Student Amber Stoelman houdt vanmiddag tijdens de honderdste verjaardag van de Radboud Universiteit een toespraak over hoe mensen van betekenis kunnen zijn voor elkaar en de maatschappij. ‘De recente gebeurtenissen hebben zeker invloed gehad op mijn speech.’

Amber Stoelman is niet alleen masterstudent Gender Equality, Diversity and Inclusion in Politics aan de Radboud Universiteit. Ook is ze voorvechter van mensen- en kinderrechten, zet ze zich in voor een beter demonstratierecht en doet ze vrijwilligerswerk bij onder andere Amnesty International. Vanmiddag betreedt zij tijdens de Dies Natalis, de viering van 100 jaar Radboud Universiteit, het podium in Concertgebouw De Vereeniging.

Daar spreekt de studente over onderwerpen die haar aan het hart gaan. Haar speech gaat over hoe je van betekenis kan zijn voor een ander en voor de maatschappij.

Wat vind je ervan dat je mag spreken tijdens de honderdste verjaardag van de universiteit?

‘Ik vind het super gaaf dat ik dit mag doen. Het is een hele unieke uitdaging. Er is de afgelopen tijd natuurlijk enorm veel negatief nieuws naar buiten gekomen over sociale veiligheid op deze universiteit. Dit heeft mij ook aan het denken gezet.’

‘Wil ik de toespraak nog wel houden, heb ik mijzelf afgevraagd. Het is belangrijk om stil te staan bij het vieren van 100 jaar Radboud Universiteit, niet alleen de laatste jaren. Sinds de oprichting hebben mensen verbonden aan de universiteit ook veel positieve dingen voor elkaar gekregen. Daar is de viering ook voor. Maar vanwege de actuele gebeurtenissen heb ik ook een relevante boodschap in mijn toespraak verwerkt. Die wil ik graag verkondingen, vandaar ook mijn besluit om toch op het podium te gaan staan.’

Kan je alvast een tipje van de sluier oplichten over je toespraak?

‘Ik sta op het podium als student, als mijzelf. In mijn toespraak ga ik het vooral hebben over hoe je van betekenis kan zijn voor een ander en voor de maatschappij. Zowel als individu, als de gehele universiteit. Het kan al beginnen bij iets terugdoen voor je buurman.’

‘Daarnaast zal ik het ook hebben over een wens voor de toekomstige studenten. De universiteit werd ooit opgericht om de positie van katholieken te verbeteren, destijds een achtergestelde groep in de samenleving. Ik hoop dat de universiteit ook in de toekomst blijft opkomen voor sociale en culturele groepen die benadeeld worden in de samenleving.’

Waar houd je je naast je studie mee bezig?

‘Op dit moment ben ik in Nijmegen activistenleider voor de Right to Protest-campagne van Amnesty. Dit houdt in dat ik me inzet voor een beter demonstratierecht. Het Nederlandse demonstratierecht komt niet overeen met internationale verplichtingen en is niet helemaal in lijn met de mensenrechten.’

‘Zo wordt in Nederland het demonstratierecht soms ingeperkt op basis van het verkeersbelang, maar in internationaal recht mag dat helemaal niet. Het uiteindelijke doel van de campagne is om verschillende gemeentes een manifest te laten ondertekenen, waarin ze instemmen met een betere waarborging van het demonstratierecht.’

Je maakt je hard voor mensen- en kinderrechten en zet je in voor goede doelen. Waar komt deze passie vandaan?

‘Ik kan niet echt zeggen waarom ik het doe, of waar het precies vandaan komt. Maar het voelt alsof het geen optie is: het is voor mij vanzelfsprekend om iets terug te doen voor de maatschappij waar ik zelf ook een plekje in heb.’

‘Het idee dat ik het goed heb, terwijl mensen elders het minder goed hebben, dat kan ik niet verkroppen. Mijn eerste vrijwilligerswerk deed ik op mijn zeventiende, bij de kindertelefoon. Er was geen moment van twijfel toen ik de oproep zag: ik meldde me meteen aan.’

Zie je de energie die je in deze zaken stopt ook terug in de impact die je hebt?

‘Ja zeker, met Amnesty International schrijven we bijvoorbeeld jaarlijks brieven tijdens de Write for Rights-marathon om mensen die onterecht vastzitten vrij te krijgen. In 2019 ontmoette ik een man die tien jaar gevangen had gezeten. Hij was op zijn zestiende opgepakt in Nigeria omdat hij werd verdacht van een gewapende overval en het stelen van telefoons.’

‘Maar dat had hij helemaal niet gedaan, vertelde hij. Hij werd gemarteld om een bekentenis uit hem te krijgen. Zo werd hij ondersteboven gehangen en werden zijn vingernagels eruit getrokken. Uiteindelijk bekende hij en werd hij ter dood veroordeeld. Mede door de actie Write for Rights is hij vrijgekomen. Dan zie je ook wat voor impact het kan hebben op iemands leven.’

De koning komt vanmiddag ook kijken, maakt dit je extra zenuwachtig?

‘Toen ik hoorde dat de koning kwam, schrok ik even. Maar het is een leuke verrassing natuurlijk. Het is heel bijzonder, maar ik ben de toespraak al een paar maanden aan het voorbereiden. Ik zal voor hem net zo erg mijn best doen als voor de andere aanwezigen.’