Studenten Mirjam Rijpma (22) en Robin Chardon (22) hebben een eigen uitgeverij opgericht: Nuages. De twee richten zich op Nederlands- en Franstalige poëzie en experimentele teksten. ‘We willen deze genres toegankelijker maken voor een jong publiek.’

Grote uitgeverijen geven vaak prioriteit aan bekende auteurs en populaire genres, daardoor is het voor beginnende schrijvers lastig om een plek te veroveren in de literaire wereld. ‘Waarom dan niet zelf een uitgeverij beginnen?’, dachten studenten Mirjam Rijpma (Klassieke Cultuur) en Robin Chardon (Literatuur en Samenleving). Door het heft in eigen handen te nemen, creëren ze niet alleen een podium voor hun eigen werk, maar hopen ze in de toekomst ook andere jonge auteurs een kans te geven op de boekenmarkt.

Nuages – Frans voor wolken – is de naam van de onafhankelijke uitgeverij van de twee studenten. Die richt zich zowel op Nederlandstalige als Franstalige poëtische en experimentele teksten. Het idee ontstond afgelopen december tijdens het Honours Programma Making Your Mark, waarbij Chardon bedacht dat het wel leuk zou zijn om haar dichtbundel Lichaamsjutten uit te brengen.

‘Ik haal inspiratie uit gesprekken met familie en vrienden, maar ook docenten kunnen mij op ideeën brengen’

‘Onze begeleider raadde ons aan om zelf een uitgeverij te starten’, zegt Rijpma met een lach. ‘Hij gaf ons hiermee net dat extra zetje. Nu bepalen we alles zelf: van boekhandelcontacten tot de vormgeving.’

Experimentele teksten

Maar waarom richten de twee zich eigenlijk op dit specifieke genre? Dat is een bewuste keuze, legt Chardon uit. ‘We hebben voor poëzie gekozen omdat het de meest krachtige en directe vorm van literatuur is. Elk woord draagt betekenis. In een roman kun je betekenissen over een langere tekst verdelen, maar in een gedicht moet elk woord op zichzelf staan en direct aanslaan.’

‘Met experimentele teksten bedoelen we teksten waarbij ook aandacht is voor vormgeving, zoals lettertype, taal of illustraties. Dit is voor ons net zo belangrijk als de tekst zelf’, vult Rijpma aan. ‘De manier waarop woorden gepresenteerd worden voegt een extra laag toe. Dat zien wij nog te weinig op de literaire markt.’

‘Het schrijfproces is niet heel moeilijk’, vertelt Chardon. ‘Ik verzamel mijn gedichten in een boekje en voeg er steeds nieuwe aan toe. Ik haal mijn inspiratie uit gesprekken met familie en vrienden, maar ook docenten kunnen mij op ideeën brengen. Onlangs bespraken we tijdens een college bijvoorbeeld een boek over mensenrechten. Daarin kwam het onderwerp “lichaam” vaak ter sprake. Denk aan de fysieke gevolgen van ervaringen waarin het lichaam stress ervaart, zoals trauma of onrecht. Dat vind ik interessant en neem ik dan weer mee in mijn teksten.’

Meer poëzie lezen

Maar zitten mensen wel te wachten op Franse poëzie of experimentele teksten? De twee denken van wel. ‘We willen vooral jongeren enthousiast maken, omdat wij zelf ook jong zijn’, zegt Chardon. ‘Maar dat is wel een uitdaging, want veel van hen kennen deze genres niet.’

Rijpma vult aan: ‘De interesse is er, alleen weten mensen vaak niet waar ze deze literatuur kunnen vinden. Op boekevenementen spreken we regelmatig jonge lezers die niet per se van poëzie houden. Maar zodra we met hen in gesprek gaan, blijkt dat ze er wel degelijk voor openstaan. In de toekomst willen we met onze uitgeverij zelf ook literaire avonden organiseren. Door over de betekenis van gedichten te praten, hopen we jongeren aan te moedigen om vaker poëzie te lezen.’

‘Frans is meer is dan saaie grammatica en rijtjes uit je hoofd leren’

Ook over de tweetalige aanpak is goed nagedacht. ‘Frans wordt in Nederland vaak onderschat, terwijl het een belangrijke literaire taal is’, zegt Chardon. ‘We willen die zichtbaarheid vergroten. Bovendien schrijf ik zelf veel in het Frans – het voelde vanzelfsprekend.’

Chardon: ‘Hoe cool zou het zijn om – bijvoorbeeld – op middelbare scholen iets te presenteren wat je zelf hebt uitgegeven. Om zo te laten zien dat Frans meer is dan saaie grammatica en rijtjes uit je hoofd leren.’

‘Scholieren begrijpen meer dan je denkt’, zegt Rijpma. ‘Maar met alleen teksten van Voltaire trek je hun aandacht niet. Wij willen literatuur uitbrengen die aansluit bij hun leefwereld, over thema’s als het lichaam, vriendschap en emoties.’ Of experimentele poëzie zal aanslaan bij jongeren durven de twee niet met zekerheid te zeggen, maar ze hopen er wel op.

Officiële opening

Verder wordt het vooral een kwestie van goede promotie. Chardon: ‘Onlangs droeg ik bijvoorbeeld eigen gedichten voor in Kasteel Doornenburg.’ En Nuages heeft sinds kort een eigen ambassadrice, Saartje van Kamp, een Vlaamse zangeres die poëtische teksten schrijft. ‘Tijdens haar optredens promoten we onze uitgeverij’, vertelt Rijpma. ‘En we hopen via haar muziek ook jongeren aan te spreken.’

Deze zomer wordt Nuages officieel gelanceerd. ‘Vanaf dat moment zullen de eerste boeken beschikbaar zijn in boekhandels en via onze eigen website’, aldus Chardon. ‘Onze uiteindelijke droom? Een fysieke uitgeverij openen. Maar voor nu is dat nog onrealistisch.’