Loop je te winkelen in Nijmegen, sta je opeens oog in oog met een koning in doodsstrijd. Dat is precies de bedoeling van de reeks muurschilderingen die in Nijmegen wordt aangebracht. De geschiedenis van de stad komt naar je toe. In de Hendrikhof verrees deze week Hendrik VII. 'Hij gaf Nijmegen in 1230 stadsrechten', aldus historica Erika Manders.

Koning Hendrik probeert zich nog vast te houden aan de teugels van zijn paard. Zijn ogen staan angstig. Terecht, want het volgende moment is hij dood. De onfortuinlijke val van een steil bergpad was niet meer te vermijden.

Dit tragische tafereel is deze week vastgelegd op de muren van de Hendrikhof, een onderdoorgang uitkomend op Plein 1944. De schildering maakt deel uit van de reeks Waalpaintings, waarmee stad en universiteit de geschiedenis van Nijmegen tot leven willen wekken. Of, in dit geval, de dood van een heerser proberen te verbeelden.

Elektriciteitshuisje

‘Hendrik VII was een Duitse koning die Nijmegen in 1230 stadsrechten gaf’, zegt Erika Manders, historicus aan de Radboud Universiteit. Het idee om de koning vallend van zijn paard te vereeuwigen, kwam van graffitikunstenaar Sander Dolstra. Hij is ingeschakeld om deze Waalpainting te maken. ‘Ik kreeg de historische context aangereikt en enkele richtlijnen’, vertelt hij met een spuitbus in zijn hand. ‘Daarna mocht ik zelf bedenken hoe ik het verhaal wilde uitbeelden.’

Dolstra begon vorige week aan zijn kunstwerk op de Hendrikhof. Eerst zette hij twee muren in de witte grondverf, daarna spoot hij referentiepunten op het ‘doek’. Nu is hij bezig met het afronden van het tafereel. De airco van kledingwinkel De Tempel die uitkomt in het steegje heeft hij voor het gemak ook maar mee geschilderd in zijn kunstwerk, net als het elektriciteitshuisje dat tegen de muur staat.

‘Dit was echt een heel smerig steegje‘

‘Ik ben gek op geschiedenis’, zegt de schilder die werd geboren in Nijmegen en nu in Wijchen woont. Het is zijn eerste Waalpainting, de voorgaande muurschilderingen in de reeks werden door andere artiesten gemaakt.

‘We kijken per schildering hoe we de financiering rond krijgen en welke kunstenaar we benaderen’, licht Erika Manders toe. ‘Dit was echt een heel smerig steegje, een bijkomend doel van dit project is om de stad een beetje te verfraaien.’

Stevenskerk

Alle Waalpaintings hebben een eigen thema. De Hendrikhof biedt nu onderdak aan ‘Middeleeuwse heersers die een cruciale rol speelden in de Nijmeegse stadsgeschiedenis’. De plek is niet toevallig gekozen, want ze was al vernoemd naar de Duitse koning. En, wat weinig mensen zullen weten, Plein 1944 kreeg in 1950 in eerste instantie de naam Koning Hendrikplein.

Hendrik VII stierf overigens weinig heldhaftig. Hij kon het slecht vinden met zijn vader, keizer Frederik II. Op zeker moment gooide de vader zijn koningszoon in de gevangenis in Italië omdat hij niet wilde gehoorzamen. Hij gaf hem levenslang en toen Hendrik weer eens van de ene naar de ander nor werd verplaatst, stortte hij op een steil bergpad van zijn paard.

Op de tegenoverliggende muur verbeeldt Sander Dolsma tegelijkertijd graaf Otto II van Gelre. Deze graaf kreeg Nijmegen als onderpand voor de 10.000 zilvermarken die hij aan graaf Willem II van Holland, de nieuwe koning van het Duitse rijk vanaf 1247, als lening ter beschikking stelde. Vanaf dat moment hoorde Nijmegen bij het graafschap Gelre. Otto zette ook de bouw van de Stevenskerk in gang. 

‘Otto II had een klompvoet’, weet de kunstenaar. ‘Daarom kreeg hij de bijnaam paardenvoet. Als knipoog heb ik ook in zijn muurschildering een stukje van een paard verwerkt.’