Elk jaar moeten tienduizenden scholieren een studiekeuze maken. Kiezen ze voor hun passie of is een goed salaris belangrijker? Je hart volgen klinkt leuk, toch moet er ooit brood op de plank komen. ‘Geld heeft zeker een rol gespeeld.’

Florine Luijkx (19) begon in september met haar studie Taalwetenschap aan de Radboud Universiteit. Eerst was ze van plan om Frans te studeren, maar dat vond ze te specifiek. ‘Taalwetenschap is algemeen, we gaan niet in op één taal,’ legt ze uit. Ze heeft gekozen voor iets dat ze echt leuk vindt. Of een rooskleurige toekomst in het verschiet ligt, is een zorg voor later.

Om er tóch een zorg van nu van te maken – en de studiekeuze van scholieren te ondersteunen – brengt het Centrum Hoger Onderwijs Informatie (CHOI), een onafhankelijke evaluator van onderwijs, elk jaar een aantal Keuzegidsen uit. Elke gids behandelt een niveau, van mbo tot en met master. Scholen en hun opleidingen worden besproken en gerangschikt, op basis van studentenbeoordelingen en experts.

Eind november verscheen de Keuzegids 2021, waarin de arbeidsmarkt voor afgestudeerden in kaart wordt gebracht. Per studie is bijvoorbeeld een gemiddeld bruto startsalaris te vinden. Verder worden kansen op een baan binnen het vakgebied en voorbereiding op de arbeidsmarkt genoemd.

Onder de universitaire opleidingen is de opleiding van Florine, Taalwetenschap, de hekkensluiter in de categorie startsalaris. Met een gemiddeld maandelijks bruto-inkomen van 2.300 euro doen taalwetenschappers het niet best – als het om geld draait, tenminste. Florine wist niet van het lage inkomen: ‘Het is jammer, natuurlijk.’ Maar de juiste studiekeuze vindt ze belangrijker.

Carrièreperspectieven

Jody Scheerder (19) studeert Notarieel recht. Op de middelbare school had ze een vaag idee van wat ze leuk vond: binnenhuisarchitect worden leek gaaf, rechten mocht er ook zijn. ‘Ik kon alleen niet kiezen,’ zegt ze. ‘Bij twijfel ga je kijken naar de carrièreperspectieven: waar kan ik gemakkelijk een baan vinden?’

En dus belandde Jody bij Notarieel recht. Als jurist is een baan vinden zo gepiept, en je verdient ook nog eens goed. Met een gemiddeld bruto startsalaris van bijna 3.500 euro zit een afgestudeerde er warmpjes bij. Jody zegt dat het toekomstperspectief vooral invloed had omdat ze twijfelde. ‘Rechten is een vakgebied waar je eigenlijk nog nauwelijks mee in aanraking komt op de middelbare school. Ik ben blij met mijn keuze, ik heb passie voor de juridische wereld. Maar geld heeft zeker een rol gespeeld.’

‘Als je twijfelt over je toekomst, dan kiest je op z’n minst voor baangarantie’

Jody denkt dat ze niet de enige van haar opleiding is die de kansen op een baan laat meespelen. Veel jongeren die niet weten wat ze willen, gaan rechten studeren. ‘Als je twijfelt over je toekomst, dan kies je op z’n minst voor baangarantie,’ redeneert ze.

Tandarts in spe

Wouter Herrie (19) is als eerstejaarsstudent Tandheelkunde vrijwel gegarandeerd van een baan. Hij doet het niet voor het geld, zegt hij, hij wil gewoon mensen helpen; dat is waarom de medische sector hem zo aanstaat. Geneeskunde vond hij te algemeen, Tandheelkunde leek hem interessanter. Bovendien treedt hij als tandarts in de voetsporen van zijn opa. ‘Ik luisterde vroeger vol bewondering naar de verhalen van mijn grootvader.’

Als het gaat om startsalarissen, zit je in de medische sector goed. Na de studie Geneeskunde verdient een basisarts ruim 3.800 euro. Wouter schiet als tandarts nog eens ver boven de artsen uit. De afgestudeerde tandheelkundige ziet straks maandelijks zo’n 5.500 euro op de rekening verschijnen.

Wouter blijft er nuchter onder. ‘Het salaris is mooi meegenomen, natuurlijk, maar dat is niet de reden dat ik deze studie ben gaan doen.’ Hij zegt dat hij sowieso meer rekening houdt met de baangarantie dan het startsalaris. De zekerheid van werk heeft dan ook wel ergens invloed gehad, geeft hij toe. ‘Maar het belangrijkst is dat ik doe wat ik leuk vind.’