / Mark Merks