De vluchtelingen op Heumensoord worden op allerlei manieren bijgestaan door Nijmegenaren. Maartje Knuiman, studente religiewetenschappen, is een van de vrijwilligers die de helpdesk bedient. 'De Afghaanse evacués hebben veel behoefte aan contacten.'

In de bossen van Heumensoord verblijven inmiddels al een maand honderden vluchtelingen uit Afghanistan. Veel merk je er niet van, want hun leven speelt zich voor het grootste deel af in witte paviljoens achter een slagboom. Toch zijn er allerlei uitwisselingen tussen de Afghanen en Nijmegenaren. Maartje Knuiman, studente religiewetenschappen, is een van de vrijwilligers die de contacten coördineert. Ze werkt bij de Yalla Foundation.

‘Toen bekend werd dat er Afghaanse evacués naar Heumensoord zouden komen, hebben we meteen een helpdesk in het leven geroepen’, vertelt ze. ‘Binnen no time hadden we 700 mails van Nijmegenaren die op de een of andere manier wilden helpen.’

Fietseninzameling

Sommige mensen boden kleding of speelgoed aan, anderen zouden graag Nederlandse les geven of vluchtelingen wegwijs maken in Nijmegen. Knuiman probeert de juiste hulp te koppelen aan de juiste vluchtelingen. ‘Het COA (Centraal Orgaan Asielzoekers) en het Rode Kruis voorzien in de eerste levensbehoeften op Heumensoord’, zegt ze. ‘Het is belangrijk dat we die organisaties niet in de weg lopen.’

Waar het COA en het Rode Kruis niet in voorzien zijn fietsen, en daarom deed Yalla een oproep onder Nijmegenaren om die te doneren. Afgelopen week konden de medewerkers tweehonderd fietsen afgeven aan de poort van Heumensoord. ‘De bewoners hadden zelf een lotingssysteem bedacht om de fietsen eerlijk onder elkaar te verdelen’, vertelt Knuiman.

Aan fietsen is behoefte omdat de bewoners eropuit willen. In het kamp is weinig te doen, mensen snakken naar bezigheden en manieren om hun omgeving te leren kennen.

Syriërs

De Yalla Foundation is ontstaan in 2015, toen drieduizend vluchtelingen in Heumensoord neerstreken, vooral Syriërs. Bewoner Younes Younes lanceerde vanuit het kamp een platform op Facebook om vluchtelingen en Nijmegenaren met elkaar in contact te brengen. Diezelfde Younes – hij woont en werkt inmiddels in Amsterdam – riep nu, samen met drie Nijmegenaren, de helpdesk in het leven. Knuiman kwam bij de Yalla Foundation terecht omdat ze onderzoek doet naar de religiebeleving van Syrische vluchtelingen in Nederland.

‘Er is behoefte aan mensen die ze de stad laten zien’

‘Ik klopte bij Younes aan omdat hij veel Syriërs kent. Hij zei: ik wil je helpen, maar dan moet je ook iets terugdoen.’ Dat vond ze vanzelfsprekend en nu is ze dus een van coördinatoren van de helpdesk.

Volgens haar melden zich veel Nederlanders die óók actief waren in 2015. Destijds hielpen ze de Syriërs op weg, nu willen ze de Afghanen die vluchtten voor de Taliban ondersteunen. Knuiman: ‘De Afghaanse evacués hebben veel behoefte aan contacten. Aan mensen die vertellen hoe alles werkt in Nederland. Aan mensen die ze de stad laten zien of een kopje koffie met ze gaan drinken.’ Het aanbod van Nederlanders die ‘iets willen doen’ is overweldigend, vindt ze.

Studeren

De helpdesk heeft van de HAN (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) een kantoorruimte gekregen. Veel HAN-studenten helpen vrijwillig mee. Het grootste deel van de Afghanen op Heumensoord is hoog opgeleid, weet Knuiman. ‘Ze werkten op de ambassade of als tolk of als arts. Veel van hen spreken goed Engels.’ Onder de evacués is ook grote behoefte aan ‘brain food’: ze willen graag cursussen volgen of studeren.

De Radboud Universiteit hoopt binnenkort een aantal vakken open te stellen voor Afghanen. Er is al een website gelanceerd: ru.nl/heumensoord. Vluchtelingen kunnen zich kosteloos aanmelden en aanschuiven bij het onderwijs, is het idee. Een heel goed initiatief volgens Knuiman. ‘De vluchtelingen willen dolgraag iets te doen hebben.’

Over drie maanden zijn de vluchtelingen weer weg uit Heumensoord. Het gaat om een tijdelijke opvang. De eerste Afghanen arriveerden op 31 augustus, half september kwamen er ook vluchtelingen uit andere landen (uit het opvangcentrum in Ter Apel) bij. Afghanen die eerst op Legerplaats Harskamp werden opgevangen, voegden zich vorige week ook bij hun landgenoten op Heumensoord. Er is plek voor duizend mensen.

Nijmegenaren die zich willen inzetten voor de bewoners van Heumensoord, kunnen een mail sturen naar [email protected]. Er is ook het initiatief Bindkracht 10 (officiële partner van de gemeente Nijmegen) dat activiteiten organiseert en vrijwilligers zoekt: www.bindkracht10.nl