OPINIE Om de trend van de dalende studentenaantallen te doen keren en de hoge werkdruk bij medewerkers aan te pakken, bedacht de letterenfaculteit een plan: in plaats van tien afdelingen komen er drie 'departementen' en het onderwijs moet beter aansluiten op de Nationale Wetenschapsagenda. Studenten van het platform 'bezorgde letterenstudenten' vinden de plannen veel te vaag.

De letterenfaculteit is sinds maart 2017 bezig met een plan voor de herinrichting van de faculteit, wat zowel voor het management als het onderwijs ingrijpende veranderingen met zich meebrengt. De plannenmakers zien de vernieuwing als een antwoord op de twee grootste problemen binnen de faculteit: de hoge werkdruk en de afname van het aantal studenten. ‘Niks doen is geen optie’, aldus wordt de urgentie kracht bijgezet. Maar de vraag blijft hoe de faculteit deze problemen precies gaat oplossen.

Nationale Wetenschapsagenda

Het recente artikel van Vox hierover leidt tot enig inzicht, maar veel te weinig. We lezen hierin dat het onderwijs na de drastische veranderingen gaat aansluiten op de Nationale Wetenschapsagenda. Dit nieuwe onderwijspakket vervangt het huidig aanbod van minoren en heeft de pretentie de verschillende studies te behouden. Ook de organisatiestructuur van de faculteit gaat op de schop, met het onderbrengen van de huidige tien afdelingen in drie ‘departementen’. En de uurverdeling van vakken voor docenten verandert. De vraag is hoe deze vernieuwingen kunnen leiden tot de oplossing van de genoemde problemen.

‘Wordt het profiel van de opleidingen nog gewaarborgd als de vakkenpakketten verder worden samengevoegd?’

Op de site van Vox lezen we dat het eerstgenoemde probleem – de hoge werkdruk – verlicht wordt dankzij  ‘een beter gestroomlijnde organisatie met een nieuw model om onderwijsuren toe te kennen’. Wat er met ‘een beter gestroomlijnde organisatie’ wordt bedoeld is niet duidelijk. Het lijkt erop dat de plannenmakers heil zien in de organisatorische paraplu van de drie departementen boven alle opleidingen, maar de gevolgen hiervan voor de specifieke opleiding roepen weer vragen op. Wordt het profiel van de opleidingen nog wel gewaarborgd als de vakkenpakketten steeds verder worden samengevoegd? Gaan de verschillende studies steeds meer in elkaar overlopen? Dat lijkt ons onwenselijk.

Ook de aangedragen oplossingen voor het tweede probleem – de dalende studenteninstroom – zijn niet helder uitgewerkt. De commissie ‘Omdenken’ lijkt van mening dat de aansluiting op de Nationale Wetenschapsagenda – een lijst van maatschappelijke vraagstukken – de studies aantrekkelijker maakt voor toekomstige studenten. Maar of de in Vox genoemde ‘disciplinaire diepgang’ gewaarborgd blijft, is echter maar de vraag.

Weinig informatie

Het verbaast ons verder dat de faculteit zo weinig informatie verstrekt over zulke vergaande veranderingen, zeker omdat ‘aanpassing van het huidige model niet meer voldoende’ wordt geacht. De aangedragen vernieuwingen hebben immers grote consequenties voor de samenstelling van het vakkenpakket van alle studies. Edwin van Meerkerk, directeur onderwijs van de faculteit, suggereert in Vox dat ‘iedereen met een goed plan welkom is’.

Maar de uitnodiging van de onderwijsdirecteur behelst een nadere uitwerking van het al bestaande plan. Kritiek uiten op het plan als geheel lijkt een allang gepasseerd station, en deels irrelevant vanwege de veronderstelde urgentie. Er is tijd noch ruimte gemaakt om de studenten voor te leggen of zij dit überhaupt een goed plan vinden – en of zij bijvoorbeeld denken dat veel meer maatschappijgerichte vakken het onderwijs interessanter en beter maken.

Volgens ons is input van studenten cruciaal bij het nemen van zulke drastische beslissingen. Voor je het weet wordt ingestemd met de hoofdlijnen van het plan, terwijl de precieze invulling van de vakkenpakketten nog totaal onduidelijk is. Maar hoe kunnen we meedenken als we niet beschikken over de hoogst noodzakelijke informatie over de al goedgekeurde plannen van de commissie. Er is voor de niet-ingeleide student niets te vinden over de voorstellen, terwijl inbreng van goed geïnformeerde studenten juist van groot belang is.

Het is voor het ontwerpproces noodzakelijk dat de letterenfaculteit meer transparantie toont als men een onderwijsprogramma wil ontwerpen dat studenten aantrekt. Bovendien zou een faculteitsbestuur niets te vrezen hebben wanneer zij zelf overtuigd is van de kwaliteit van de eigen plannen. De letterenfaculteit moet de gehele plannen publiek maken, omdat ook de studenten deze rigoureuze veranderingen iets aangaan. Nog even buiten beschouwing gelaten of de al ingestemde plannen überhaupt wel wenselijk zijn voor die studenten.

Roosmarijn Dirx, Pieter Duits en Niek Steenhuis, namens het platform ‘bezorgde letterenstudenten’.