Moeten we scholieren pas met vijftien jaar selecteren naar niveau? En wat betekent dat dan voor de aansluiting met de universiteit? Vragen die centraal stonden tijdens een debat over selectie in het onderwijs gisteren op een conferentie voor onderwijsonderzoekers op de Nijmeegse campus.

Voor universitair hoofddocent Leren en ontwikkeling Eddie Denessen is het een uitgemaakte zaak: selectie op twaalfjarige leeftijd is te vroeg. Hij pleit tijdens het debat op de conferentie voor onderwijsonderzoekers in Nijmegen voor het Finse model: tot vijftien jaar gezamenlijk naar school. Te vroege selectie heeft vooral voor laatbloeiers een nadelig effect, zegt Denessen, die onderzoek doet naar het fenomeen. Ook kinderen waarvan de ouders laag opgeleid zijn, blijken meer tijd nodig te hebben om hun plek op school te vinden. Als zij pas met vijftien jaar zouden worden ingedeeld in vmbo, havo of vwo-niveau maken ze meer kans om terecht te komen op een bij hen passend niveau.

Positief effect

Wel of niet vroeger selecteren, dat was gistermiddag de vraag tijdens het debat op de conferentie voor onderwijsonderzoekers in Nijmegen.  De vraag wordt al langer gesteld (en beantwoord) op de opiniepagina’s van de Nederlandse dagbladen. Onder de sprekers vertegenwoordigers uit het voortgezet onderwijs en wetenschappelijk onderzoekers op dit gebied, maar ook  het ministerie van onderwijs en de onderwijsinspectie zijn aanwezig.

‘In landen als Finland, Australië, Canada en Japan selecteren ze ook laat’

Spreker en hoogleraar sociologie in Amsterdam Herman van de Werfhorst vindt latere selectie belangrijk om wederzijds begrip te kweken tussen groepen die gescheiden zijn op basis van sociaal milieu en etniciteit. Hij verwacht een positief effect op de betrokkenheid van jongeren bij de samenleving.

Selectie met vijftien jaar, dus na de derde klas, betekent ook dat leerlingen minder lang in een speciaal traject zitten dat hen klaarstoomt voor de universiteit. De vraag is wat dat betekent voor de aansluiting met de universiteit. Denessen ziet geen probleem. ‘In landen als Finland, Australië, Canada en Japan selecteren ze ook laat. En ze hebben allemaal universiteiten.’

De conferentie voor onderwijsonderzoekers in het Elinor Ostromgebouw duurt tot en met vandaag (vrijdag).