Studenten uitsluiten van de eenmalige energietoeslag van 800 euro is onterecht: de Nijmeegse rechtenstudent Mark Mulder (30) die uit onvrede een zaak aanspande tegen de gemeente Nijmegen, is vrijdag in het gelijk gesteld door de rechtbank in Arnhem. De uitspraak kan voor studenten in heel het land gevolgen hebben.

‘Geweldig dat de rechter inziet dat het niet rechtvaardig is. Ik moet dit even laten bezinken. Het voelt écht als een overwinning.’ Dolblij is Mulder als hij de rechter in zijn voordeel hoort beslissen. Het betekent dat hij de toeslag van 800 euro krijgt. De uitspraak maakt de weg vrij voor andere studenten hier een zaak van te maken.

Compensatie

Eerder dit jaar kreeg Mulder een brief in de bus. Hij kon de energietoeslag van 800 euro aanvragen, stond daarin. De eenmalige uitkering is bedoeld om mensen met lage inkomens te compenseren. Maar Mulders aanvraag werd geweigerd. Hij studeert nog. En studenten hebben geen recht op de compensatie.

‘Ik wist niet wat ik hoorde. Stel je voor dat gezegd wordt dat 65-plussers de toeslag niet krijgen, omdat ze 65-plusser zijn. Het land zou te klein zijn’, zegt Mulder. ‘Studenten als groep uitsluiten komt op hetzelfde neer. Het is in strijd met het gelijkheidsbeginsel. Geen gelijke behandeling dus. Dat mag niet volgens het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.’

‘Studenten als groep uitsluiten is in strijd met het gelijkheidsbeginsel’

De student staat er financieel niet beter voor dan mensen die de eenmalige uitkering wel krijgen. Door zijn autisme is Mulder een langstudeerder. Na tien jaar zit hij in de eindfase van zijn rechtenstudie aan de Radboud Universiteit. Vast werk heeft hij niet. Hij merkt de gevolgen van de fors hogere energieprijzen in z’n portemonnee.

Mulder maakte bezwaar bij de gemeente Nijmegen. ‘Het werd ongegrond verklaard. Ik voelde me niet gehoord.’ Daarom ging hij in beroep en stapte hij, zonder advocaat, naar de rechtbank.

Onderscheid

Dat de gemeente Nijmegen hem de toeslag weigerde, is niet gek. Nijmegen volgt zoals bijna alle gemeenten behalve Delft en Zwolle, het advies van minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) op. Als reden om studenten uit te sluiten van de energietoeslag verwijst zij naar hun woonsituatie. Die is volgens haar ‘te divers’. Een groot deel woont thuis bij de ouders. Sommigen huren een kamer inclusief energiekosten.

Maar: volgens de rechtbank mag dat geen reden zijn studenten uit te sluiten. Er zijn óók studenten die qua inkomen en energiekosten in exact dezelfde situatie zitten als niet-studenten. ‘Het onderscheid tussen die twee groepen is niet te rechtvaardigen’, oordeelt de rechtbank. De uitspraak geldt nu alleen voor Mulder. Volgens een woordvoerder van de rechtbank kan het andere studenten ‘een zetje geven’ er een zaak van te maken.

‘Geweldige steun’

‘Fantastisch nieuws’, noemt de Landelijke Studentenvakbond (LSVB) het. Voorzitter Joram van Velzen zegt nu al te merken dat meer studenten gaan procederen. ‘Door de uitspraak maken zij goede kans. Er wordt letterlijk gezegd dat zij niet uitgesloten mogen worden.’

De studentenvakbond bereidt met vakbond FNV een collectieve rechtszaak voor. ‘Er moet uiteindelijk een uitspraak komen voor álle studenten. Dit is nu een geweldige steun en geeft vertrouwen. Het laat zien dat procederen werkt.’

Eerder riep in Nijmegen de fractie van GroenLinks al het Nijmeegse college op studenten de toeslag te geven. Volgens het stadsbestuur was dat ook niet mogelijk, door te weinig geld vanuit het Rijk. Een herkenbaar probleem, zegt Van Velzen. ‘Gemeenten hebben vaak niet de financiële middelen om studenten de toeslag te geven. We hopen dat ze meer druk zetten op het Rijk om genoeg geld te krijgen.’

‘Er moet uiteindelijk een uitspraak komen voor álle studenten’

Voor het stadsbestuur van Nijmegen is de uitspraak reden opnieuw met het Rijk in gesprek te gaan, zegt verantwoordelijk wethouder John Brom (Stadspartij) via z’n woordvoerder. ‘Want we hebben de richtlijnen van het Rijk opgevolgd.’ Het stadsbestuur bekijkt nog ‘wat de uitspraak voor het beleid betekent’.

Studenten die nu in de knel komen, helpt Nijmegen met maatwerk. ‘Dat bekijken we per student. Ze moeten onder meer hun energiecontract en inkomensgegevens aanleveren.’ In Arnhem roert de politiek zich ook. De fracties van SP en ChristenUnie roepen nu op studenten met een laag inkomen niet langer uit te sluiten en stellen schriftelijke vragen aan het stadsbestuur.

Dit artikel van Mitchel Suijkerbuijk verscheen eerder in De Gelderlander.