Filosofiestudenten krijgen geen details over ‘ongepast handelen’, Paul Bakker moet ‘vertrouwen terugwinnen’
Studenten krijgen geen nadere informatie over wat er is voorgevallen op de Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Dat laat het college van bestuur weten in een reactie op de petitie die studenten morgen aanbieden. Hoogleraar Paul Bakker, die wordt beschuldigd van ‘ongepast handelen', moet er intussen alles aan doen ‘het vertrouwen terug te winnen’.
‘Zeg in ieder geval in welke categorie het ongepaste handelen valt’, verzuchtten filosofiestudenten vorige week op de site van Vox. Ze riepen een petitie in het leven omdat ze willen dat het college van bestuur meer openheid geeft over dingen die zijn voorgevallen binnen hun faculteit. Het enige dat ze weten is dat de beoogd decaan, hoogleraar Paul Bakker, geen decaan meer mag worden en zich schuldig heeft gemaakt aan ‘ongepast handelen’. Bakker mag zich een half jaar niet vertonen op de faculteit.
‘Alle betrokkenen hebben rust en ruimte nodig’
Maar mag hij in februari dan gewoon terugkomen, vragen de studenten zich af. Volgens de initiatiefnemers van de petitie gaan de wildste verhalen rond op de faculteit. Ze zijn bang voor ongemakkelijke situaties als de hoogleraar weer onderwijs gaat verzorgen en willen inspraak in die beslissing.
‘Die half jaarmaatregel hebben we in het leven geroepen om de rust in de faculteit terug te krijgen’, reageert vice-voorzitter Wilma de Koning. ‘Alle betrokkenen hebben rust en ruimte nodig. We moeten nadenken over hoe we verder gaan.’
Anonimiteit
Het campusverbod werd in het leven geroepen nadat half september een onderzoeksrapport van bureau Berenschot verscheen. Het college van bestuur had dat onderzoek geïnitieerd nadat er ‘meerdere signalen uit meerdere bronnen over een paar personen’ waren binnengekomen. De sociale veiligheid zou in het geding zijn op de betreffende faculteit.
Vacature voor decaan
De Faculteit der Filosofie, Religiewetenschappen en Theologie zoekt een nieuwe decaan. Paul Bakker zou eigenlijk op 1 juli zijn begonnen, maar komt niet langer in aanmerking voor de functie. Volgens Wilma de Koning is het faculteitsbestuur gevraagd een voorstel te doen voor de samenstelling van de benoemingscommissie. Op de vacature, die binnen een paar weken wordt gepubliceerd, kunnen zowel interne als externe kandidaten solliciteren. Tot een nieuwe decaan is gevonden, blijft de huidige decaan Chistoph Lüthy die rol vervullen.
In de conclusies stond dat Bakker inderdaad ‘ongepast’ had gehandeld. Wilma de Koning zei toen al niet op details in te kunnen gaan. Wat er was voorgevallen, mocht op geen enkele manier herleidbaar zijn naar degenen die de melding hadden gedaan of wie de melding betrof. ‘Daar houden we ons aan’, zegt ze ook nu.
De Koning: ‘Het is heel begrijpelijk dat veel studenten en medewerkers benieuwd zijn naar wat er precies gebeurd is. Een deel van de betrokkenen geeft echter nadrukkelijk aan niet te willen dat dit publiek gedeeld wordt. Bovendien wensen alle betrokkenen anonimiteit. De consequentie daarvan is dat het college van bestuur hierover niet meer wil en kan zeggen.’
Toekomst
Bakker heeft het onderzoeksrapport zelf dan ook niet mogen inzien. Dat was vertrouwelijk en enkel bedoeld voor de ogen van het college van bestuur. Op de vraag of hij in februari inderdaad terugkeert op de faculteit, antwoordt De Koning: ‘Ik weet nog niet hoe de verdere toekomst eruit ziet. Het is nu aan hem om vertrouwen terug te winnen, om te laten zien dat het weer goed kan gaan.’ Hoe dat moet, weet ze zelf ook nog niet. Ze laat weten dat het college van bestuur momenteel bekijkt hoe dit traject goed begeleid kan worden. ‘Ook wij hebben zoiets niet eerder meegemaakt, het is zoeken.’
