Hoogleraar Integratieve Fysiologie Maria Hopman van het Radboudumc onderzocht eerder inspannings‘koorts’ bij Zevenheuvelenlopers. Ze berekende dat de doorsnee Zevenheuvelenloper in de loop der jaren iets minder hard is gaan lopen. Dit jaar kijkt ze of duurlopers minder spierpijn krijgen door het drinken van eiwitshakes.

Eiwitshake, dat is toch iets voor krachtsporters?

‘Bij krachtsporters is inderdaad aangetoond dat eiwitdrankjes goed zijn voor de spieropbouw. Je ziet bij hen meer spiermassa en minder spierschade na de krachttraining. Ik vroeg me af of niet ook duursporters voordeel kunnen hebben van eiwitshakes. Zorgt dat bij hen voor minder spierpijn, minder spierklachten, minder spierschade en beter spierherstel?’

Lopen deelnemers van de Zevenheuvelenloop zoveel spierschade op?

‘De combinatie van zware inspanning over vijftien kilometer, verharde weg en ook nog heuvels maakt dat ze vaker klachten hebben als spierpijn en spierstijfheid.’

Hoe ga je aantonen dat zo’n eiwitshake spierklachten kan voorkomen?

‘Het verhaal van één deelnemer zegt niet veel, de ervaringen van een grote groep wél. Ik ga kijken naar vierhonderd hardlopers. De helft krijgt binnen een half uur na afloop van de race en vervolgens tot en met dinsdagavond op gezette tijden supplementen met extra eiwitten. De andere helft krijgt op dezelfde tijden ook drankjes in de vorm van een eiwitshake, maar bij hen is het een placebo. De lopers weten niet wat ze krijgen, wij evenmin. Met vragenlijsten over spierpijn en spierklachten gaan we na of de eiwitshakes inderdaad een verschil maken. Daarnaast prikken we bij de helft van de twee groepen deelnemers bloed op maandag en dinsdag na de Zevenheuvelenloop. We meten de spierschade in het bloed. Als bij de placebogroep deze spierschademarkers na een paar dagen aantoonbaar hoger zijn dan bij de eiwitgroep, weet je dat de eiwitshake effect heeft gehad.’

Waarom zouden die eiwitten heilzaam zijn? 

‘Eiwitten in bijvoorbeeld vlees of kwark worden in de lever afgebroken tot aminozuren, die komen vervolgens in het bloed. Het zijn de bouwstenen die spieren nodig hebben om te herstellen. Heb je genoeg bouwstenen in je bloed, dan kunnen de spieren die ook in voldoende mate opnemen. Daardoor treedt er minder spierpijn en spierschade op. Dat althans is de veronderstelling.’

Het zijn geen dikmakers?

‘Er zitten wel calorieën in. Maar uit de algemene voedingsleer weten we ook dat iemand die eiwitrijk eet, minder behoefte heeft aan ander eten. Eiwitten geven een vrij sterk verzadigingsgevoel. Dat maakt dat je juist minder eet.’

Waarom zou je dat spul niet al vóór de inspanning innemen? Loop je onderweg geen schade op? 

‘Bekend is dat juist kort na de geleverde zware inspanning spieren schreeuwen om die aminozuren. Daarom staan we met onze shakes ook al kort na de finishlijn op de Groesbeekseweg. We willen per se dat onze deelnemers binnen een half uur na binnenkomst al behoorlijk wat eiwitten op hebben. Een ander cruciaal tijdstip voor inname is kort voor het slapen gaan. Het grootste herstel vindt ’s nachts plaats. Als je zorgt dat je dan goed geladen bent met aminozuren, bevordert dat het spierherstel optimaal, vermoeden wij.’

Is het positieve effect van eiwitshakes niet al aangetoond bij topsporters?

‘Bij krachttraining is dat al aardig goed uitgezocht, bij atletiek niet of nauwelijks. Daarbij hebben we bij de Zevenheuvelenloop vooral te maken met breedtesport. Topsporters weten al wel dat ze na een grote inspanning extra eiwitten moeten nemen, ook als ze een teamsport bedrijven, wielrennen of atletiek. Maar de gemiddelde deelnemer van de Zevenheuvelenloop denkt niet als hij gefinisht is: nou moet ik eerst die eiwitshake pakken. Vocht en koolhyraten aanvullen gebeurt al wel veel. Eiwitinname is voor hen nog een grote onbekende.’

Volgend jaar krijgen Zevenheuvelenlopers het advies na afloop een eiwitshake te nemen? 

‘Als wij uit dit onderzoek halen dat het positief werkt, gaan we dit zeker breed communiceren. In vervolgonderzoek kunnen we bijvoorbeeld kijken of je bij een sneller herstel ook weer sneller een zwaardere inspanning kunt leveren.’

Maria Hopman is nog op zoek naar deelnemers voor haar eiwitonderzoek. Zij kunnen zich aanmelden via runningresearch.nl.

Dit artikel van Frank Hermans verscheen vandaag in De Gelderlander.