Aanstaande zondag moeten de Grieken – gedwongen – weer naar de stembus. Willeon Slenders, docent Grieks, zegt dat ‘het de Grieken de kans geeft om een nieuwe start te maken.’

Veel kranten berichten dat de verkiezingen van aanstaande zondag in Griekenland niet op een beroerder moment hadden kunnen komen: net nu de economie weer begint aan te trekken. Stabiliteit is juist nodig. En het hervormingsprogramma van het IMF en de EU moet toch uitgevoerd worden, ongeacht de partij die verkozen wordt. ‘Het is wel gecompliceerder dan dat, in Nederland zien we alles door een andere bril’, zegt Willeon Slenders, docent Grieks en getrouwd met een Griekse. ‘De Griek wordt als het stoute kind van Europa gezien, terwijl de gewone man aan de grond zit en zelfs een uur per dag langer werkt dan een Nederlander.’

Televisie
Volgens Slenders, waar thuis de Griekse televisie vaker aan staat dan de Nederlandse, is er een sterke behoefte aan een frisse wind. De grote massa heeft het gehad met het establishment, en linkse partij Syriza belooft een nieuwe start. Grote kans dus dat die gaat winnen. Risico daarbij is wel dat die partij haar beloftes niet kan waarmaken door een gebrek aan bestuurlijke ervaring. De andere radicale partij, de extreemrechtse Gouden Dageraad, zal volgens Slenders niet snel aan de macht komen. ‘Die hebben het voor elkaar gekregen dat vrijwel alle partijleden nu in de gevangenis zitten.’

‘Syriza is misschien een sprong in het diepe, maar nog dieper zakken kan niet.’ Het probleem in Griekenland gaat verder dan de politiek, volgens de docent. Het belastingstelsel werkt bijvoorbeeld ook niet. De rijken stallen hun geld in het buitenland omdat er toch geen haan naar kraait, terwijl de armen hard worden aangepakt. De gewone man snapt niet waarom hij maar moet blijven inleveren, terwijl er toch enorme bedragen uit West-Europa binnenkomen.

Vriendjespolitiek
Ook de zorg is corrupt: ‘Een tante van mijn vrouw had een bypassoperatie nodig, en daar moest ze €9.000 voor bijbetalen. Dokters krijgen in Griekenland weinig betaald en verdienen op die manier bij. Ze had wel naar een staatsziekenhuis gekund, maar daar zijn de wachtlijsten erg lang en doen de faciliteiten niet onder voor een derdewereldland.’ Op die manier heb je wel zekerheid dat je geholpen wordt, als je maar bijbetaalt. ‘Vaak betaalt de hele familie mee aan een operatie.’

Die vorm van voor elkaar zorgen zit volgens Slenders in de hele Griekse maatschappij verweven. Net zoals in het Romeinse Rijk is er sprake van cliëntelisme. ‘Men gaat met een cadeau naar een politicus toe en zegt dan dat de hele familie al jaren op hem gestemd heeft. Vervolgens vragen ze of de volksvertegenwoordiger niet nog ergens een baantje weet voor de zoon van een broer.’ De Grieken beginnen hier de nadelen van in te zien.

‘Ik kom een aantal keer per jaar in Griekenland, en elke keer is het land er slechter aan toe.’ Niemand weet wat er nu staat te gebeuren, maar er gaan geen doemscenario’s rond. Je moet immers wel blijven genieten van het leven. Slenders is niet bang dat het mis zal gaan, en de gemiddelde Griek is dat volgens hem ook niet. ‘Of Syriza de oplossing is? Ik weet het niet. De tijd zal het ons leren.’ / Timo Nijssen