Studentenpartij asap wilde een einde maken aan de betutteling op de universiteit
Asap was een studentenpartij die het college van bestuur van de Radboud Universiteit constructief maar kritisch aan de tand voelde. Dat vertellen oud-bestuurders Mark Buck, Dennis Walraven en Thom Teulings. ‘Dankzij ons hadden studenten iets te kiezen.’
Afgelopen maandag maakte studenpartij asap bekend ermee op te houden. Reden: het was al enkele jaren moeilijk om voldoende leden te vinden, de coronapandemie gaf de doodsteek. De vier asap-leden in de Universitaire Studentenraad maken het huidige jaar af, daarna verdwijnt de partij voorgoed uit de medezeggenschap van de Radboud Universiteit.
Mixed feelings
Medeoprichter Mark Buck had mixed feelings toen hij het nieuws hoorde, vertelt hij aan de telefoon. ‘Toen we asap in in 2011 oprichtten, was dat niet met de bedoeling om eeuwig door te gaan’, zegt hij. ‘Als de huidige generatie besluit te stoppen, dan heb ik daar begrip voor. Maar het is ook jammer: asap was een goede club die veel heeft bereikt in de medezeggenschap.’
‘We hebben jarenlang een goed tegengeluid geboden aan AKKUraatd’
‘Het is altijd jammer als een studentenpartij stopt’, zegt ook Dennis Walraven, in 2016-2017 voorzitter van de USR namens asap. ‘We hebben jarenlang een goed tegengeluid geboden aan AKKUraatd. Maar als het niet meer lukt om voldoende student-bestuurders te vinden, dan is het wellicht beter om te stoppen.’
Ook Thom Teulings, fractievoorzitter voor asap in 2019-2020, betreurt dat asap stopt. ‘Maar dan vooral voor de universiteit en voor de medezeggenschap’, zegt hij. ‘Ik ben inmiddels al twee jaar weg, maar ook twee jaar terug was het al langere tijd lastig om voldoende actieve leden te vinden. Op lange termijn brengt dat de continuïteit van de vereniging en daarmee van de partij in gevaar.’
Carolus Magnus
Asap werd oorspronkelijk om twee redenen opgericht. De oprichters, onder wie toenmalige bestuurskundestudenten Mark Buck en Mart Waterval, vonden dat het systeem van de medezeggenschap aan de Radboud Universiteit was uitgeput. ‘Studentenfractie AKKUraatd was in die tijd oppermachtig, Siam (voormalige studentenpartij, red.) haalde niet veel stemmen’, zegt Buck. ‘Mart en ik vonden dat er wat te kiezen moest zijn.’
Daarnaast wilden beide oprichters een einde maken aan de betutteling op de universiteit. Buck: ‘In de beginjaren van asap was er bijvoorbeeld een regel dat studenten tijdens tentamens maar één keer naar het toilet mochten. Dat kon niet langer, vonden wij.’
Asap profileerde zich de laatste jaren als de studentenpartij die opkwam voor het actieve studentenleven, maar dat is niet altijd zo geweest, aldus Buck. ‘Bij de oprichting waren we een gemêleerde bende: ik kwam uit de gemeentepolitiek, Mart kwam van het studentenblad ANS. Later kwamen ook leden van Carolus Magnus en andere studentenverenigingen op de lijst. De koers van de partij is op dat vlak wel gewijzigd.’
Genderneutrale toiletten
Wat zijn, achteraf gezien, de belangrijkste verwezenlijkingen van asap? ‘Door ons is meer roering ontstaan in de medezeggenschap’, zegt Buck. ‘Plots hadden studenten wat te kiezen, waardoor ze moesten nadenken over de programma’s van de verschillende partijen. Omdat we elk jaar onze zetels haalden in de Universitaire Studentenraad, moesten andere partijen ook beter gaan nadenken over hun programma en communicatie.’
Het handelskenmerk van asap was altijd om het college van bestuur constructief maar kritisch aan de tand te voelen, vertelt Walraven. ‘Steeds vanuit de wil om de universiteit beter te maken. Eerst polsten we wat er speelde onder studenten, daarna handelden we daarop.’
‘We mogen het loskomen van de bevoogding van de universiteit op ons conto schrijven’
Inhoudelijk heeft iedere asap-generatie wel zijn verdienste gehad, aldus Buck. ‘Onze generatie mag het loskomen van de bevoogding van de universiteit op haar conto schrijven.’ Walraven voegt nog een verwezenlijking toe aan het lijstje: ‘In ons medezeggenschapsjaar hebben we, in samenwerking met de rest van de USR, gezorgd voor de komst van genderneutrale toiletten.’