Feit is dat Bakker geen strafbaar feit heeft gepleegd en dus niet om die reden ontslagen kan worden. Maar als hij terugkeert, komen de andere ‘betrokkenen’ hem mogelijk tegen op de campus. Hoe wenselijk is dat? De Koning zegt dat alle partijen hierin begeleid zullen worden, op dit moment wordt nagedacht over hoe dat kan. ‘Ik herhaal dat dit echt voor iedereen een heel vervelende situatie is. Wij hebben de wijsheid niet in pacht, maar zullen er alles aan doen de sociale veiligheid terug te laten keren op de faculteit.’
Vervolgonderzoek
Dinsdag kregen alle studenten en medewerkers van de faculteit een mail waarin het college van bestuur laat weten dat het eerder aangekondigde vervolgonderzoek ook wordt uitgevoerd door bureau Berenschot. Een tweede ronde is nodig omdat de eerste nieuwe vragen opwierp. Volgens De Koning betreft de tweede studie niet Paul Bakker, maar andere personen op de faculteit. In de mail roept het college betrokkenen op zich te melden als er dingen zijn voorgevallen rond de sociale veiligheid die vragen oproepen.
‘We zullen er alles aan doen de sociale veiligheid terug te laten keren op de faculteit’
Medewerkers en studenten van de faculteit kunnen rechtstreeks melding doen bij de onderzoekster van Berenschot. ‘Alle meldingen zullen strikt vertrouwelijk worden behandeld, en de identiteit van de melders zal aan niemand bekend worden gemaakt’, staat te lezen in het bericht. De Koning geeft aan dat ze in november een nieuw rapport in haar bezit hoopt te hebben.
Ongewenst gedrag
In de tussentijd begint de faculteit met het uitvoeren van een ‘cultuurtraject’. Ook weer onder leiding van een (nog aan te wijzen) extern bureau gaan medewerkers en studenten in discussie over de sfeer binnen de faculteit. Benoemd moet worden ‘wat we normaal vinden’ en ‘wanneer grenzen overschreden worden’. In een facultaire medewerkersenquête uit 2018 gaf 15,5 procent van de respondenten aan dat ze ongewenst gedrag had meegemaakt. In 5,6 procentpunt ging het om seksuele intimidatie. Er werd een onderzoek ingesteld en er kwamen aanbevelingen. ‘Door de huidige casus staat de uitvoering daarvan bovenaan onze prioriteitenlijst’, aldus De Koning.
De huidige decaan Christoph Lüthy zei eerder tegen Vox dat zijn faculteit erg kleinschalig is, en dat daardoor wellicht niet helder is wat wel en niet mag. De Koning sluit dat niet uit. ‘De sfeer is erg informeel.’
Is het ‘ongepast handelen’ waaraan Bakker zich heeft schuldig gemaakt een uitwas van die informele cultuur? ‘Dat weet ik niet en ik kan dat dus ook niet uitsluiten.’
Piet schreef op 8 oktober 2020 om 13:14
Tja, het wordt voor Paul Bakker wel een flinke kluif om het vertrouwen terug te winnen zolang men niet weet op welke punten dat vertrouwen eerder niet terecht was. Het lijkt een beetje een tweestrijd in te luiden. Er zullen mensen zijn die hem op geen enkel gebied meer vertrouwen omdat ze niet weten waar het is misgegaan, terwijl anderen vanuit dezelfde onwetendheid niet weten waarop ze hem moeten wantrouwen en daarom hun eerdere band en omgang met hem maar gewoon voortzetten. In beide gevallen wordt er geen recht gedaan aan de geschiedde feiten en slachtoffers. Eigenlijk zou het voor de veiligheid van medewerkers en studenten aan de faculteit, inclusief huidige slachtoffers, juist beter zijn als er wel wat meer naar buiten komt zodat er ook een sociale controle kan plaatsvinden. Dan is voor iedereen duidelijk waar er vertrouwen herwonnen moet worden en wordt het voor Paul Bakker ook daadwerkelijk mogelijk om zich binnen de faculteit te rehabiliteren.
