Er is geen enkele juridische basis waarop een universiteit studenten kan selecteren op nationaliteit, stelt jurist en onderzoeker bij het Centrum voor Migratierecht Carolus Grütters. Hij vindt het kwalijk dat het Nijmeegse International Office die suggestie wekt.

Iedereen binnen de Europese Unie dient gelijkwaardig behandeld te worden, stelt het Europees Handvest. De Nederlandse grondwet meldt hetzelfde voor mensen die zich in Nederland bevinden. Er is dus geen enkele juridische basis waarop je tegen een student uit Duitsland zou kunnen zeggen: jij bent niet welkom op onze universiteit.

Carolus Grütters, onderzoeker bij het Centrum voor Migratierecht van de Nijmeegse juridische faculteit, heeft zich verbaasd over een bericht eerder deze week waarin het hoofd van het International Office oppert dat dit wél een goed idee zou zijn. ‘Dat zou concreet inhouden dat we studenten mogen weigeren op basis van nationaliteit’, zei Wessel Meijer tegen voxweb.

Europees burgerschap

Carolus Grütters vindt die uitspraak schokkend. ‘Dat iemand op zo’n positie dat zegt! Dan heb je er echt niets van begrepen.’ Studenten selecteren op grond van afkomst is pure discriminatie, aldus de jurist. ‘We hebben binnen de EU een Europees burgerschap. Iedereen met een nationaliteit van een van de lidstaten mag in principe studeren waar hij of zij wil in de EU, zo lang de student maar de juiste vooropleiding heeft.’

‘Waarom zou het ongewenst zijn als een meerderheid van de studenten psychologie de Duitse nationaliteit heeft?’

Het hoofd International Office van de Radboud Universiteit liet weten het onwenselijk te vinden dat Nederlanders straks wellicht in de minderheid zijn bij een bepaalde opleiding. Bij psychologie is een groot deel van de studenten nu al Duits. Hij reageerde op de rector van de UvA, die in haar nieuwjaarsrede de minister om hulp had gevraagd bij de regulering van het aantal buitenlandse studenten. Een van de problemen in Amsterdam is dat er een tekort aan kamers ontstaat.

Grütters: ‘Maar los van het gegeven dat dit in Nijmegen niet speelt, lijkt het probleem te zijn dat er sprake is van een andere cultuur. Een soort wij tegen zij. Dat wij niet willen dat zij komen. Maar wie zijn die wij? En waarom zou het ongewenst zijn als straks een meerderheid van de studenten psychologie de Duitse nationaliteit heeft?’ Misschien is het juist wel heel wenselijk, gooit de jurist een balletje op. Nederlandse psychologen in spé zouden kunnen ervaren hoe het is om te horen bij een minderheid. Wie zegt dat dat niet goed is?

Uitzonderlijke gevallen

De essentie van het deel uitmaken van de Europese Unie is nu eenmaal dat er vrij verkeer van burgers is, stelt Grütters. Bestaat er dan echt geen enkele mogelijkheid om te sturen op het aantal buitenlandse studenten en de landen waar ze vandaan komen?

Jawel, zegt de migratiedeskundige, maar alleen in zeer uitzonderlijke gevallen. Bijvoorbeeld als er een gevaar ontstaat voor de volksgezondheid. ‘Stel dat psychologie in Nijmegen de enige opleiding voor klinisch psychologen in Nederland is en dat die opleiding al vijf jaar vol zit met uitsluitend Duitse studenten die na hun opleiding direct teruggaan om in Duitsland te werken. In dat geval zou er een tekort kunnen ontstaan aan klinisch psychologen in Nederland en dat tekort zou een ernstige bedreiging van de volksgezondheid kunnen vormen. Zo’n situatie is de enige waarvan het Hof van Justitie van de Europese Unie (arrest Bressol) heeft gezegd dat je een quotum mag instellen. Maar dat is in de Nijmeegse situatie volstrekt niet aan de orde.’