De SNS bank is gered. Hoera. Maar het kostte wel 3,7 miljard euro. Sjoerd van Keulen, die drie jaar topman van de bank was, verdiende in die tijd 3 miljoen euro. Daarvan was een miljoen euro bonus. Bovendien gaat de nieuwe bestuurder, Gerald van Olphen, bij de genationaliseerde bank-verzekeraar 550.000 euro per jaar verdienen. Voor sommigen was daarmee de maat vol. Tv-presentator Jelle Brandt Corstius startte een ‘geef terug’-actie: via Twitter spoorde hij iedereen aan Sjoerd van Keulen ‘net zo lang zal lastig te vallen’ totdat hij eerder verdiende bonussen zou terugstorten. Het steekt natuurlijk dat iemand een bonus krijgt voor het soort mismanagement waarvoor wij gezamenlijk 3,7 miljard euro moeten ophoesten. ‘Een schande!’, roepen we in koor. Maar…waarom precies? Zo’n beloning is toch marktconform? Andere bankiers verdienen voor vergelijkbare functies eenzelfde bedrag, en als je lager biedt, dan vind je niet het uitzonderlijke talent dat je nodig hebt. Voor minder doen ze het gewoon niet. Zo’n topman verdient zichzelf bovendien wel terug, als door zijn harde werk de bank later met winst kan worden doorverkocht. Aan deze redenering zitten veel haken en ogen. Bijvoorbeeld: zijn er niet allerlei banen die net zo complex en verantwoordelijk zijn, maar waar men met twee ton wel genoegen neemt? Is het echt een vaststaand feit dat bankiers ‘nu eenmaal’ duur zijn? Heeft het werk van de baas eigenlijk zo’n grote invloed op de prestaties van het bedrijf? Motiveert een financiële beloning, of valt dat boven een bepaald minimum erg mee? Zijn degenen die topmannen benoemen ook aandeelhouders in het bedrijf – met andere woorden, voelen ze een hoge beloning ook in hun eigen portemonnee? Pas zag ik de film Wallstreet, uit 1987, waarin Michael Douglas als de geslepen zakenman Gordon Gekko luidkeels verkondigt dat ‘greed is good’. Gekko is een machtig en vermogend man, die een rare mix van bewondering en verontwaardiging oproept, omdat zijn immense kapitaal is verkregen over de rug van anderen. Medelijden roept zijn personage ook op. Want, het is sneu maar waar, Gekko is alleen bevriend met mensen die afhankelijk van hem zijn. Niemand waardeert hem om zijn karakter. Misschien hoeven we eigenlijk niet boos te zijn op Van Keulen, dacht ik, als we bonussen zien als een compensatie voor werk waar niemand echt gelukkig van wordt.

Lees alle columns van Bregje van de Weijer