Hubert schreef op 8 oktober 2020 om 13:15
Hoe kan iemand nu je vertrouwen terugwinnen als je niet eens weet wat die persoon heeft gedaan? Wat een armoede, imago is nu officieel belangrijker geworden dan transparantie.
Ruud schreef op 12 oktober 2020 om 13:00
Waar baseer je op dat de afweging tussen imago of transparantie opgaat? Als je met betrokkenen afspreekt dat alle informatie die naar boven komt vertrouwelijk behandeld wordt, lijkt het me in niemands belang (niet dat van de huidige betrokkenen en niet dat van eventuele toekomstige melders) om dat vertrouwen te schaden. Als imago hier werkelijk de prioriteit had, lijkt het me sterk dat het CvB voor deze richting zou kiezen, want dit komt hun imago totaal niet ten goede.
Fluxa schreef op 8 oktober 2020 om 19:34
“Volgens De Koning betreft de tweede studie niet Paul Bakker, maar andere personen op de faculteit
“
Misschien wel de meest schokkende zin uit het hele artikel. Weggestopt. Maar er is dus veel meer mis. Maar laten we lekker verder de aandacht op Paul houden dan heeft niemand door dat het 1 grote puinhoop is joh. Yeah right. Transparantie. Nu
Puk schreef op 14 oktober 2020 om 23:47
Dat is al jaren zo. In mijn jaar was een hufter die ongevraagd stikkers op borsten van medestudentes plakte. Studentes vervolgens te geschokt om een simpel ‘nee’ uit brengen. Denk er nog steeds over over retrospectief aangifte te doen.
E. schreef op 9 oktober 2020 om 09:17
“Feit is dat Bakker geen strafbaar feit heeft gepleegd”, aldus De Koning. Kunnen we nu dan ophouden met de naming&shaming van deze persoon? Voor de klokkenluiders: ik hoop dat het het waard was iemands leven te ruïneren. Ik herhaal: “Feit is dat Bakker geen strafbaar feit heeft gepleegd”.
Henk schreef op 9 oktober 2020 om 11:28
Beste E,
Er is van alles in Nederland niet strafbaar, wat wel nogal verwerpelijk en schadelijk kan zijn voor slachtoffers die zich heus niet zomaar hebben gemeld. Anders gaf het onderzoek geen aanleiding voor het cvb om te handelen…
Karin schreef op 9 oktober 2020 om 14:45
Beste Henk, ik zal “E” nog even helpen: er zijn geen strafbare feiten en er zijn ook geen “slachtoffers” Er zijn betrokkenen. Er zijn geen klachten en er is geen juridische zaak. Als sanctie is Bakker verzocht om een half jaar afstand te nemen van de faculteit.
Hoeveel meer hints heeft een mens nodig om te kunnen snappen wat “ongepast handelen” dan kan zijn?
Karin schreef op 9 oktober 2020 om 15:03
Aanvullend: “het aanvullende onderzoek richt zich nu op andere personen”
In een kleine faculteit waar men elkaar langdurig kent, waar ook studenten in hun petitie met liefde over spreken en waar zelfs het “ongepast handelen” van Bakker voor alle mannen en vrouwen een complete verassing was: denkt u werkelijk dat dit onderzoek ineens schokkende feiten aan het licht gaat brengen?
Het zijn filosofen, theologen en religieuze wetenschappen, maar die zijn niet oogklepperig en naïef dat ze dat dan niet hadden geweten en veroordeeld.
Buiten dat, er is niets mis met een onderzoek en aandacht voor sociale veiligheid!