Teulings wijst erop dat asap de laatste jaren de actieve student en flexibel onderwijs op de kaart heeft gezet. ‘En dan bedoel ik niet alleen de studentbestuurders’, zegt hij. ‘Maar denk ook aan studenten die topsporter zijn of aan mantelzorg doen. Dankzij asap is die aandacht voor hen er gekomen.’
Leerschool
Alle drie de heren kijken met veel plezier terug op hun tijd bij asap. Buck, inmiddels lid van het college van bestuur van Verus (vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs in Nederland) en vicevoorzitter van het landelijke CDA, heeft er de kneepjes van het vak geleerd. ‘Het is a hell of a ride geweest, maar het was het meer dan waard’, zegt hij. Ook Walraven is na zijn tijd bij asap de politiek ingerold: naast zijn functie als adviseur bij de provincie Noord-Brabant is hij fractievolger bij de VVD-afdeling van Nijmegen. En Teulings heeft inmiddels een baan bij de overheid, bij de provincie Gelderland.
‘Er zal een nieuwe partij moeten opstaan’
Wat het stoppen van asap voor de medezeggenschap van de universiteit betekent, zal de toekomst moeten uitwijzen, vertellen de drie oud-leden. ‘Er zal een nieuwe partij moeten opstaan, zodat niet alle zetels automatisch naar AKKUraatd gaan’, zegt Walraven. ‘Er moet iets te kiezen zijn. Door de symbiose tussen asap en AKKUraatd werd telkens een brede studentenpopulatie bereikt. Nu kan een nieuwe partij in dat vacuüm springen.’
De vraag is of dit gaat gebeuren, want studentenpartijen en -verenigingen hebben het al langer moeilijk om voldoende studentenbestuurders te vinden. ‘Dat probleem is sinds de coronacrisis alleen maar groter geworden’, zegt Teulings. ‘Daar ligt ook een taak voor de Radboud Universiteit: zij zou studentenbestuurders en medezeggenschappers beter moeten ondersteunen, bijvoorbeeld met andere compensatieregelingen.’
Vereffening weldra van start
Het is wel een beetje raar om tot de laatste lichting van asap te behoren, vertellen fractievoorzitter Mark de Jong en bestuursvoorzitter Gwendolyn Hermans in het asap-kantoor in de ‘ondergang’ van het Elinor Ostromgebouw.
De opheffing van de studentenpartij lag de afgelopen jaren vaker op tafel, vertellen de studentenbestuurders. In de zomer van 2020 werd een eerste keer gestemd over het voortbestaan van de partij, maar destijds zagen voldoende leden nog een toekomst. ‘Maar in de coronacrisis verloren veel studenten voeling met de universiteit’, zegt De Jong. ‘Het idee dat we met zijn allen één universitaire gemeenschap zijn, viel weg’, vult Hermans aan.
Het gevolg: asap vindt niet langer voldoende studenten om de eigen lijsten te vullen, waardoor deelname aan de universitaire studentenverkiezingen niet meer opportuun is. Op de ledenvergadering van dinsdag 27 september stemden de asap-leden voor de opheffing van de partij. Bestuursvoorzitter Hermans moet de vereffening, die op 11 oktober ingaat, in goede banen leiden. Hermans: ‘Onder andere op financieel vlak moet nog een en ander afgehandeld worden.’
De vier asap-leden in de Universitaire Studentenraad maken het huidige medezeggenschapsjaar wel af. ‘We willen de werking van de medezeggenschap niet in het geding laten komen omdat asap ermee stopt’, zegt De Jong. ‘Ook na de opheffing blijven we nog een goed contact houden met de verenigingen, zodat we weten wat er speelt onder studenten. We willen sowieso nog met de universiteit in gesprek over de ondersteuning van studentenbestuurders.’
Beide bestuursleden benadrukken dat studenten met aspiraties voor een nieuwe studentenpartij zich altijd bij hen mogen melden. ‘Met asap hebben we twaalf jaar aan expertise en structuren opgebouwd, het zou zonde zijn als dat zomaar verloren gaat’, aldus Hermans.
Aan het einde van dit academisch jaar wil het laatste asap-bestuur nog een groot feest organiseren. Daarna gaat het licht in het asap-kantoor in de ondergang onherroepelijk uit.